Enflasyonun kağıt helva satıcısı
Aylık enflasyon yüzde 0.57 ile beklentiler doğrultusunda ve yıllık enflasyon da buna paralele olarak yüzde 11.86'ya geriledi ancak fiyatı artan gıda ürünlerini görünce koronavirüs salgını sürdükçe önümüzdeki aylar için umutlu olmak pek mümkün olmuyor. Daha önce gıda fiyatlarındaki artış benzin fiyatlarındaki artış nedeniyle ulaştırma maliyetlerindeki artışa bağlanırken bu kez benzin fiyatları düştüğü halde gıda fiyatlarına önemli artışlar yapıldı. Özellikle fiyatı yüzde 45 artan sivri biber gibi gıda ürünlerindeki artış adeta trafikteki kağıt helva ve su satıcıları işlevi görüyor. Onları görünce biliriz ki önümüzde trafik olacak. Önceki yıllardaki tecrübeler gıda fiyatlarındaki artışın da benzer bir gösterge niteliğinde olduğunu ortaya koyuyor. Virüsün Türkiye'yi yeni yeni etkilemeye başladığı mart ayında başta et, sebze ve meyve ile ilaç hastane fiyatları olmak üzere bir çok ürünün fiyatı astronomik arttı. Eve kapanan insanlar evcil hayvanları için de alışveriş yaptıkları için evcil hayvan yemi fiyatları yüzde 15 zam gördü. Rahim Ak'ın yazısı
Enflasyonda yüzde 0,57'lik aylık ve yüzde 11.58'lik yıllık artış beklentiler çerçevesinde görülse de başta et, meyve sebze, hastane hizmetleri olmak üzere fiyatı olağanüstü artan ürünler, bu ürünleri satanların fırsatçı davrandıklarını ortaya çıkarmasının yanı sıra enflasyonda önümüzdeki döneme ilişkin beklentileri de kötüleştiriyor. TÜİK rakamlarına göre global piyasalarda petrol fiyatlarındaki çöküşün benzine yansıması ve konaklama hizmetleri dışında fiyatı aşağı çekilen ürün hemen hemen yok gibi. Benzin fiyatında bu olağanüstü düşüş olmasa enflasyonu tabii ki çok daha yüksekte görecektik. Çünkü başta sivri biber olmak üzere tüm meyve ve sebze fiyatları ile et, ilaç, hastane fiyatları yetmiyormuş gibi eve kapandık diye evcil hayvanların yemleri bile yüzde 15 zam gördü.
ASTRONOMİK ARTIŞLAR OLDU
Sivri biber fiyatı yüzde 45 artış gösterirken diğer sebze fiyatlarıyla birlikte bu üründeki astronomik artış tıpkı otoyolda kağıt helva ve su satanlar gibi önümüzde bir trafiğin olduğunun göstergesi gibi. Sivri biber fiyatı ne zaman astronomik artsa aynı ay veya arkasından enflasyon rakamı da yükselmeye başlıyor. Bunu daha önce 2006, 2008, 2013 ve 2016 yıllarında gördük. Gerçi sivri biber fiyatı yapısı gereği mevsimsel olarak hızlı iniş çıkışlar gösteriyor ancak yine de bu ürün ve bu ay olduğu gibi beraberindeki sebze meyve fiyatları olağanüstü arttığı zaman sonraki dönem enflasyon için bu gösterge olabiliyor. En çok tüketilen meyve ve sebzelerde fiyat artışı yüzde 10'un üstünde kalırken ortalama olarak meyvelerde artış yüzde 4 sebzelerde ise yüzde 2.7 oldu. İnsanlar eve kapandığı için ve uzmanlar virüsten korunmak için proteinönerince et fiyatları da yüzde 5 zam gördü.
SAĞLIKÇI GERİ KALMADI
Sadece gıda ürünleri değil sağlık ve sağlık araç gereçleri de hemen zam gördü. Tıbbi ürünlerin fiyatı yüzde 5.43 artarken sağlıkta genel anlamda yüzde 2.78'lik yükseliş meydana geldi. Virüs nedeniyle kargo kullanımı artınca bu hizmeti yapanlar da hemen yüzde 15.7 fiyat artışına gitmekte gecikmediler. Geçen yılbaşından itibaren hesaplanmaya başlayan evcil hayvanların yiyeceklerindeki fiyat artışı insan yiyeceklerini aratmadı. İnsanlar eve kapandıkları için evcil hayvanlarına da yiyecekalıp stoklayınca fiyatlar yüzde 15 zıpladı.Araçların bakım ve oranımı olamayacağıiçin bu kalem yüzde 8.7 geriledi.
