Tartışılan yasa TBMM'den geçti
AKP, tartışılan Özel Öğretim Kurumları yasasından geri adım attı ve eskiye dönüldü
Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı.
Yasa, azınlık okullarını, ''Rum, Ermeni ve Musevi azınlıklar tarafından
kurulan, Lozan Antlaşması ile güvence altına alınan ve kendi azınlığına mensup
Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrencilerin devam ettiği okul öncesi eğitim,
ilköğretim ve ortaöğretim özel okulları''nı şeklinde tanımlıyor.
Yasaya göre, ''yabancı okullar'' da yabancılar tarafından açılan özel
okulları kapsayacak.
Dershane, çeşitli kurslar, özel eğitim okulu, motorlu taşıt sürücüleri
kursu, öğrenci etüt eğitim merkezi, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi,
milletlerarası özel öğretim kurumları ile uzaktan öğretim kurumları da ayrı ayrı
tanımlanıyor.
-LOZAN ANTLAŞMASI-
23 Ağustos 1923 tarihli ve 340 sayılı kanuna bağlı Lozan Antlaşması ile
ilgisi bulunan azınlık okullarının ''özellik göstermesi gereken konular'',
yönetmelikle tespit edilecek. Bu yönetmelik, ilgili ülkelerin bu konulardaki
karşılıklı mevzuat ve uygulamaları dikkate alınarak hazırlanacak. Yönetmelikte
belirtilmeyen konularda, resmi okullar mevzuatı uygulanacak.
Bu okullarda, yalnız kendi azınlığına mensup Türkiye Cumhuriyeti
vatandaşlarının çocukları okuyabilecek.
-MİLLETLERARASI OKULLAR-
Yalnız yabancı uyruklu öğrencilerin devam edebilecekleri yükseköğretim
dışındaki milletlerarası özel öğretim kurumu; yabancı uyruklu gerçek ve tüzel
kişiler tarafından veya Türk vatandaşlarıyla ortaklık yoluyla Doğrudan Yabancı
Yatırımlar Kanunu çerçevesinde, Bakanlar Kurulunun izniyle açılabilecek.
Türkiye Cumhuriyeti uyruklu gerçek kişiler, özel hukuk tüzel kişileri veya
özel hukuk hükümlerine göre yönetilen tüzel kişiler de kendi adlarına aynı amaçla
milletlerarası özellikte özel öğretim kurumu açabilecekler.
Bu öğretim kurumlarında, Türk devletinin ülkesi ve milletiyle bölünmez
bütünlüğüne, güvenliğine ve menfaatlerine aykırı, Türk milletinin milli, ahlaki,
insani, manevi ve kültürel değerleri aleyhinde eğitim-öğretim yapılamayacak.
-YABANCI OKULLAR-
Yabancı okullar, Bakanlar Kurulunun izniyle yeni arazi edinebilecekler ve
kapasitelerini en fazla 5 misline kadar artırabilecekler.
Üzerinde kuruldukları araziler genişletilmemek şartı ve Bakanlığın izniyle,
mevcut arazi üzerindeki bina, öğrenci ve donanım kapasitelerini en çok bir katını
geçmemek üzere artırabilecekler veya yenileyebilecekler.
Bu izinler dışında, yabancı okullar binalarını genişletilemeyecek, şube
açamayacak, mevcut binalarının yerine yeni bina inşa edemeyecek, bu amaçla
herhangi bir mülk edinemeyecekler veya kiralayamayacaklar. Binalarda, ihtiyaç
halinde valiliğin izniyle tadilat yapılabilecek.
Yabancı okulların taşınmaz malları, kurucularının veya yetkililerinin
önerisiyle, Bakanlığa ya da kuruluş amaçları eğitim vermek olan, Türk Medeni
Kanunu'na göre kurulan vakıflara, Bakanlar Kurulunun izniyle devredilebilecek.
-YABANCI OKULLARIN BAŞMÜDÜR YARDIMCILARI-
Türkçe dışındaki dillerde öğretim yapan ve yabancıların açtıkları okullarda
görev yapacak müdür başyardımcıları, Türkiye Cumhuriyeti uyruklu olacak, Türkçe
veya Türkçe kültür dersleri öğretmenliği yapma niteliği taşıyacak ve öğretim
dilini bilecek. Bu şartları taşıyacak kişinin bulunmaması halinde, okulun öğretim
dilinde özel alan eğitimi görmüş, Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğretmenlere de bu
görev verilebilecek.
-ÖĞRETMENLERE EK İŞ İMKANI-
İhtiyaç halinde, resmi okullarda görevli öğretmenler, haftada 30 saati
geçmemek üzere, özel okullarda ders verebilecekler. Bu öğretmenler, asıl
görevlerini aksatmamak ve okutmakla yükümlü bulunduğu haftalık ders saati
sayısını doldurmaları kaydı ve çalıştıkları kurumların izniyle, sadece okullarda
görev alabilecekler. Bu öğretmenler, aylık karşılığı okutmakla yükümlü bulunduğu
haftalık ders saatinin yarısı kadar ücretli ders verebilecekler.
