Şanlıurfa'da beslenmede kullanılan doğal bitkiler uluslararası kongrede tanıtıldı

Şanlıurfa’nın doğal gıda bitkileri Ankara’da düzenlenen Avrasya Doğal Beslenme ve Sağlıklı Yaşam Kongresinde tanıtıldı.

Harran Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim üyesi Prof.Dr. Hasan Akan ve ekibi tarafından araştırılan Şanlıurfa’nın doğal gıda bitkileri ve Şanlıurfa’nın Doğal Bitki Çayları Potansiyeli isimli çalışmalar Ankara’da düzenlenen Avrasya Doğal Beslenme ve Sağlıklı Yaşam Kongresinde iki bildiri ile tanıtıldı.

Konu ile bilgi veren Prof. Akan, doktora öğrencisi Maruf Balos ve gıda mühendisi Öğr. Üyesi Dr. Hatice Pekmez’in katkı sunduğu bu çalışma ile amaçlarının Şanlıurfa il Sınırları içerisinde Doğal olarak beslenmede kullanılan bitkileri tespit etmek, kamuoyunun ilgisini bu konuya çekmek, Şanlıurfa’da halkın doğal bitkilerden yararlanma biçimlerini araştırmak ve ülkemiz etnobotaniğine katkı sağlamak olduğunu belirterek, “Dünya’da yaklaşık olarak 20 bin kadar yenilen bitki vardır. Dünya genelinde ulusal ve uluslararası kuruluşlar yerel halk toplulukları ile iş birliği yaparak gıda güvencesini arttırıcı ve beslenme kalitesini yükseltici önlemler üzerinde çalışmalar yapmaktadır. Günümüzde besin çeşitliliği konusunda yenen doğal bitkilere olan arz ve talep artmakta olup gitgide bu bitkiler daha fazla önem kazanmaktadır. İlkbahar aylarında Şanlıurfa’nın semt pazarlarında satılan yabani bitkilere ilginin gittikçe arttığını görmekteyiz. Gıda bitkilerinin besleyici özelliği, çeşitlilik sunması, sağlığa ve aile ekonomisine katkısı kadar, yaşanılan yere ve kültüre bağlı tat algısı, seçimi oluşturması da önemlidir. Toplumsal kimliğimizin, yerel kültürün önemli bir unsurunu, yabandan toplanan bu lezzetler oluşturur” dedi.

Köyden toplanıp pazarda satılıyor

Yabani bitkilerin genellikle bilen kişilerce doğadan toplanarak semt pazarlarında ya da seyyar satıcılar tarafından satıldığını aktaran Prof.Dr. Hasan Akan, Köylerden şehirlere göçün arttığı ve kentleşmenin artış gösterdiği günümüzde bunun sonucu olarak kırsalda yaşayan insanların geçmişten günümüze kadar kullanıla gelen geleneksel bitki kullanımları ile ilgili bilgiler, o kişilerle yok olmaktadır. Geçmişten süregelen bu bilgilerin gelecek nesillere aktarımı ve kayıt altına alınması önem arz etmektedir” ifadelerini kullandı.

Şanlıurfa’da 56 bitki gıda amaçlı kullanılıyor

Şanlıurfa’da toplamda 56 bitkinin gıda amaçlı olarak kullanıldığının tespit edildiğini söyleyen Prof.Dr. Hasan Akan, “Halk arasında farklı isimlerle adlandırılan ve farklı yemekleri yapılan, kimi zaman da içecek olarak değerlendirilen bitkiler arasında Kınneber, Dejnık, Çakırdikeni, Kereng ya da Kenger, Haleleyn, Tuzik, Kömeç, Akbandır, Sirim, Kardi, Guriz, Çolban, Harnup, Kerbe, Bıttım, Isırgan, Kemberok, Guvij, Çitlembik veya Taav ve Meyan Kökü yer alır. Genetik yapısı ile oynanmış tohumlar, hormon kullanımı ve benzeri doğal üretimden uzaklaştıran yöntemler sağlıklı üretimi giderek zorlaştırmakta, doğal aroması ve besleyici değeri önemli riskler altında bulunmaktadır. Dolayısıyla doğal bitkilere rağbetin artması gerekmektedir” diye konuştu.