İş dünyasından ilk çeyrek büyüme rakamı değerlendirmesi

İş dünyası temsilcileri, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından (TÜİK) açıklanan bu yılın birinci çeyreğine ilişkin büyüme rakamlarını değerlendirdi.

Yılın birinci çeyreğine ilişkin büyüme rakamlarını değerlendiren Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, maliyetlerdeki artış ve tedarik sorunlarına rağmen üretim ve yatırım için çalıştıklarını belirtti.

Hisarcıklıoğlu, "Maliyetlerdeki artış, tedarik sorunlarına rağmen üretim, yatırım için var gücümüzle çalışıyoruz. Kapsayıcı, sürdürülebilir büyüme için ek önlemlere ve enflasyona odaklanmalıyız. El birliği, akıl birliği ile daha çok çalışma zamanı" dedi.

DEİK BAŞKANI OLPAK: 'YIL SONU HEDEFİNİ RAHATLIKLA YAKALARIZ'

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2022 yılı ilk çeyrek büyüme rakamlarına ilişkin değerlendirme yaptı.

Olpak, "2022 yılı için hem salgının ortadan kalkması hem de tedarik zincirlerinde yaşanan aksamaların yılın ikinci yarısından itibaren azalmaya başlaması ile birlikte daha sağlıklı bir küresel büyüme beklentisi içindeydik. Ancak Şubat ayının sonlarına doğru başlayan Rusya-Ukrayna savaşı ve bunun getirdiği yeni olumsuzlukların dünyaya etkilerine rağmen Türkiye’nin yılın ilk çeyreğinde gösterdiği yüzde 7.3 büyüme performansı ile 2022 yılına da güçlü bir başlangıç yaptığını görüyoruz. Dolayısıyla bu güçlü büyüme ile yıl sonu hedefimiz olan yıllık yüzde 5 büyüme hedefimizi de çok rahatlıkla yakalayabileceğimizi öngörüyoruz" dedi.

ASO BAŞKANI ÖZDEBİR: 'SANAYİ EKONOMİNİN YÜZ AKI OLMUŞTUR'

Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir de, sanayi sektörü ve sektörün ihracata katkısıyla Türkiye ekonomisinin ilk çeyrekte yüzde 7.3'lik büyümeye ulaştığını belirterek, "Yılın ilk çeyreğinde tüm ana sektörler GSYH büyümesine olumlu yönde katkı sağlarken, sadece inşaat sektöründe daralma gerçekleşti. Son üç çeyrektir devletin nihai tüketim harcamalarındaki azalma eğilimi önemli bir gelişmedir. Ülkemiz büyük altyapı yatırımlarının birçoğunu gerçekleştirmiş olup, bundan sonraki süreçte cari açığa yol açan ürünler başta olmak üzere kaynaklarımızı üretime kanalize edecek bir seferberlik başlatmalıyız" dedi.

Özdebir, Kovid-19 salgını sonrasında büyümenin itici gücü olan sanayi üretiminin, yılın ilk çeyreğinde de yüzde 7.4 artışla büyümenin önemli lokomotifi olduğuna dikkati çekerek, "Yüksek maliyet ve likiditeye ulaşmanın zorlaştığı bir döneme rağmen sanayi sektörü ekonomimizin yüz akı olmuş ve büyümeye önemli katkı sağlamaya devam etmiştir. Sermaye malı üretiminin dört çeyrek sonra pozitife dönmesi, diğer sektörlerdeki ivme kaybı karşısında yatırımların bunu telafi ettiğini göstermektedir. Bu durum, gelecek dönemde üretimin devamlılığı ve ekonominin istihdam yaratma kapasitesi açısından olumlu bir gelişmedir" diye konuştu.

Mevsimsellikten arındırılmış büyümenin bir önceki çeyreğe göre yüzde 1.2 artmasının, büyümede ivme kaybını ortaya koyduğuna işaret eden Özdebir, Rusya-Ukrayna Savaşı ile dış talebin büyümeye katkısının gelecek çeyreklerde azalacağının da dikkate alınması gerektiğini belirtti.

Özdebir, büyümenin topluma yansımasının önemine de değinerek, "Burada büyümenin kalitesi ön plana çıkmaktadır. Çalışanların iş gücü ödemelerinin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı geçen yılın birinci çeyreğinde yüzde 35.5 iken, bu çeyrekte yüzde 31.5 seviyesine gerilemesi, gelir adaleti açısından dikkat edilmesi gereken oldukça önemli bir husus olarak görülmelidir. Sonuç olarak, küresel ekonomide belirsizlikler her geçen gün artmakta ve bu belirsizlikler öngörülen toparlanmayı kırılgan hale getirmektedir. Ulusal ekonomimizin güçlendirilmesi, sağlıklı ve sürdürülebilir bir büyüme, ulusal sanayi üretiminin, özellikle de katma değeri yüksek üretim yapan imalat sanayisinin güçlendirilmesiyle mümkün olacaktır" dedi.

