Yeteri kadar uyumayan çocuk hasta oluyor!
Bir çocuğun ideal uyku sürelerinin altında uyuması fiziksel ve zihinsel gelişimini bozuyor HT GAZETE / CEYDA ERENOĞLU
Bebek ve çocukların sağlıklı büyüyüp gelişmelerinin en temel gereklerinden biri de uyku. Büyüme hormonu saat 22.00’de salgılanmaya başlayıp 24.00 sularında kanda en yüksek seviyesine ulaşıyor. Bu nedenle çocukların 22.00-07.00 saatleri arasında yatakta ve uykuda olmaları fiziksel büyüme ve gelişmeleri açısından büyük önem taşıyor.
Bir çocuğun ideal uyku sürelerinin altında uyuması fiziksel ve zihinsel gelişimini bozuyor. Çünkü uyku; fiziksel yenilenme, büyüme, cinsel olgunlaşma, bağışıklık sisteminin gelişimi, beyin gelişimi, adaptasyon becerisi, dikkatin sürdürülmesi, öğrenme, bilgiyi depolama ve öğrenilmiş bilgileri çağırma hızı için çok önemli görülüyor.
Uyku bozukluğu nedeniyle yeterli uyuyamayan çocuklarda; büyüme gelişme geriliği, sık hastalanma, dikkat eksikliği, konsantrasyon bozukluğu, öğrenme güçlüğü, unutkanlık, sinirlilik, sosyal becerilerde azalma, duygu durum bozuklukları ortaya çıkabiliyor. Bu sorunun çocukların yaşam kalitesini ve okul performanslarını olumsuz etkilediği belirtiliyor.
Türk Uyku Tıbbı Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hkmet Yılmaz, çocukların büyüme ve gelişmeleri için beyinde hipofiz denen bezden salgılanan büyüme hormonunun önemli olduğunu söylüyor.
Bu hormon protein yapımını ve depolanmasını artırıyor, hücre çoğalmasına ve farklılaşmasına etki ederek bütün vücudun büyümesini sağlıyor, yağ dokusundan kana yağ asidinin geçişini artırıyor. Böylece serbest yağ asitlerinden enerji elde ediliyor, karaciğerde glikoz yapımı ve pankreasta ensülin salınımı artıyor, iskelet kasında ve bazı dokularda glikoz tutulması azalıyor.
Bu hormonun yeterli miktarda salgılanması için çocuğun sağlıklı ve yeterli süre gece uykusuna ihtiyacı oluyor. Bu hormon gece uykusunda, karanlık ortamda ve derin uykuda salgılanıyor.
Büyüme hormonu saat 22.00 gibi salgılanmaya başlıyor. Saat 24.00 civarı kanda en yüksek seviyesine ulaşıp 04.00’ten sonra en düşük seviyeye iniyor. Hormonun 22.00-07.00 saatleri arasında yatakta ve uykuda olan çocuklarda etkin ve yeterli şekilde salgılanması fiziksel büyüme ve gelişmeye çok önemli katkı sağlıyor.
Prof. Dr. Yılmaz, yenidoğan ve süt çocukluğu dönemlerinde gündüz de polifazik (uyuma-uyanma şeklinde) karakterde uyunduğunu söylüyor. Çocuk 2 yaşını tamamlayıncaya kadar gündüz uykularını çok önemli görülüyor. 3-4 yaş civarında artık gündüz uyumak istemeyen ya da uyumamak için direnen çocuklarda akşam uyku saati öne çekilerek (17.0018.00 gibi) yavaş yavaş tek fazlı gece uykusuna geçiş sağlanması gerekiyor.
Uzun ve sıcak yaz günlerinde özellikle 3-5 yaş grubu çocuklara öğle uykusu önerilirken, kısa kış günlerinde bu yaş grubunun akşam uyku saatini öne çekmek yeterli oluyor.
