Bakan Nebati'den enflasyon açıklaması

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati Bursa Ticaret ve Sanayi Odasında İş Dünyası ile İstişare ve Değerlendirme Toplantısı'nda konuştu.

İşte Bakan Nebati'nin konuşmasından önemli satır başları:

-Enflasyon, faiz ve kur bu önemli bir kıskaç. Bu üç alanda birinci kurların stabil hale gelmesiydi. 20 Aralık akşamında kurlara yönelik davranışlardaki bozukluğu kalıcı bir şekilde iyileştiren ilk adım olan kur korumalı mevduat hesabı, Türkiye'de uzun yıllardan sonra kurun stabil olması, öngörülebilir olması noktasında en önemli saç ayaklarından birisini ortadan kaldırmış durumdayız. Döviz kurunda stabilizasyon sağlandı.

-İş ve yatırım ortamında öngörülebilirliği artırdık. Enflasyon üzerindeki kur baskısını azalttık. TL mevduatların vadesini 24 binden 49 bine çıkardık bankacılık sistemi çok daha güçlü bir hale geldi.

KKM 695 MİLYAR LİRAYA ULAŞTI

-Kur korumalı mevduat hesaplarının en net ve güçlü etkisin ne kadar doğru bir karar almış olduğumuzu Rusya-Ukrayna krizi ve savaşında petrol fiyatlarındaki yükseliş Fed'in faiz kararına rağmen kurun stabil durumunu korumasıyla görmüş olduk. Bu bir ayak. KKM'ye ilk girenlerin vadeleri 23 Martta dolmasıyla hesap sahipleri getirilerini almaya başladılar. Bu tarihte 596 milyar lira olan kur korumalı mevduatlarındaki bakiye 1 Nisan itibariyle 695 milyar TL'ye ulaştı.

-Vatandaş, firmalar, tüzel kişiler YUVAM hesabı dahil olmak üzere ulusal ve uluslararası yerleşiklerimiz bu konuda güven duyup işlemlerini yapıyorlar. 23 Mart şöyle böyle olacak diye bir takım spekülatif söylemler vardı. 595 milyar liradan 695 milyar liraya gelmiş bir seviye. 1 haftadaki artış. Döviz kurlarında stabilizasyon en iyi şekilde yürüyor. İş insanlarımız bu konuda öngörülebilir olduklarını görmesi açısından bence en önemli problemli alan çözülmüş oldu.

-Türkiye'de dolara ilişkin davranışın olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu davranışın artık TL'nin güçlü kılındığı, TL'ye güven duyulduğu, TL ile işlemlerin daha iyi bir şekilde ve uzun vadeli olarak yapılabilmesinin sağlanmasıydı. Bu konuda bir başarı sağlanmıştır.

-KKM'nin de etkisiyle birlikte kur ve faiz sarmalından çıktık. İkinci ayak enflasyon şu an yüzde 60'ın üzerinde problem mi problem. ama Faiz kıskacından da çıkardık. Bu ülkedeki hiçbir yatırımcı, girişimci hiçbir sermaye enflasyonun üzerinde bir faiz oranıyla işlem yapmıyor. Bankacılık bu konuda özellikle selektif kur politikalarıyla iş dünyamızın önünü açacak şekilde adımlarını atıyor ve Türkiye ekonomik modelinin temel dürtüsü olan teknolojik ürünlerin üretimin artırılması, ithalatın azaltılması yönünde ihracat odaklı kaynakları en iyi şekilde selektif yöntemle kullanıyor.

'MAKUL SEVİYEYE GELDİĞİNİ GÖRECEĞİZ'

-Enflasyonun en önemli belirleyici olan döviz kurunda serbest piyasa koşulları içerisinde istikrarı sağlamış olduk. Enflasyonun diğer önemli belirleyicisi olan beklentilerdeki düzelmeye yönelik atacağımızı adımlar ile yıl sonunda enflasyonun makul bir seviyeye geldiğini hep birlikte göreceğiz. Piyasada işler iyi ve canlı.

-Kapasite kullanım oranları yüzde 79-80'lerde ticaret iyi. Bundan sonra yapmamız gereken şey fiyatlardaki davranış bozukluğunun giderilmesiyle ve makro ekonomik göstergelerdeki iyileşmelerle yatay bir geçişten sonra daha makul bir enflasyon sarmalından çıkacağımızı döneme gireceğiz. Üç ayağımız var döviz kuru üstesinden geldik, faiz üstesinden geldik. İş insanlarımız çok iyi anlarlar ekonomik kararların belli bir süreye ihtiyacı var. Türk ekonomik modeli devreye girdiğinde kur riskini aldı. Şimdi bunu ve etkilerini yaşıyoruz.

'VERİM PATLAMASI OLACAK'

-Bundan sonraki süreç iyileşmelerin gerçekleştirildiği, yazın tarım ürünlerindeki artışla havalar çok iyi gitti verim patlaması olacak, ticaret canlı, inşallah savaş bir an önce bitecek. Turizm gelirlerimiz beklentilerimizin ötesine gidecek bütün bunlarla birlikte üçüncü ve en büyük problem olan enflasyonla ilgili mücadelenin çok önemli bir ayağı olan bireylerin davranışsal değişimlerini düzeltecek adımlar atmak olacaktır. Bunları yaptığımız andan itibaren hep beraber bu ataleti üzerimizden atacağız ve yatay bir seviyeden sonra yıl sonunda çok makul beklentilerimize uygun bir enflasyon düşüşünü hep beraber yaşayacağız.

