Rusya'ya hangi yaptırımlar uygulanıyor? Putin geri adım atar mı?
Rusya'nın ayrılıkçıları tanıma kararı sonrası ABD, İngiltere ve bazı müttefik ülkeler Rusya'ya yaptırımlar uyguluyor. Bu kapsamda İngiltere gibi ABD de Rus bankalarıyla birlikte Putin'e yakınlığı ile bilinen ülkenin 3 oligarka da yaptırım uyguladı.
Ukrayna'nın doğusunda Rusya yanlısı ayrılıkçılar, 2014'te Kiev yönetimine rağmen Ukrayna topraklarında Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti isminde iki ayrı sözde yönetim oluşturmuştu.
Rusya Devlet Başkanı Putin, Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerinin tanınmasına dair kararnameyi pazartesi günü imzalamıştı.
ABD Başkanı Joe Biden Rusya'nın Doğu Ukrayna'daki ayrılıkçı bölgeleri tanıma kararı sonrası açıklama yapmıştı. Biden, yaptırımları sonucunda Rusya'nın Batı'dan finansman sağlamasının artık mümkün olmayacağını ve Rusya'daki 'oligarklar' olarak da ifade edilen elit ailelere de yaptırım uygulayacaklarını açıklamıştı. Rusya'nın bedel ödeyeceğini söyleyen Biden, iki Rus finans kurumuna da yaptırım uygulanacağını duyurmuş ve Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik adımlarını "işgalin başlangıcı" olarak nitelendirmişti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise Batı'nın tepki göstermesini beklediklerini, yaptırımlara alışkın olduklarını belirtti.
Pekin yönetimi de Rusya'ya yaptırımlara karşı çıktı. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying, "Yaptırımlar sorunların çözümünde hiçbir zaman etkili bir yol olmadı" dedi.
ABD senatosu "tüm yaptırımların anası" olarak adlandırdığı bir önlemler listesi hazırlıyor.
ABD Başkanı Joe Biden, 22 Şubat akşamı yaptığı açıklamada, Rusya'nın bundan sonra Batı'dan borç alamayacağını, Rusya'nın gerginliği artırması durumunda yaptırımların da artacağını belirtti.
Avrupa Birliği, bankalar da dahil olmak üzere 27 kişi ve kuruluşa yaptırım önerdi; bunların uygulanması için tek tek üye ülkelerin onaylanması gerekiyor.
AB, söz konusu kişi ve kuruluşların Avrupa sermaye piyasalarına erişiminin kısıtlanmasını ve AB ile Donetsk ve Luhansk arasındaki ticaretin de yasaklanmasını öngörüyor. Bu kapsamda Rusya parlamentosunun alt kanadı olan Duma'nın 351 üyesinin de yaptırım kapsamına alınması hedefleniyor.
BBC'nin elde ettiği bilgiye göre, AB'nin yaptırım uygulayacağı üst düzey Rus isimler arasında, Rus Savunma Bakanı Sergey Shoigu ve Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova da bulunuyor. Yaptırım uygulanacak kişilere, AB bölgesine seyahat yasağı getirilecek ve mal varlıkları dondurulacak.
BBC'ye konuşan bir AB diplomatı, birliğin daha ileri yaptırım kararları alması gerektiği yönünde tartışmalar olduğunu da söyledi.
Almanya ilk adım olarak Kuzey Akım 2 gaz hattının onay sürecini dondurdu
ABD de yaptırımlar konusunda attığı ilk adımda Luhansk ve Donetsk ile ticareti yasakladı. Ancak söz konusu iki bölgede az sayıda Amerikan firması iş yapıyor.
Japonya, Ukrayna krizi nedeniyle Rusya'ya karşı bir dizi ekonomik yaptırım uyguladıklarını açıkladı. Ülkesindeki Rus tahvillerinin ihracını yasaklayacağını duyuran Başbakan Fumio Kishida, bazı Ruslara yönelik vize yasağı uygulanacağını ve varlıkların da dondurulacağını söyledi. Kishida, Moskova'nın Ukrayna'nın doğusuna asker gönderme kararının Ukrayna'nın egemenliğini ihlali anlamına geldiğini söyledi ve gerilimin artması halinde, Tokyo'nun ek önlemler uygulamaya hazır olduğunu vurguladı.
Kanada, ekonomik yaptırımların ilk aşamasında Kanadalıların Donetsk ve Luhansk ile finansal anlaşmalardan men edildiğini açıkladı. Başbakan Justin Trudeau ayrıca, yaptırımların ayrılıkçı bölgeleri tanıma kararına oy veren Rus Parlamentosu üyelerini de hedef alacağını ve Kanadalıların, Rus devlet tahvillerini satın almalarını yasaklayacağını kaydetti.
İngiltere ise beş Rus bankasının ve üç Rus milyarderin ülkedeki varlıklarını dondurdu. Ülkenin elitleri olarak da bilinen oligarkların Gennady Timchenko, Boris Rotenberg ve Igor Rotenberg olduğu belirtildi. İngiliz Başbakan Boris Johnson, bunun yaptırımların ilk kısmı olduğu ve olası işgal durumunda daha fazla yaptırımın da masada olduğunu söyledi.
YAPTIRIM UYGULANAN KİŞİLER KİMLER?
Yaptırım uygulanan milyarder Gennady Timchenko, Rusya merkezli bir yatırım firması olan Volga Group'un başında bulunuyor. Timchenko 2014 yılında Kırım'ı ilhak etmesi sonrası ABD yaptırımlarıyla karşı karşıya kalmamak için petrol ticaret şirketi Gunvor Group'taki hissesini satmıştı. Bloomberg'e göre Timchenko'nun net serveti 16 milyar dolar.
Yaptırım uygulanan ikinci isim olan Boris Rotenberg, ağabeyi ile birlikte devlet kontrolündeki Gazprom’u dünyanın en büyük şirketlerinden biri haline getirdi. Tıpkı Timchenko gibi Rotenberg de Kırım'ı ilhak sonrasında yaptırıma maruz kalmamak adına hissesini ağabeyi Arkady'ye satmıştı. Bugün Boris'in 1 milyar ağabeyi Arkady'nin ise 2.1 milyar dolar serveti olduğu tahmin ediliyor.
Arkady Rotenberg’in en büyük oğlu 48 yaşındaki Igor Rotenberg'in ise, sondaj şirketi Gazprom Bureniye ve otoyol geçiş sistemi operatörü Platon'da hissesi bulunuyor. Bloomberg'e göre dünyanın en zengin 500 insanı arasında yer alan Rus milyarderler, bu yıl servetlerinde 35 milyar dolar kaybetti.
Batılı diplomatlar, Rusya'yı hazırlıksız yakalamak için hangi cezaların uygulanacağı konusunda açık olmayı reddediyor.
Yaptırım, uluslararası hukuku çiğneyen ya da saldırgan tavırlar gösteren bir ülkenin, bu eylemlerinin sonlandırması amacıyla başka ülkeler tarafından cezalandırılması anlamına geliyor.
Yaptırımlar genel olarak bir ülkenin ekonomisine veya politikacılar da dahil olmak üzere vatandaşlarının kişisel finansmanlarına zarar vermek için tasarlanır. Seyahat yasaklamaları ve silah ambargoları yaptırımlar içerisinde yer alabilir.
Savaşa girmeksizin, ülkelerin kullanabileceği en katı önlemler arasındadırlar.
