Kanı temizliyor, kanseri frenliyor

Yunancada ‘ayırma veya alıp atma’ anlamına gelen aferez, ayrıştırılan kandan istenmeyen maddelerin uzaklaştırılması ya da yararlı maddeler eklenen kanın tekrar hastaya verilmesi şeklinde özetleniyor.

Kök hücre ayrıştırmak ve toplamak için de kullanılan ve 1990’lı yıllardan beri uygulanan yöntem özellikle hematolojik kanserlerde şifa şansını artırıyor.

Ntvmsnbc'den Tülay Karabağ'ın haberine göre, KKTC’de düzenlenen 6.Ulusal Aferez Kongresi’nde konuşan Aferez Derneği Genel Sekreteri Doç. Dr. Fevzi Altuntaş, aferez teknolojilerinin kansere bağlı erken ölümleri azalttığını söyledi. Doç. Altuntaş, “Bu nedenle aferez, kanser tedavisinde bir umuttur. Aferez kök hücre toplanmasında ana yöntemdir, periferik kandan kök hücreleri toplayıp nakil yapıyoruz. Diğer kök hücre kaynaklarını da bu yöntemle elde ediyoruz. Yani kanser dışında tedavisi olmayan hastalıklara çare bulunması için de bir umut olabilir” dedi.

LÖSEMİDE HAYAT KURTARIYOR

Aferez tedavisinin kemoterapiye yardımcı bir tedavi şekli olduğunu belirten Doç. Altuntaş, “Aferez uygulamaları ile erken dönemde lösemi hücreleri vücuttan uzaklaştırılarak ölüm oranı düşürülüyor. Yöntem, lösemide hayat kurtarırken, kemik iliği kanserlerinde ise hastanın yaşam kalitesini artırıyor" diye konuştu.

DİĞER HASTALIKLARDA DA BAŞARI ORANI YÜKSEK

Aferez sadece kanserde değil, birçok hastalık tedavisinde yüz güldürücü sonuçlar veriyor. Doç. Altuntaş, ''Soba, mantar ve doğalgaz gibi zehirlenmelerde, ilaç tedavilerine bağlı toksik ajanların vücuttan uzaklaştırılmasında hayat kurtarabiliriz. Ayrıca diyabete bağlı ayak yaralanmalarında da başarılı sonuçlar alıyoruz'' ifadesini kullandı.

İstenmeyen kan bileşeninin vücuttan atılmasını sağlayarak kanı temizleyen yöntemin uygulandığı alanlardan biri de son yıllarda sıkça karşılaştığımız kene ısırmasına bağlı gelişen KKKA hastalığı. Ancak aferez her hastaya hemen yapılmıyor.

HER HASTAYA DEĞİL, SADECE SEÇİLMİŞ HASTALARA

Hangi hastaya ne kadar aferez yapılacağına dair yakında bir düzenlemeye gidileceğini belirten Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman İlhan, ”Her hastaya değil, seçilmiş hastalara aferez yapılır” dedi.

Sağlık Bakanlığı ile çalışmaların sürdüğünü belirten İlhan, “Doktor afereze uygun gördüğü hasta için heyet raporuyla komisyona başvuruyor, vaka komisyon onayından geçerse SGK geri ödemeyi yapıyor. Örneğin kene ısırığında her hastaya değil, durumu kritik, virüsü belli seviyede olan ve karaciğer bozukluğu gelişen hastalara yapılıyor. Bu da hıfzıssıhha enstitüsünden alınan belgeye göre yapılacak. Veya diyabet hastasının ayağındaki yara tüm tedavilere rağmen iyileşmemiş ve kangren aşamasına gelmişse aferez uygulanır. Bunlar için de geri ödeme prosedürleri hazırlanıyor” diye konuştu.

TÜRKİYE'DEKİ AFEREZ MERKEZLERİ YETERLİ Mİ?

Aferez merkezleri sadece hematolojiye değil, nöroloji, nefroloji, yoğun bakım, dermatoloji gibi tıbbın birçok alanına hizmet veriyor. Peki, çok sayıda hastalık tedavisinde önemli yer tutan merkezler açısından Türkiye hangi noktada?

Prof. İlhan, Türkiye’de 49 aferez merkezi bulunduğunu, 24 yeni merkezin açılmasının planlandığını belirtti. Aferez Derneği Başkanı Prof. Dr. Ali Ünal, “Büyük üniversitelerin hemen hepsinde ve hematoloji kliniği bulunan hastanelerde terapötik aferez merkezi var” derken, Doç. Dr. Fevzi Altuntaş, “Aferez merkez sayısı yeterli değil ama altyapı oluşmadan yeni merkezlerin açılması da doğru değil. Sayının arttırılması için Sağlık Bakanlığı’nın ciddi çalışmaları var ve kısa sürede merkez sayısı artacaktır” açıklamasını yaptı.