3 kişiden birinde hipertansiyon var

Denizli Halk Sağlığı Müdürü Dr. İbrahim Demirciler, 17 Mayıs Dünya Hipertansiyon Günü nedeniyle bir açıklama yaptı. Hipertansiyonun (yüksek kan basıncı) tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de oldukça yaygın ve önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu belirten Demirciler, "Hipertansiyonun kontrolü ile kalp yetmezliği ve inme sıklığı yarı yarıya, kalp krizleri de dörtte bir oranında azaltılabilmektedir. Hipertansiyon kontrol altına alınmadığında ise kalp, böbrek, beyin ve gözler başta olmak üzere birçok organda geri dönüşsüz hasarlara yol açmaktadır.

Hipertansiyonun tüm dünyada 7,5 milyon ölüme yol açtığı tahmin edilmektedir. Ülkemizde her 3 kişiden biri daha önce hiç tansiyonunu ölçtürmemiş olup, 18 yaş üstünde her 3 erişkinden birinde hipertansiyon vardır. Hipertansiyon yaşla birlikte artmaktadır, kırsal bölgede yaşayanlarda ve kadınlarda daha yüksektir. Hastalığın farkında olma oranında önceki yıllara göre bir artış olmakla birlikte, farkında olmama halen yüksektir. Hipertansiyonu olan gruptaki kişilerin yaklaşık üçte birinin tansiyonu kontrol altında değildir" dedi.

Hipertansiyonu düşürmeye yardımcı besinler

Beslenme Uzmanı ve Diyetisyen Tuba Kayan Tapan antioksidanlardan zengin sebze ve meyvelerin, düzenli kullanılmasına bağlı olarak...

Kan plazmasında antioksidan seviyesi yükselebileceği ve buna bağlı olarak yüksek tansiyon seviyesinde düşme sağlanabildiğini ortaya koyan çalışmalar bulunduğunu belirtti.

Yüksek tansiyon en yaygın görülen hastalıklardan birisidir. Dünya Sağlık Örgütü, dünyada yaklaşık olarak bir milyar kişinin çeşitli derecelerde yüksek tansiyon belirtileri gösterdiğini bildirmektedir.

Doğal antioksidanların, özellikle damar işlevlerine etkisine bağlı olarak, son yıllarda hipertansiyon ve kalp damar hastalıklarında tedavi edici olarak yaygın olarak kullanılmaktadır.

Antiokdidanlardan zengin sebze ve meyvelerin, düzenli kullanılmasına bağlı olarak, kan plazmasında antioksidan seviyesi yükselebileceği ve buna bağlı olarak yüksek tansiyon seviyesinde düşme sağlanabildiğini ortaya koyan çalışmalar bulunmaktadır.

Domates ve domates ürünleri: Alfa-tokoferol, flavanoidler ve özelikle karotenoitler( beta-karoten) gibi önemli antioksidanlar bakımından zengindir.

Domatesteki en kuvvetli karetonoid likopendir. Bu bileşenler oksidasyonu önlediği için, platelet kümeleşmesini engelleyerek, kan basıncını düşürdüğü bilinmektedir. -

Zencefil: Tropic bölgelerde yetişen bir bitkidir. Kalsiyum, fosfor, demir, B ve C vitamini içerir. Diyetle beraber alındığında termojenik etkiyi arttırarak zayıflamaya yardımcıdır.

Yapılan çalışmalarda, kan basıncını düşürücü etkisi bulunmuştur. Vücut yağının azalmasını sağlayarak, yüksek tansiyonu düşürücü etkisi vardır.

Kırmız ve siyah meyveler: Antioksidan maddelerden oldukça zengin oldukları için, oksidatif hasarı ortadan kaldırarak, hücre ve damarlardaki hasarın önüne geçerler.

Yabanmersini, mürver, böğürtlen, ahududu, çilek bu gruba girmektedir. Kan basıncını düşürücü etkileri vardır.

Posa: Meyve, sebze, kurubaklagiller, tam tahıllı besinler, yağlı tohumlar posadan oldukça zengindir. Yüksek posa alımı (30-35 gr/gün), hipertansiyonu düşürdüğü yapılan araştırmalarda gösterilmektedir.

Özellikle meyveleri kabuğuyla yemenin (tabiki yiyice yıkdıktan sonra) sağlımız için oldukça yararlı antioksidan içeriği ve yüksek posa içeriği sayesinde kan basıncını düzenlediği bildirilmektedir.

Kafein: Kolalı içecekler, çikolata ve kahvede bulunur. Yüksek kafeinin vücudun adrenali salgılanmasına neden olarak tansiyonu yükseltici etkisi bulunmaktadır.

Sarımsak: İçinde 33 çeşit kükürt bileşği vardır. Aynı zamanda çinko ve C vitamininden de zengindir. Damar tıkanıklığı önlemesinin yanında, tansiyon düşürücü olarak da bilinmektedir.

Omega 9: Zeytin yağı, avakado, badem, yer fıstığı, pecan fındığı, fındık yağı omega 9 içeren yağlardır. Oleic asit olarak adlandırdığımız omega 9, damar sertliği riskini düşür ve kan basıncını dengeler.

Omega 3: Balık (somon, uskumru), semizotu ve yağlı tohumlarda bulunur. Kan basıncını düşürücü etkisi çalışmalarca kanıtlanmıştır. Haftada 2 gün balık tüketimi önerilmektedir.

Fiziksel aktivite: Sedanter yaşam süren kişilerde, hipertansiyon gelişme riski, düzenli fiziksel aktivitesi olanlara göre, %20-50 daha fazladır. -

Hipertansiyonu önlemek ve korunmak için beslenme alanında yapılması gerekenler...

Yemeğin tadına bile bakmadan elimize tuzluğu almayalım... - Tuzsuz ekmek yiyelim... - Konserve, turşudan uzak duralım, özellikle turşu çok tuzludur... - Salamura besinleri tüketmeyelim... - Tuzu azaltılmış peynir yiyelim... -

Tuzsuz yemek çok tatsız diyorsanız biber, sirke, limon suyu ve değişik bitkilerle yemek tatlandırılabilir. - Sosların çoğu tuzludur. - İşlenmiş etlerden (sucuk, pastırma, sosis, salam, jambon) kaçınalım...

Galeta unu, kraker, mısır gevreği, patlamış mısır unutmayınki tuz içerir. - Hazır çorbalar, et suyu tableti genel olarak tuzludur...

Tatlı bisküviler de tuz içerir. Mutlaka etiket bilgisine bakılarak gıdaların tuz ve sodium içeriği takip edilmelidir.

Hipertansiyonun sinsi ilerleyen bir hastalık olduğunu kaydeden Demirciler, "Hipertansiyon nadiren belirti vermekte, çoğu kez sinsi seyrederek organlarda hasara yol açabilmektedir. Sık rastlanan belirtileri, baş ve ense ağrısı, kulakta uğultu, çarpıntı hissi, yorgunluk hissidir. Yüksek kan basıncından korunmak içinse ağır ve yağlı yemeklerden, tuzdan, sigaradan, alkolden ve şişmanlıktan korunmak, düzenli egzersiz yapmak, kan basıncını düzenli ölçtürüp kaydetmek, hekimin vereceği ilaçları düzenli olarak kullanmak gerekmektedir" şeklinde konuştu.

İHA