İngiltere Başbakanı Liz Truss, elektrik ve gaz fiyatlarının sınırlandırılmasına yönelik planını açıklayacak

Faturaların sübvanse edilmesine dayanan planın ne kadar süre uygulanacağı bilinmiyor ama vergi artırmayacağını ilan eden Truss hükümetinin bu planı hayata geçirebilmek için kamu borçlanmasına gideceği ve en az 100 milyar sterlin civarında borçlanması gerektiği düşünülüyor.

Daha önce Ekim ayında yapılacağı açıklanan zamlarla ortalama bir evin yılda 1900'den 3500 sterline çıkacağı tahmin edilen elektrik ve gaz faturaları bu planla yılda tahminen 2500 sterlin düzeyinde tutulacak.

Ana muhalefetteki İşçi Partisi enerji fiyatlarındaki artışın, geçen yıl kârlarını yüzde yüzün üzerinde artıran enerji şirketlerinden alınacak ek vergilerle karşılanması gerektiğini savunuyor. İşçi Partisi lideri Keir Starmer, Başbakan Truss'ın planının faturasını yine çalışan vatandaşların vergileriyle ödeyeceğini, o arada enerji şirketlerinin 2 yıl içinde 170 milyar sterlin ek kâr elde edeceklerini söyledi.

Başbakan Truss ise vergilendirmenin büyümeyi ve yatırımları engelleyici bir etki yaratacağı görüşünde.

Ayrıca enerji şirketlerinin, özellikle de nükleer ve yenilenebilir enerji şirketlerinin, hükümet yetkilileriyle yaptıkları görüşmelerde fiyatları daha önce bildirdikleri artışın altında dondurmayı yani kârlarını sınırlamayı içeren uzun vadeli yeni sözleşmeler imzalamayı prensip olarak kabul ettikleri kaydediliyor.

Beklenen açıklaması öncesinde Başbakan Truss, ailelerin ve işletmelerin fiyatlardaki artışla kışı nasıl geçireceklerinin derdine düştüklerini söyledi ve "Putin'in Ukrayna'daki savaşı ve Avrupa'ya gaz tedarikini bir silaha dönüştürmesi, küresel düzeyde fiyatları artırıyor ve bu da bizim uzun vadede enerji güvenliği ve kaynaklarımızı geliştirmemiz gereğini daha açık şekilde ortaya koyuyor" dedi.

Kış hazırlıkları: Sıcak bankası uygulaması

Büyük bir hızla birkaç misline katlanan fiyatlar karşısında bir çok belediye "sıcak bankası" adıyla kışın evini ısıtmaya gücü yetmeyecek kişilerin zaman geçirebileceği ısıtılmış kamusal alanlar oluşturma fikrini değerlendiriyor.

İktidar partisinde liderlik yarışı süreci ortaya çıkmadan önce Maliye Bakanı olan, Truss'ın ana rakibi Rishi Sunak, hükümetin her haneye enerji faturaları için 400 sterlin ödeyeceğini açıklamıştı. Bu yardımın hala geçerli olması bekleniyor.

Bunun yanısıra işsizlik parası ya da diğer sosyal yardımlardan yararlanan düşük gelirli 8 milyon haneye 650 sterlinlik bir ek yardım daha öngörülüyor.

Emekliler de ayrı bir yardımdan yararlanıyor.

Buna karşılık işyerlerinin yardımlardan yararlanamaması ve tavan fiyatı sınırlamalarına tabi olmamaları bir çok işletmenin faturalarını ödeyemeyerek batacağı kaygıları yaratıyor.

Ancak şimdi Başbakan Liz Truss'un planında işletmelerin de desteklenmesi bekleniyor.

Tüketicilere ekonomik kararlarında destek olan popüler bir danışma sitesi yöneten ve enerji fiyatlarının dondurulması konusunda kampanya yürüten Martin Lewis, planı memnuniyetle karşıladığını söyledi.

Lewis hiç bir planın mükemmel olmadığını kaydederek, bu planın fakir zengin herkese destek sağlıyor olmasının hem en güçlü hem de en zayıf yanı olduğunu söyledi. Planın gerçek bir rahatlama sağlaması için en az 1,5-2 yıl uygulanması gerektiğini kaydetti.