"Hayat sizden uzaklaşmasın"

Toplumun KOAH konusunda yeterli bilgiye sahip olması, hastalığın erken tanısını ve etkin tedavisini güçlendirmek için gerçekleştirilen farkındalık çalışmaları 20 Ocak 2015 tarihinde bir basın toplantısı ile tanıtıldı.

* KOAH, nefes yollarında mikrobik olmayan bir iltihaplanmaya bağlı oluşan ilerleyici bir akciğer hastalığıdır. Tütün ve tütün ürünleri, bazı mesleklerde karşılaşılan toz, duman, evlerde kullanılan odun, tezek, kök benzeri yakıtlardan çıkan dumanın solunması akciğerlerde bir çeşit iltihap oluşturarak, akciğerlerin olduğundan daha erken yaşlanmasına neden olur.

* Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, KOAH tüm dünyada yaklaşık 50 milyon insanı etkilemekte ve her yıl 3 milyon kişi bu hastalık nedeni ile ölmektedir. Yine Dünya Sağlık Örgütü 2030' da KOAH'ın tüm dünyada en önemli ölüm nedenleri arasında 3. sırada olacağını öngörmektedir. Son çalışmalar dünyada KOAH'lı hastaların ancak %25-50'sinin tanı aldığını göstermiştir.

* Ülkemizdeki en önemli ölüm nedenleri arasında 3. sırada KOAH yer almaktadır. Hastalığın görülme sıklığı 40 yaş üstü yetişkinlerde %20'dir. Yani 40 yaş üstü her 5 kişiden birinde KOAH vardır. Oysa 10 KOAH hastasının sadece biri doktora başvurmuş ve doğru tanı alabilmiştir. Bu durumda, ülkemizde bulunan 3-5 milyona yakın KOAH'lı hastanın sadece 300-500 bini kendisinde hastalık olduğunu bilmektedir. Toplumun KOAH konusunda yeterli bilgiye sahip olmaması, hastalığın erken tanısını ve etkin tedavisini güçleştirmektedir. Oysa basit ve ağrısız bir test olan "nefes ölçüm testi" ile kişinin KOAH olup olmadığı kolayca saptanabilmektedir.

* KOAH'ın erken tanısı, hastalığa bağlı sakatlık ve ölüm oranlarını azaltacaktır. Bu nedenle, 40 yaş üstü, sigara içmiş ya da içmekte olan ve/veya meslek icabı ya da çevresel ortam gereği tozlu ortamlarda bulunan kişilerde müzmin seyirli öksürük, balgam ve nefes darlığı yakınmalarından en az birinin bulunması halinde kişinin bir göğüs hastalıkları hekimi tarafından görülüp "nefes ölçüm testini" yaptırması gerekir.

* GARD Türkiye (Kronik Havayolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı) çerçevesinde, Türk Toraks Derneği ile birlikte KOAH farkındalığının oluşması için hekimleri, kamu yetkililerini, ulusal örgütleri ve Türk medyasını birlikte çalışmasını sağlamak için çalışmalarımızı sürdürmekteyiz.

KOAH'a karşı 8 özel öneri

Solunum yollarını tutan KOAH, nefes darlığı, hırıltılı solunum, nefes verirken ıslığa benzer ses, göğüste baskı hissi ve öksürük gibi belirtiler verir.

Astım ya da bronşitle karıştırılabilen bu hastalık önlem alınmadığı takdirde ölüme bile neden olabilir.

Birincil nedeni sigara ve duman içerikli maddeler olan KOAH, özellikle sonbahardaki sıcaklık değişimleri ve hava kirliliği nedeniyle çok daha fazla görülür.

KOAH'a karşı 8 özel öneri

1. Aşılarınızı olun

Henüz grip aşısı yaptırmadıysanız mutlaka yaptırın.

Ayrıca 5 yılda bir zatürre aşısı olun.

2. Özellikle hava kirliliğinin yoğun olduğu günlerde dışarı çıkmayın

Kirli hava bozuk olan hava yolu sisteminin koruma mekanizmalarını aşarak etkilenmesine ve hastalığın alevlenmesine neden olur.

3. Sigarayı bırakın

Sigarayı ve her türlü tütünlü mamülü hayatınızdan çıkartın. Bu ürünler KOAH'ın birincil nedeni.

4. Hasta bireylerden uzak durun

Alt ve üst solunum yolları bulaşıcı olup, mikroplar hasta bireylerin öksürüp hapşırmasıyla etrafa yayılır.

Nefes alıp verirken de bu mikroplar ya da virüsler hastalığın size geçmesine neden olabilir.

Alt solunum yollarına inerek durumunuzu ağırlaştırabilir.

5. El temizliğinize ve hijyene önem verin

Hasta insanlar öksürürken ya da hapşururken ellerini kullanır.

Tokalaştığınız ya da hasta kişinin eşyalarını kullandığınız zaman virüsler ellerinize bulaşır ve fark etmeden ellerinizi ağzınıza götürerek hastalığa yakalanabilirsiniz.

6. Grip ya da soğuk algınlığı gibi bir hastalığa yakalandığınızda ihmal etmeyin ve mutlaka bir doktora başvurun

Sağlıklı bireylerde hafif atlatılabilen bu hastalıklar mevcut hastalığı kötüleştirebiliyor.

Zaman zaman hastaneye yatış gerektirebiliyor. Hatta daha da kötüsü hastalığı ağır olanlarda ölüme bile neden olabilir.

7. Beslenmenize özen gösterin

Dengeli beslenin ve az sıvı tüketin.

Bira, şarap, karides, kuru meyve ve işlenmiş patates gibi bazı sülfidli yiyecek ve içecekler astım ataklarına neden olabilir.

Eğer böyle bir durum söz konusu ise bu gıdalardan uzak durun.

Ayrıca gaz yapan yiyecek ve içecekler de nefes darlığı şikayetini artırabilir. Tıka basa yemek yemeyin ve sık beslenin.

8. Dışarı çıkarken dikkatli olun

Soğuk ve rüzgarlı günlerde ağız ve burnunuzu bir atkıyla kapatın.

Sayet astım hastasıysanız Polen ve küf alerjiniz varsa, polen ve küf düzeylerinin yüksek olduğu zamanlarda sokağa çıkmamaya çalışın Hava raporlarını takip edin.