Buğday üzerindeki global oyun
Kanada'nın bu yıl buğday rekoltesi düşük olabilir demesi üzerine buğday fiyatları fırladı.
Dünyanın en büyük ikinci buğday üreticisi olan Kanada, bu yıl buğday rekoltesinin geçen yıla göre yüzde 20 düşebileceği yönünde bir uyarıda bulundu. Yapılan uyarıda kötü hava koşullarına işaret edilerek, Avrupa ve Avustralya'da olduğu gibi Kanada'da da ürünlerin zarar gördüğü ifade edildi.
Buğdayda dışa bağımlı ülkeler olan Japonya ve Tayvan, uluslararası piyasalardan yeni alımlar yaparken, Hindistan'da stoklarını kuvvetlendirmek için yeni alım ihalesi açtı.
Buğdayda yaşanan hareketi Financial Times'a değerlendiren sektör analisti Gavin Maguire, yükselişte iki temel faktörün etkili olduğunu belirtti. Maguire'ye göre hem beklentilerin altındaki üretim hem de yüksek talep fiyatları rekor seviyeye taşıdı. Maguire, piyasada panik alımların yaşandığına dikkat çekti.
FİYATLAR REKOR KIRDI
Buğday fiyatları dün Şikago Borsası'nda 7.54 dolara kadar çıkarak rekor kırdı. Son bir yılda iki kattan fazla değer kazanan buğday fiyatları, 2000 yılından bu yana ise üçe katlandı.
Buğdayda yaşanan artış yiyecek sektörü temsilcilerini de tedirgin ediyor. Buğdaydaki fiyat artışının unlu mamullerinin fiyatlarını yükseltebileceğini belirten analistler, artışın besi maliyetlerine yansıtılması halinde ise et ve süt ürünlerinde yukarı yönlü hareketler görülebileceğine dikkat çekiyor.
İngiltere Unlu Mamuler Birliği Başkanı Alex Waugh, buğday maliyetlerinin tahmin edilemeyen seviyelere yükseldiğini belirterek, "İngiltere'deki üreticilerimiz 500 milyon pound ek bir maliyet yüklendi. Bu durum fiyatlarda artışa neden olabilir" diye konuştu.
Uluslararası Tahıl Konseyi, 2007-08 dönemi için buğday rekolte tahminini 617 milyon tondan 607 milyon tona indirdi. Konsey'e göre buğday stokları da 1979 yılından bu yana en düşük seviyede bulunuyor.
TÜRKİYE'Yİ ETKİLER Mİ?
Yurtdışında bu gelişmeler yaşanırken, içeriyi ne kadar etkileyeceği merak konusu. Konu ile ilgili olarak hurriyet.com.tr'ye bilgi veren ODTÜ İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Erol Çakmak, önemli tespitler yaptı:
"Bizim en büyük sorunumuz üretimi ölçememek. Bu nedenle ne kadarlık bir ithalata ihtiyacımız olduğunu ve özel sektörün buğday stoğunu bilemiyoruz.
"Rakamları bilemesek de bir miktar ithalat yapacağımız kesin. Türkiye yıllardan beri buğday ithalatı ve ihracatı yapıyor. Ancak burada en önemli konu, yapılacak ithalatın programlı olması. Eğer TMO ithalatı çok kısa bir süreye sığdırırsa fiyatlar olumsuz etkilenir.
"Dışarıda fiyatlar yükseldiğinde bizde de yukarı gitmeye çalışacak. Önce üretici fiyatı yükseltecek. Sonra fırınlar zam isteyecek. Bizim burada önceliğimiz, arz sürecinin doğru yönetilmesi ve ekmek fiyatlarının dışarıda yaşanan hareketten etkilenmesinin önlenmesi.
Hürriyet