Özel öğretim kurumlarında, uzman öğretici, usta öğretici ve öğretmenlik
yapma nitelik ve şartlarını taşıyan diğer devlet memurlarına, ilgili birimlerin
izniyle, haftada 10 saati geçmemek üzere ücretli ders görevi verilebilecek.
Gerekli şartları taşıyan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve usta
öğreticiler için valilikçe çalışma izni verilecek. Çalışma izninin iptali, yine
valilikçe yapılacak.
-ÖĞRETMEN ÜCRETLERİ, RESMİ OKULLARDAN AZ OLAMAYACAK-
Özel okullarda yöneticilik ve eğitim-öğretim hizmeti yapanlara, kıdemlerine
göre (emekliler hariç) dengi resmi okullarda ödenen aylık ile sosyal yardım
kapsamındaki ek ödeme tutarlarından az ücret verilemeyecek.
Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemeler, bütçe kanunlarıyla resmi okul
öğretmen ve personeline sağlanan haklara denk olarak okul öğretmenlerine ve
personeline de ödenecek. Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemelerden gelir vergisi
kesilmeyecek.
Bu kurumlardaki ek ders ücreti miktarı, resmi okullar için tespit edilen
miktardan az olamayacak.
Özel öğretim kurumları, ancak amaçlarına uygun tanıtıcı içerikli reklam ve
ilan verebilecekler. Bu kurumlar, reklam ve ilanlarında gerçeğe aykırı beyanlarda
bulunamayacaklar, televizyonda reklam ve ilan yapamayacaklar.
Okulların su, doğalgaz ve elektrik ücretlendirilmesi ise resmi okullara
uygulanan tarife üzerinden uygulanacak.
-DİN EĞİTİMİ-
Askeri okullar, emniyet teşkilatına bağlı okullar ve din eğitimi-öğretimi
yapan kurumların aynı veya benzeri özel öğretim kurumları açılamayacak.
Özel öğretim kurumu açacak veya devralacak kişilerde, affa uğramış olsalar
bile, yüz kızartıcı bir suçtan ya da kas+ti bir suçtan dolayı 6 ay veya daha
fazla hapis cezasıyla mahkum edilmemiş olma şartı aranacak.
Meyhane, kahvehane, kıraathane, bar, elektronik oyun merkezleri gibi umuma
açık yerler ile açık alkollü içki satılan yerlerin, okul binalarından kapıdan
kapıya en az 100 metre uzaklıkta bulunması zorunluluğu aranacak.
-ÖĞRENİM ÜCRETLERİ-
Öğrenim ücreti ve diğer ücretler, kurumlarca her yıl tespit edilerek, ocak
ayından itibaren en geç mayıs ayında ilan edilecek.
Ücretlerin hangi esaslara göre tespit, tayin, ilan ve tahsil edileceği,
yönetmelikle belirlenecek.
Kurumlar, öğrenim gören öğrenci sayısının yüzde 3'ünden az olmamak üzere
ücretsiz öğrenci okutmakla yükümlü olacaklar. Bakanlıkça bu oran yüzde 10'a kadar
artırılabilecek. Ücretsiz okutulacak öğrencilerin yüzdesi, seçimi ve kurumlara
kabul şartlarına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenecek. Kurumlar
ayrıca, öğrenim bursu da verebilecekler.
Bir okula alınabilecek yabancı uyruklu öğrenci sayısı, o okulda okuyan
Türkiye Cumhuriyeti uyruklu öğrenci sayısının yüzde 30'unu aşamayacak.
-KURUM AÇMA İZNİ-
Bir kurumda öğretime başlayabilmek için kurum açma izni alınması zorunlu
olacak. İzin başvuruları, ilgili milli eğitim müdürlüğüne yapılacak. Valilikçe
yapılan inceleme sonunda açılması uygun görülen okullar dışındaki kurumlara izin
verilebilecek. Okullara ilişkin başvurular ise kurum açma izni verilmek üzere
Bakanlığa gönderilecek. Kurum açma talebinin valilikçe reddedilmesi halinde,
kurucu veya kurucu temsilcisi, taleplerinin reddine ilişkin işlemin tebliğinden
itibaren 15 iş günü içinde Bakanlığa itirazda bulunulabilecek.
Özel öğretim kurumlarında uygulanacak öğretim programları ve haftalık ders
çizelgesi, resmi kurumlarda uygulanan usul ve esaslar çerçevesinde belirlenecek.
Bakanlıkça uygun bulunması halinde, farklı öğretim programları ve haftalık ders
çizelgeleri de uygulanabilecek.
Özel öğretim kurumu açma izni verilen kurumlarda, 2 yıl içinde öğretime
başlanılmaması halinde, verilen izin iptal edilecek.
Mevzuatta belirlenen sayıda personel çalıştırılmaması, mevzuata aykırı
personel çalıştırılması halinde, 15 günden az olmamak kaydıyla 3 aya kadar geçici
olarak, Milli Eğitim Temel Kanunu'nun genel ve özel amaçları ile temel ilkelerine
uymayan, kurumunu mevzuata uygun kapatmayan, geçici kapatma cezası alan ve aynı
fiili yeniden işleyen kurumlar ise sürekli kapatılacak.