-Zor bir süreç, zorluğun farkındayız bizi kastığını gerdiğini biliyoruz hep beraber. Ama bunun üstesinden nasıl geleceğimizi çok iyi biliyoruz. İnanç, karalılık ve güven. 20 Aralık'ta şuraya kadar gidecek diye kararlar bağlayanlar vardı etkilerini görüyoruz. Faiz elhamdülillah o da tamam. Piyasa artık faiz oranlarının nerede olması gerektiğini çok iyi bir şekilde takip ediyor ve yönlendiriyor. Enflasyon bununla ilgili yapılması gereken şeyleri hep beraber yapacağız.

-Hayat pahalılığı karşısında milletimizi korumaya devam edeceğiz. Gıda ürünlerinde KDV oranlarını tamamında yüzde 8'den 1'e düşürdük. Temel ihtiyaç ürünleri ve yeme içme hizmetlerinde KDV oranını yüzde 18'den 8'e indirdik.

-Fahiş fiyat uygulayan işletmeleri yakinen denetliyoruz. Enflasyon davranışlarda bir bozukluğu sebep olmuştur. Bunun beklentilerini enflasyon daha da yükselecek kurgusu üzerine kuranlar ve bunun üzerinden fahiş fiyat uygulayan işletmeler takibimiz altında. Bu kapsamda 40 bini aşkın işletme bakanlığımızca saha denetimine tabi tutulmuştur. Fahiş fiyat, fiyat manipülasyonu ve stokçuluğa asla izin vermeyeceğiz. Karalı ve net tavrımız devam edecek. KDV indirimlerinin etiketlere yansıması mutlak suretle sağlanacak. Enerji maliyetlerinin vatandaşlarımız üzerinde etkisi azaltmayı teminen elektrik tarifelerindeki KDV oranını düşürdük.

-Fiyat istikrar komitemiz ile her ay bu gündem konularını tek tek masaya yatırarak düzenli olarak takip ediyoruz. Küresel piyasalarda enerji fiyatlarında görülen yükseliş dolayısıyla BOTAŞ, maalesef konutlarda kullanılan doğalgaza yüzde 35, elektrik üretimi için kullanılan doğalgazda yüzde 44.3 ve elektrik üretimi dışında kullanılan doğalgazda yüzde 50 fiyat artışı yapmak zorunda kaldı. Bu fiyat artışları sonrasında bile hane halkımızın kullandığı doğalgazda devletimizin sübvansiyon oranı nisan ayında yüzde 78 seviyesindedir.

-İki yıldır, küresel son 100 yılın en büyük salgını dünya ekonomisini durduran problemlerin vatandaşa hissettirilmemesi noktasında her türlü adım atılmış bütçe imkanları zorlanmış, kamu elinden gelen her gayreti ortaya koymuş bu sayede salgının hissedilmesini en aza indiren sonuçlar elde edilmiştir. Salgın sisteminde dünyaya örnek olacak sonuçlar elde edilmiştir. Elbette tüm sorunların tamamının sıfırlanması gibi bir hayat, bir dünya yok.

-Biz ve iş dünyası tüm paydaşlarımız herhangi bir sorunla karşılaştığınızda burada sizinle hareket edecek bir mekanizmanın var olduğunu bilin. Aldığımız alacağımız tüm önlemler enflasyon oranlarının yıl sonunda kalıcı bir şekilde düşmesini bekliyoruz.

'YATIRIMA DAVET EDİYORUZ'

-Son dönemde sık sık yabancı yatırımcılarla bir araya geliyoruz. Cazip koşulları anlatarak, makro ekonomik göstergelerin doğru bir şekilde ifadesini sağlayarak ve ülkede temel altyapı yatırımlarının bittiğini de ortaya koyarak yatırıma davet ediyoruz.

-Türkiye'ye gelecek, yatırım yapacak olan herhangi bir yabancı veya yerli yatırımcı son 2 yılda kanıtlandığı üzere 1.3 milyar insana, 26 trilyon dolarlık ticaret hacmine sahip her türlü talebi karşılayabilecek adeta bir üretim üssünde yatırım yaptığında fazlasıyla kazanacağını, sizlerin de kazanacağını bilerek ifade ediyor ve bu konudaki kararlılığımızı İngiltere'de, Fransa'da BAE'de, Bahreyn'de yatırımcılarla bir araya getirerek ortaya koyuyoruz. Yabancı ülkelerle ekonomik ve ticari iş birliğimizi güçlendirmeye yönelik görüşmelerimiz devam ediyor.

-Türkiye ekonomi modelini 20 Aralık itibariyle devreye soktuk. Bir modelin işleyişleri ve bunun getireceği avantajları silsilesi içerisinde adımlarımızı atıyoruz. TL cinsinden tasarrufları özendirecek adımlar attık.