Migren tedavisinde umut: Coenzym Q10
Klinik araştırmalar, önleyici tedavide cesaret verici sonuçlar elde edildiğini ortaya koyuyor
Baş ağrısı atakları ve zonklamalarla Türkiye’de her 6 kişiden birinin dünyasını karartan migrenin tedavisinde, vücudun enerji üretiminde başrolü oynayan doğal molekül Coenzym Q10 umut oldu. ABD’de yapılan araştırmalar, ülkemizde her 4 kadından birinin sorunu olan migren ataklarında, CoQ10 takviyesi ile yüzde 50’ye varan azalma sağlanabildiğini ortaya koydu. Prof. Dr. Erdem Yeşilada, verilerin migren tedavisi için umut verici olduğunu belirtti.
Türkiye’de migrenin görülme sıklığı yüzde 16’ya ulaşıyor. Bir başka deyişle migren, ülkemizde 5 milyona yakın kişinin yaşamını kısıtlıyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) gibi uluslararası otoriteler; kişilerin aile, iş ve sosyal hayatını ciddi şekilde etkileyen migrenin, hastalarda geçici bir iş görememe durumuna yol açtığını kabul ediyor. “Avrupa Baş Ağrısı Birliği”, migrenlilerin çalıştığı ortamlarda, migreni tetikleyen faktörlerin en aza indirilmesi gerektiğini de savunuyor.
ABD’de Philadelphia’da bulunan Thomas Jefferson Üniversitesi Jefferson Baş Ağrısı Merkezi’nin gerçekleştirdiği bir araştırma, etkisi kesin olarak kanıtlanmış bir ilacı ya da tedavisi bulunmayan migren ile ilgili olumlu beklentilere yol açtı. Migrenin neden olduğu baş ağrısı için bir önleyici tedavi olarak Coenzym Q10’in etkinliğini değerlendiren araştırmada, migren öyküsü olan 6’sı erkek 32 hastaya günlük 150 mg'lık Coenzym Q10 desteği verildi. Süreci tamamlayan 31 hastadan 19’u, yani yüzde 61.3’ünde, migren tipi baş ağrısı yaşanan gün sayısının yüzde 50'den fazla azaldığı ortaya konuldu.
Migreni olanların CoQ10 düzeyleri düşük
Uzmanlar, Coenzym Q10’in migrenin önlenmesindeki etkisinin netleşmesi için “tedavi etkisi bulunmadığı hastalarca bilinmeyen ve plasebo olarak adlandırılan maddeler” ile karşılaştırmalı klinik araştırma sayısının artması gerektiğini belirtiyorlar. Jefferson Baş Ağrısı Merkezi’nin araştırmasında elde edilen sonuçların Coenzym Q10’in migreni önleme etkisi açısından önemli ve dikkat çekici olduğunu belirten Prof. Dr. Erdem Yeşilada, “Plasebo kontrollü çalışmalar, artık migren önlenmesinde Coenzym Q10’in gerçek etkinliğini belirlemek için gereklidir” diyor.
31 hasta ile yapılan plasebo karşılaştırmalı bir başka araştırma bu sonucu destekliyor. 22 yaşından büyük 1.550 hasta ile yapılan bir diğer araştırmada da, Coenzym Q10 düzeyi düşük olduğu belirlenen hastaların yüzde 33’üne, CoQ10 desteği verildikten sonra migren şikayetlerinde gerileme görüldüğü belirtiliyor. Uluslararası Baş Ağrısı Derneği de CoQ10 araştırma raporlarının çok cesaret verici sonuçlar ortaya koyduğunu kabul ediyor.
Migren tipi baş ağrısı, sıklıkla sabahları ortaya çıkıyor ve kademeli olarak artıyor. Yetişkinlerde 4-72 saat, çocuklarda 2-48 saat arasında sürüyor. Ağrıya çoğunlukla iştahsızlık, bulantı, fotofobi (ışıktan rahatsız olma), fonofobi (sesten rahatsız olma), ozmofobi (kokudan rahatsız olma) gibi pek çok ek bulgu da eşlik ediyor.
Başlangıç döneminde migren atağı yaşanan ortalama gün sayısı 7.34 iken, 3 ay sonra araştırmaya katılan hastaların migren atağı yaşadığı ortalama gün sayısının 2.95’e gerilediği bildiriliyor. 3 ay sonunda yüzde 55.3’e yükseliyor. Başlangıçta 4.85 olan ortalama migren atak sıklığı da, çalışma dönemi sonu itibariyle 2.81’e düşmüş oluyor. Diğer taraftan, sadece Coenzym Q10 desteği ile gözlenen bu gelişmelere bağlı olarak, hiçbir yan etki de tespit edilmediği ifade ediliyor.
Prof. Dr. Erdem Yeşilada’nın verdiği bilgiye göre, vücut tarafından üretilen doğal bir molekül olan Coenzym Q10, hücresel enerjinin üretilmesinde önemli rol oynuyor, hücrelerin yaşlanmasına neden olan serbest radikalleri yakalıyor ve oksidasyonu önlüyor. Yaşın ilerlemesiyle birlikte vücutta Coenzym Q10 üretimi de azalırken, organizmaya ait doku ve organ hücreleri istenilen düzeyde enerji üretemediğinde, zamanla tüm organların işlevini kaybetmesi kaçınılmaz hale geliyor. Gıdalardan alınan günlük Coenzym Q10 miktarının ancak 10 mg civarında olduğu tahmin edilirken, eksik kalan kısmın besin destekleri ile karşılanması öneriliyor.
