Esin Güral Argat Bloomberg HT'de soruları yanıtladı

TÜSİAD Bilgi İletişim Teknolojileri ve İnovasyon Komisyonu Başkanı Esin Güral Argat'ın Arzu Maliki ile yaptığı söyleşinin satır başları şöyle;

TÜSİAD olarak ABD seyahatiniz oldu, Silikon Vadisine... Burda birçok şirket ve girişimci ile görüştünüz, anlatır mısınız ne gibi girişimlerde bulundunuz? Oradaki ilgi nasıldı?

Esin Güral Argat: TÜSİAD olarak Silikon Vadisinde bir ağımız olsun, network kuralım dedik. Gerek burdan oraya, ordan da buraya iletişimi güçlendirelim dedik. Ekonomi yeni bir modele geçti, ekonominin kalbi Silikon vadisinde atıyor. Ekonominin itici gücü oradaki yenilikler ve inovatif girişimler. Biz de iş dünyası olarak buna kayıtsız kalamayız tabiki. Gitmişken çeşitli teknoloji şirketlerine ziyaretlerimizi yaptık, Dünya Ekonomik Forumu Sanayi 4.0 Merkezi'ni ziyaret ettik.

Türkiye'de muazzam bir girişimci ruhu var, iyi modeller ortaya çıkıyor, ancak buradan oraya iletişimin artırılması lazım, ve ondan sonra muhakkak girişimlere de ilgi artacaktır.

Orada da bir yatırım kapasitesi var, arzumuz oradaki yatırımları da Türkiye'ye yönlendirmek ve de çok umutluyuz.

Türkiye'deki şirketlerin ve Kobilerin daha inovatif olması için neler yapılmalı? Sizin TÜSİAD olarak bu konudaki çalışmalarınız neler söylüyor?

Esin Güral Argat: Aslında Türkiye'nin çok büyük bir üretim gücü var, fakat yaptığı üretimler düşük teknolojiye dayalı üretimler bunun da altında gerçekten inovasyon kültürü yer alıyor ve doğru AR-GE yatırımları yapmak gerekiyor. 2023'teki ortak hayallerimiz için muhakkak katma değerli üretime geçmek durumundayız. İnovasyon bunun ayrılmaz bir parçası fakat katma değerli insan kaynağına da ihtiyacımız var.

Türkiye'de şu anda gayri safi milli hasılanın yüzde 1'ni biz AR-GE yatırımlarına harcıyoruz. 2023'te de hedef %3'e çıkmak. Bu konuda hiç taviz vermeden politikaların yürütülmesi gerekmekte. Özel sektör bu yatırımların %50'sini yapıyor, Üniversiteler %40'ını yapmakta, ve burda Kobiler de çok önemli. Şirketlerde inovasyon kültürünün oluşturulması gerekiyor.

TÜSİAD'ın "STEM" Projesi; Eğitim alanında önemli, burada hangi boyuttayız?

Esin Güral Argat: Biz STEM ile ilgili 2014'te ilk bir çalışma yapmıştık, 2023 yılında toplam iş gücünün 34 milyona ulaşması hedefleniyor Türkiye'de, ve %10 civarında da STEM alanında yetişmiş iş gücüne ihtiyaç olacak, 2016'dan 2023'e kadar Türkiye'de 1 milyona yakın yeni STEM mezununa ihtiyaç var, burda da açığımız %30 seviyesinde. Tabi STEM derken Fen, Teknoloji, Matematik, ve buna biz bir de sanatı ekliyoruz.

Finansman anlamında sıkıntılar neler?

Esin Güral Argat: Tabiki bu alanlara yapılacak yatırımlara ek finansman ihtiyacı doğuyor, teşvikler kaldıraç etkisi yaratıyor, Devlet'in verdiği teşvikler farkındalığı ve ilgiyi de artırıyor. Biz teknolojide oyuncu olmak durumundayız, biz iyi bir tüketici toplumuyuz ama burda asıl olan üretici hale gelebilmek. Bu konuda Üniversite-Sanayi işbirliği çok önemli, Türkiye bunda çok yol katedemedi çok çalışmalar yapılmasına rağmen. Diğeri fikri ve sanayi haklar, bir yabancı yatırımcı know-how'ını Türkiye'ye getirmek istediği durumda burda haklarının korunmasını istiyor. Bu ekosistemin güçlendirilmesi gerekiyor.