İlk yerli hidroelektrik türbini Kepez-1 hidroelektrik santralına takılacak
Türkiye'de ilk kez hidroelektrik santrallarda kullanılmak üzere yüzde yüz yerli ve milli türbin üretildi. MİLHES projesiyle tasarlanan ve test edilen ilk türbinler Antalya'daki Kepez-1 hidroelektrik santralına takılacak. Gazete Habertürk'ten Esra Nehir'in haberi...
2015 yılında başlatılan “Hidroelektrik Santral Bileşenlerinin Yerli Olarak Tasarımı ve Üretimi (MİLHES) Projesi” ilk meyvesini verdi. Türkiye’de tasarlanan, test edilen ve üretilen türbinler, Antalya’nın Düden Çayı üzerine kurulu Kepez-1 HES’e takılacak. Türbin üretiminin en kritik aşaması olan “model türbin”in tasarımı ve testi TOBB ETÜ’de yapıldı. Su Türbini Tasarım ve Test Merkezi’nde Kepez-1’e takılacak türbinin modeli üretilerek, esas türbinin imalata geçilebilmesi için gerekli test gerçekleştirildi. Testin yapıldığı merkez de ilk kez bir belgelendirme yaptı.
36 BİN HANEYE ELEKTRİK
4 ortaklı projede HES’e takılacak gerçek boyutlardaki türbinin üretimini özel sektöre ait İzmir’de kurulu Gimas A.Ş. gerçekleştirdi. Projenin jeneratör tasarımını TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi, üretimini TEMSAN yaptı. Üretilen, tamamı yerli ve milli olan ilk türbinin 36 bin haneye elektrik sağlayan Kepez-1’e takılması için çalışmalar başladı. Mayıs ayı itibarıyla santralda, enerji üretimi durduruldu ve eski ekipmanlar sökülmeye başlandı. Santralın ekim ayı itibarıyla yeni ekipmanlarıyla elektrik üretmeye başlaması planlanıyor.
KAMUYA AİT SANTRALLARIN YENİLENMESİ 300 MİLYON EURO
Projenin TOBB ETÜ’deki yürütücüsü Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selin Aradağ Çelebioğlu, Kepez-1 kapasitesindeki bir santralın sadece model testlerinin yurtdışında gerçekleşme maliyetinin 400 bin Euro olduğunu söyledi. Türkiye’de 600’ün üzerinde hidroelektrik santral olduğunu hatırlatan Çelebioğlu, “Bunlardan bazıları özel sektöre, bazıları kamuya ait. Sadece kamuya ait santralların yenilenmesi kabaca bir hesapla 250-300 milyon Euro’ya ulaşabilir” diye konuştu.
‘KEBAN TESTİ İÇİN 800 BİN EURO ÖDEMİŞTİK’
Bu testlerin daha önce yurt dışında yapıldığını kaydedenSelin Çelebioğlu, “Keban Barajı’nın 2009’da yenilenen su türbinlerinin1 hafta süren model testleri için dışarıya 800 bin Euro ödemiştik” dedi.
MİLHES PROJESİ NEDİR?
- Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu, 2013 yılında MİLHES Projesi’nin başlatılmasını kararlaştırdı.
- Aynı yıl TÜBİTAK, MİLHES’i gerçekleştirmek için proje çağrısına çıktı.
- 2015 yılı şubat ayında TOBB ETÜ ve diğer ortakları Kepez-1’in MİLHES Projesini resmen üstlendi.
- Mayısta elektrik üretimi durdurulan Kepez-1’in ekim ayında yerli, yeni hidrolik ekipmanla tekrar elektrik üretmeye başlaması planlanıyor.
