Afrika kıtasıyla ticaret hız kesmiyor

Küresel ticaret açısından önemi giderek artan Afrika ülkeleri ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkiler son 5 yılda önemli gelişim gösterdi. Bu dönemde kıta ülkelerine yönelik toplam ihracat 64 milyar doların üzerine çıkarken, dış ticaret hacmi de 93,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Türkiye'yi ziyaret eden Afrikalı turist sayısı 2011-2015 yılları arasında yaklaşık 2 kat artarak 885 bin 887'ye yükseldi. Türk müteahhitler kıtada bugüne kadar 58 milyar dolar tutarında bin 202 proje üstlendi.

Kıtaya ilgi duyan Türk yatırımcılar ve Afrikalı önderler, 2-3 Kasım'da İstanbul'da düzenlenecek Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu'nda bir araya gelecek.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın himayelerinde, bölgedeki yatırım imkanları, kıtada bulunan rezervler ve iş yapma fırsatlarının ele alınacağı Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu'na Afrika ülkelerinden bakanlar, özel kuruluşların yöneticileri, firma temsilcileri, Afrika Birliği ve Afrika Kalkınma Bankası üst düzey yetkilileri ve Afrika Bölgesel Ekonomik Topluluklarının Genel Sekreterleri katılacak.

Derlenen bilgilere göre, Türkiye'nin Afrika açılımı ile ivme kazanan ilişkiler dış ticarete ilişkin rakamlara da yansıdı.

Arap Baharı olarak adlandırılan dönemin etkileri ile Libya ve Mısır'da yaşanan gelişmelere rağmen Türkiye'nin Afrika ülkelerine yönelik toplam ihracatı, 2015'te 2011 yılına göre yüzde 20,5 artarak 12 milyar 449 milyon dolara ulaştı. Son 5 yıldaki toplam ihracat da 64 milyar 40 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde ithalat yüzde 25 gerileyerek geçen yıl itibarıyla 5 milyar 99 milyon dolara indi, 5 yıldaki toplam ithalat tutarı 29 milyar 757 milyon dolar olarak hesaplandı. Toplam dış ticaret hacmi de 93 milyar 797 milyon dolara çıktı.

Dış ticarette Kuzey Afrika ülkeleri ön planda yer alırken, son 5 yılda en fazla ihracat yapılan ülke 16 milyar 61 milyon dolarla Mısır oldu. Bu ülkeyi, 9 milyar 192 milyon dolarla Cezayir, 9 milyar 120 milyon dolarla Libya, 5 milyar 874 milyon dolarla Fas ve 4 milyar 225 milyon dolarla Tunus izledi.

İthalat açısından bakıldığında Mısır bu dönemde 7 milyar 3 milyon dolarla en çok ithalat yapılan Afrika ülkesi olarak dikkati çekti. Bu ülkeyi 6 milyar 832 milyon dolarla Güney Afrika Cumhuriyeti, 4 milyar 451 milyon dolarla Cezayir, 3 milyar 925 milyon dolarla Fas ve 4 milyar 225 milyon dolara Tunus takip etti.

Fasıllar açısından dış ticaret incelendiğinde, Afrika ülkeleriyle ihracatta ön plana çıkan sektör demir-çelik oldu. Geride kalan 5 yılda Afrika ülkelerine yönelik toplam demir-çelik ve bu ürünlerden yapılma eşya ihracatı 12 milyar 419 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Aynı dönemde, en fazla ithal edilen ürün grubu enerji olarak kayıtlara geçerken, bu alanda son 5 yılda 8 milyar 258 milyon dolarlık dış alım yapıldı.

44 YILDA 58 MİLYAR DOLARLIK MÜTEAHHİTLİK PROJESİ

Afrika kıtası mal ticaretinin yanı sıra Türk müteahhitleri açısından da en önemli pazarlar arasında yer alıyor.

Türk inşaatçılarının ilk kez 1972'de Libya'daki Trablus Limanı inşaatının üstlenilmesiyle girdikleri Afrika pazarında söz konusu tarihten bu yana 978'i Kuzey Afrika'da, 224'ü Sahraaltı bölgesinde olmak üzere toplam bin 202 projeye imza atıldı. Bu projelerin toplam bedeli de 58 milyar dolar oldu. Türk müteahhitlerin yurt dışında geçmişten bugüne üstlendikleri proje toplamı içinde Afrika'nın payı da yüzde 17,6 olarak hesaplandı.

Bu alanda en çok iş yapılan ülke Libya olurken Cezayir, Fas, Etiyopya, Nijerya, Sudan ve Kamerun önemli tutarda projelerin üstlenildiği diğer ülkeler oldu.

Firmalar, 2000-2016 arasında, Afrika ülkelerinin başkentlerindeki uluslararası havalimanlarının, raylı ulaşım sistemlerinin, toplu konut projelerinin, enerji nakil hatlarının, sanayi tesislerinin ve daha pek çok büyük ölçekli projenin inşasına imza attı.

TURİST SAYISI 2 KATINA ÇIKTI

Mal ve müteahhitlik hizmetleri ticaretindeki artışa paralel olarak 2011-2015 döneminde Türkiye'yi ziyaret eden Afrikalı turist sayısında da önemli artış yaşandı.

Buna göre 2011 yılında Türkiye'yi 445 bin 487 Afrikalı turist ziyaret ederken, bu sayı 5 yılda yaklaşık 2 katına çıkarak geçen yıl sonu itibarıyla 885 bin 887'ye ulaştı.

Ziyaretçiler milliyetlerine göre değerlendirildiğinde geçen yıl Libyalı turistler 234 bin 762 ile ilk sırada yer alırken, Libyalıları 171 bin 873 ile Cezayirli, 109 bin 775 ile Faslı turistler izledi.

AA