ATO BAŞKANI BARAN: 'TÜRKİYE POZİTİF AYRIŞACAK'

Ankara Ticaret Odası (ATO) Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran da, Türkiye ekonomisi büyüme rakamlarına ilişkin, "Pandemi sonrası küresel düzeyde çalkantılar devam ederken, reel sektörün üretim ve ihracat başarısının katkısıyla sağlanan büyüme, Türkiye'yi pozitif ayrıştıracaktır" ifadesini kullandı.

Finans ve sigorta, bilgi ve iletişim, hizmetler, gayrimenkul, sanayi sektörlerinin büyüme kaydettiğine işaret eden Baran, maliyet artışları nedeniyle sıkıntılı günler yaşayan inşaat sektöründe ise küçülme görüldüğünü belirtti.

Baran, pandemi sürecinde dünya ekonomisinin sarsıntılı bir dönem geçirdiğini ve Rusya-Ukrayna Savaşı'nın bu sarsıntıyı daha da şiddetlendirdiğini anımsatarak, "Tedarik zincirlerinin kırılması nedeniyle ham madde fiyatlarındaki yükselişe, enerji ve gıda fiyatlarındaki artışın eşlik etmesi, gelişmiş ülkeler dahil olmak üzere küresel ekonomiyi sıkıntıya soktu. Bu tablo enflasyonu tetiklerken yıllardır gündemlerinde enflasyon olmayan ülkeleri bile fiyat artışlarıyla karşı karşıya bıraktı. Küresel düzeyde tablo böyleyken, Türkiye'nin ilk çeyrekte yüzde 7.3 büyümesi büyük başarıdır" dedi.

'BÜYÜMEYİ SÜRDÜMEK İÇİN TARIMA YÖNELMELİYİZ'

Türkiye'nin genç nüfusu dikkate alındığında büyümeyi sürdürmenin daha da önemli hale geldiğine dikkati çeken Baran, "Ülke olarak pandemi sürecini dev ekonomilerle kıyaslanamayacak düzeyde iyi geçirdik. Reel sektöre yönelik desteklerin de katkısıyla ticaret ve sanayideki başarı, ihracat gelirlerimizin yükselmesiyle moralimizi de yükseltti. Geldiğimiz noktada, küresel bir resesyon riski ile karşı karşıyayız. Bu tablo enflasyonun bir an önce kontrol altına alınması, ihracatın hem pazar hem de ürün olarak çeşitlendirilmesi zorunluluğunu ortaya koyuyor" ifadelerini kullandı.

Dünyadaki gelişmelerin gelecek dönemde en önemli sektörün tarım olacağını gösterdiğini bildiren Baran, "Dünya ekonomisi hem zor bir dönemden geçiyor hem de sıkıntıların kısa sürede atlatılacağına ilişkin ümit taşınmıyor. Kuraklık ve gıda tedariki tüm ülkelerin gündeminde. Türkiye'nin bu süreçte küresel resesyon riskini de göz önünde bulundurarak en çok ihtiyaç duyulacak tarım ürünlerini üretmeye ağırlık vermesi, tüm destekleme mekanizmalarını bu alana yoğunlaştırması, topraksız ve susuz tarım konusunda gelişim adımları atması büyümeyi ve istikrarı sürdürmek açısından faydalı olacaktır" görüşünü paylaştı.

MÜSİAD BAŞKANI ASMALI: 'G20'DE 3'ÜNCÜ SIRADA YER ALDIK'

Müstakil Sanayici ve İş Adamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Mahmut Asmalı da, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2022 yılının ilk çeyrek dönemine ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarına yönelik değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye ekonomisinin 2021 yılında yüzde 11 oranında büyüdüğünü hatırlatan Asmalı, ülkenin ekonomik büyüme kabiliyeti ve potansiyeline inanmayı sürdürdüklerini vurguladı.

Asmalı, "Ülkemiz, Euro Bölgesi'nin yüzde 5.1, Çin'in yüzde 4.8, Almanya'nın yüzde 3.8, ABD'nin ise 3.5 oranında büyüdüğü bu dönemde, halihazırda 1'inci çeyreğe yönelik büyüme rakamları açıklanan G20 ülkeleri içerisinde Suudi Arabistan ve İngiltere'nin ardından 3'üncü sırada yer almış ve pozitif ayrışmayı sürdürmüştür. Böylece pandemi sonrası sürecin tedarik zincirleri üzerindeki olumsuz etkilerinin sürmesi ve bilhassa enerji ve gıda fiyatları üzerinden küresel enflasyon tehlikesinin iyice gün yüzüne çıkmasının yanı sıra Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından yeni bir şok yaşayan küresel ekosistemin marazları, Türkiye ekonomisinin güçlü büyüme performansını sürdürmesini engelleyememiştir" dedi.

