Sağlık daha önemli!
Brezilyalı Felipe Massa’ya acil şifalar diliyorum. Macaristan GP’si sıralama turlarındaki talihsiz olay mücadelenin, rekabetin ve alınan puanların hiç ama hiç önemli olmadığını bir kez daha bizlere gösterdi. Pazar günü; ister start alan tüm pilotlar 10 puan alsın, ister hepsi kupalar kaldırsın şampanyalar patlatılsın ama ortada çok talihsiz bir olay olduğu için bunların hiç önemi yok. Sadece 800gr’lık bir parçanın yol açtığı durum sanırım tüm dünyayı üzdü ve hayatın ne kadar da basit olduğunu bir kez daha gösterdi. Onun için her şeyden önce sağlık gelmekte…
800gr’lık parçanın nasıl Massa’nın kaskına çarptığını TV’den adeta şok olmuş bir biçimde izledik ve yine güvenlik konusu gündeme geldi. Motorsporlarının zirvesinde bu gibi talihsiz kazaların nasıl önlenebileceği için çalışmalar bugünden itibaren çok daha konuşulacak ve bunun için çalışılacak.
Olan oldu yolumuza bakalım görüşü sanırım Formula 1’de olmayacaktır onun için önlemlerin alınması çok daha önemli bir durum. Örneğin Fernando Alonso’nun yarış dışı kalması olayına bakılacak olunursa. Alonso pit stop esnasında yaşanan sağ ön lastiğin tam takılmamasının faturasını yarıştan ayrılarak ödedi ve Avrupa GP’sinden de ihraç edildi. Olayı sizlerde yarışta izlediniz peki Rubens Barrichello’ya bir ceza ya da Brawn GP’ye bir ceza verilecek mi?
Ceza verin ya da vermeyin bizi ilgilendirmiyor bizi ilgilendiren Massa’nın sağlık durumu. Alonso’ya bu cezayı veriyorsunuz Brawn GP’ye “aracı neden hatalı üretiyorsunuz, süspansiyonun kırılmasına neden izin veriyorsunuz” denilmiyor. Neden gelecek yarışta Renault takımı ihraç ediliyor. Bu konuda çok enteresan. Pit stopta tam takılmayan bir lastiğe verilen cezanın aynısı Barrichello’nun aracında var. Barrichello’nun aracı verilen cezayı göz önüne getirirsek “araç tam yapılmamış ve düz yolda hata veriyor ve süspansiyonun kırılmasına sebep oluyor. Eee o zaman bu ne biçim iş diye düşünüyor insan…
Cezanın verilmesinin yanında çözüm üretmek çok daha yararlı olacaktır. Ne yapabilir konusu sanırım çok daha önemli. Düşündüm bazı fikirler geldi aklıma ve bu konuda kendi çalışmalarımda vardı. Hem de “ses getirecek türden” diye düşünüyorum…
2000 ya da 2001 sezonu tam hatırlamıyorum, zaten sezon önemli değil. Yarış Monaco GP’si ve pilot David Coulthard. Olayın kısaca özeti aynen şöyle Coulthard’ın motoru start düzlüğünde biraz devir sayısı artmış yaklaşık olarak 21.000 devir/dk. da motorun sıcaklığı artıyor ve motorun patlaması an meselesi. McLaren takımı bu olayı telemetri, datalarda ve TV ekranların da çok net görüyor ve ne yapıyor “motor devir sayısı azaltılıyor” Pit duvarında ve garajın ardından verilen karar telemetri ile araca iletiliyor ve Coulthard sorunsuz yarışı tamamlıyor. Olay uzaktan kumanda ile çözülüyor…
Şimdiki araçları düşüyorum ve önceki sezonlardan çok daha farklı ve çok daha yenilikçi. Bu olaya benzer bir örneği bu sezon veya gelecek sezon uygulayabilir miyiz diye düşündüm. Neden olmasın dedim ve sizlerle paylaşıyorum. Fikirler bazılarınıza basit gelebilir ama düşünceler önemlidir diye yazıyorum…
Massa’nın kazasında olduğu gibi kaska süspansiyon çarpmasını bu kurallarla engelleyemeyiz benim kanımca ama aracı sağlam yapabiliriz sözüm Brawn GP takımına o yönü es geçiyoruz. Fikrimin özeti duvara çarpma hızını azaltmak…
Peki nasıl bir yol izlenebilir, ona bakalım. Massa’nın çarpmadan sonra hareketsiz duruşu araç kamerasından gözleniyor ve aracın durması için bekleniyor zorunlu olarak. Beni fikrim burada devreye giriyor. Araca ek sürtünme kuvveti uygulayacağız. Aracın altından çıkacak bazı çubuklar aracın hızını azaltacak hatta düzlüğe göre ya da viraja göre hızı sıfırlayacak ve araç lastik duvara çarpmayacak ya da çarpacaksa yavaşlayıp çarpacak. Bu çubuklar lastiklere de uygulanabilir. Lastikleri kitleyebilir.
Zaten talihsiz kaza yaşamış pilotu duvara çarpmadan ya da lastik bariyerlere çarpmadan kurtarabiliriz. Onun için aracın altından çıkacak olan destek çubukları ile aracın hızı azaltılmalı görüşündeyim…
Formula 1 araçları kış testlerinde tabir yerinde ise “öyle böyle testlere maruz kalıyorlar ki” insan bu kadar da olur mu düşünüyor. Bu testleri yapıyorlar, çünkü sağlık, insan hayatı çok daha önemli olduğu için…
Formula 1 neden motorsporlarının zirvesinde çünkü teknolojiyi en iyi kullandığı için. Uçak tasarımı ve gelişimi Formula 1’e ışık tutuyor ve bir anlamda paralel gelişiyor. O zaman neden pilotun üstünü uçakta olduğu gibi kapatmıyoruz. Sadece masum bir soru bu. Neden kapatmıyoruz deniliyor, kaza sonrası pilot kokpitten çıkamaz görüşü söyleniyor ama uçakta sorun olduğunda pilotun üstünde ki kısım otomatik olarak sadece bir düğme ile açılıyor o zaman bu faktör Formula 1’e uygulansa yaşam üçgeni çok daha güvenli olmaz mı?
Başka güvenlik tedbiri daha; Formula 1 aracının kokpitine oturduğunuzu düşünelim. Aynaların estetiği gibi aracın altından parçalar yukarı doğru uzanıp, motorun hava girişinde son bulsa nasıl olur. Örneğin lastik boyutları düşünülürse bu çıkıntılar direkt lastiğin girişini engeller ve pilotun kaskına ulaşamaz. Çizim vb şeyleri de yapıyorum ama bunlar hakikatten çok önemli olabilir. Güvenlik önlemlerini anlatarak sizlerde nasıl şekillenir bilmiyorum ama önlem için herkesin fikri alınması gerekmekte çünkü fikir fikirdir ve çok önemlidir…
Diğer analizlerde görüşmek üzere…