TMB BAŞKANI EREN: 'İNŞAATIN BÜYÜMESİ İÇİN MALİYET ARTIŞI SORUNU ÇÖZÜLMELİ'

Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Başkanı Erdal Eren ise, Türkiye ekonomisinin yüzde 7.3 büyüdüğü ilk çeyrekte inşaat sektörünün daraldığını belirterek, "Sektörde büyümeye dönüş için inşaat yatırımlarında canlanmaya ve öngörülemez düzeyde artan girdi maliyetlerinin yarattığı sorunun çözümüne ihtiyaç duyulmaktadır" ifadesini kullandı.

Eren, "Bununla birlikte her zamankinden çok ihtiyaç duyduğumuz istihdama büyük katkı veren ve 200'ün üzerinde alt sektöre talep yaratarak ekonomide lokomotif görevi üstlenen inşaat sektöründe, aynı dönemde yaşanan yüzde 7.2'lik daralma önemli mesajlar içermektedir" değerlendirmesinde bulundu.

Eren, inşaat sektörünün, söz konusu çeyrekte daralan tek sektör olduğuna işaret ederek, "Sektörde büyümeye dönüş için inşaat yatırımlarında canlanmaya ve öngörülemez düzeyde artan girdi maliyetlerinin yarattığı sorunun çözümüne ihtiyaç duyulmaktadır. Bu kapsamda kamu yatırım programında bir önceliklendirme yapılarak, daha fazla ekonomik ve sosyal katma değer yaratacak projeler bir an önce hayata geçirilebilir. Girdi maliyetleri konusunda çözüm için ise çeşitli adımlar atılmış ancak iç ve dış dinamiklerle yaşanan maliyet artışı kapsamında firmaların yarasına merhem olmanın çok uzağında kalmıştır. Yılın geri kalanı için en büyük yansıması emtia fiyatlarındaki yükseliş olan Rusya-Ukrayna Savaşı, sektörün hem yurt içi hem de yurt dışı projeleri üzerinde belirsizlik ve riskler oluşturmuş durumdadır" dedi.

İKMİB BAŞKANI PELİSTER: 'SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME İÇİN TEŞVİKLER ARTIRILMALI'

İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından bugün açıklanan Türkiye ekonomisi 2022 yılı ilk çeyrek büyüme verilerine ilişkin yazılı bir değerlendirme yaptı.

Pelister, "2021 yılında yüzde 11 büyüyen Türkiye ekonomisi, 2022 yılının ilk çeyreğinde yüzde 7.3 büyüme gerçekleştirdi. İlk çeyrek için öncü göstergeler de bunu destekliyordu. İlk çeyrekte sanayi yüzde 7.4 büyürken, mal ve hizmet ihracatı ise yüzde 16.8 arttı. İlk çeyrekteki bu büyümenin önemli ve memnuniyet verici olmasıyla birlikte sürdürülebilir olması için mutlaka ihracat ve yatırımı destekleyecek teşviklerin artırılması gerektiğine inanıyoruz" dedi.

İlk çeyrekte net ihracatın büyümeye katkısının 3.5 puan olduğuna değinen Pelister, "Kimya sektörümüz ise ihracatta ilk çeyrekte bir önceki yıl aynı döneme kıyasla yüzde 41.71 büyüdü ve 7.52 milyar dolar ihracat gerçekleştirdik. İkinci çeyrekte de bu yüksek performansımızı istikrarlı şekilde devam ettirmek için çalışıyoruz. Nitekim Mart ve Nisan ayları ile birlikte ilk dört aylık dönemde sektörümüz ihracat lideri oldu" ifadelerini kullandı.

İSTİB BAŞKANI KOPUZ: 'BÜYÜME GENİŞ KİTLELERİN REFAHINA YANSIMALI'

İstanbul Ticaret Borsası (İSTİB) Başkanı Ali Kopuz da ilk çeyrek milli gelir istatistiklerini değerlendirerek, "Bu rakam dünyanın en yüksek büyüme rakamlarından biri. OECD, Avrupa Birliği, G7, G20 gibi tüm grupların ortalamalarının çok üzerinde. Dolayısıyla ekonomik sorunlarımızın çözümü için doğru yolda olduğumuzu düşünüyorum" ifadelerini kullandı.

Kopuz, iş gücü ödemelerinin Gayrısafi Katma Değer içerisindeki payının ise 2022 yılı ilk çeyreğinde yüzde 31.5 olduğunu belirterek, "Bu oran 2021 yılı dördüncü çeyreğinde yüzde 25.8, ilk çeyreğinde ise yüzde 35.5 idi. Büyümenin geniş kitlelerin refahına yansıması için bu payın artırılması gerekir" değerlendirmesini yaptı.