"Adnan Oktar gibi gruplar akıllı, paralı, eğitimli insan sever"
Adnan Oktar üzerine ders veren ABD'li uzman Dr. Janja Lalich Adnan Oktar benzeri yapılanmaların psikolojisini ve adam devşirme tekniklerini HABERTÜRK'e anlattı. Bu grupların eğitimli, paralı ve zeki insanları hedef aldığını söyledi, "Önce size sevgi bombardımanı yaparlar sonra kişiliğinizi yıkar yeniden inşa ederler" dedi. Dr. Lalich'e göre özellikle dini yapılar yavaş yavaş eleştirel düşünme yeteneğinizi elinden alıyor, korku ve paranoyayla hükmediyor. Lalich özellikle ABD'de dini özgürlük bahanesiyle kimsenin bu yapıları eleştiremediğinin de altını çizdi.
Herkes sosyal medyada alay ediyordu ancak son operasyonla o absürt görüntülerin ardındaki dehşet ortaya çıktı. Adnan Oktar ve çetesine düzenlenen operasyon benzer grupları bir kez daha spot ışığının altına koydu. İnsanlar bu gruplara nasıl katılır? Bir kişi Mesih olduğuna diğer insanları nasıl inandırır? Liderleri nasıl bir kişiliğe sahip? Akıllarda soru çok... Biz de konunun önde gelen uzmanlarından olan bir isme Dr. Janja Lalich'e Skype aracılığıyla ulaştık. Dr. Lalich Kaliforniya Eyalet Üniversitesi'nde bu yapılar üzerine ders veriyor. Onlarca kitabı ve bir de mağdurlara yol gösterdiği araştırma merkezi var. Eski bir siyasi tarikat üyesi. Geçen yıl öğrencilerine Adnan Oktar üzerine de ders vermiş.
Sıradan insanlar neden bu gruplara katılıyor?
Çünkü bir anlamda hepimiz hayatta bir şeyler arıyoruz. Mutlu bir evlilik, iyi bir hayat, yüksek gelir, dini anlam... Hepsi çok normal insani arzular. Bu nedenle "katılanlar depresif, yalnız, garip, dengesiz" demek doğru değil. Doğru yerde, doğru zamanda bir insanın karşısına böyle bir grup çıktığında, herkes bir üyeye dönüşebilir. Eğer siz ilk adımı atarsanız,bu gruplar için adam devşirenler işinde gerçekten iyi tipler. Bir sonraki adımda ne yapacaklarını iyi bilirler.
"ÜYELERİN ORTAK ÖZELLİĞİ: İDEALİZM"
Bu yapılarakatılanların ortak bir kişilik özelliği var mı?
Belki sadece tek bir özellik söyleyebilirim: İdealizm. Herhangi bir şekilde, kendileri ya da başkaları için daha iyi bir dünya isteyen kişiler- bu maddi ya da dini anlamda da olabilir- katılıyor. Bu idealizmi çok iyi sömürüyorlar.
"ÖNCE KİŞİLİĞİNİZİ YIKIYOR SONRA YENİSİNİ İNŞA EDİYOR"
Peki özgüven eksikliği?
Hayır. Ayrılırken özgüvenlerini kaybetmiş olabilirler ama katılırken illa ki güvensiz insanlar olmalarına gerek yok. Yeni üyeyi doktrine etme sürecinde özgüven yıkılıyor. Çünkü size şunu yapıyorlar: Kişiliğinizi parçalıyorlar. Kendinizden, önceki hayatınızdan şüphe etmenize neden oluyorlar. Cevapların sadece liderde olduğuna sizi inandırıyorlar. "Geçmişin, ailen iyi değildi" diyorlar. Böyle bir süreç sonunda kendi kişiliğinizi kaybediyorsunuz. Daha sonra parçalarınızı, istediği şekilde yeniden bir araya koyuyor. Yani kişiliğinizi yeniden inşa ediyor.
"ELEŞTİREL DÜŞÜNCEYİ BİR KENARA KOYARSINIZ"
Dini yapılarda katılmada en önemli motivasyon uhrevi anlam arama mı?
Bu tür yapılarda sizden en çok beklenen muhakeme yeteneğinizi bir kenara koymanız. Lider olan o her şeye muktedir olduğu söylenen kişi ne diyorsa ona inanmanız beklenir. Eleştiren düşünce yeteneğinizi zamanla bir kenara koyarsınız ve o şahıs ne diyorsa onu kabul edersiniz.
"BİR YANDA CEZA, DİĞER YANDA ÖDÜLLENDİRME"
Dini olanlarda ve diğerlerinde geçerli olan bir diğer önemli unsursa akran baskısı. Bu nedenle sözde tarikatlar gruptur aslında. Çünkü akranlarımızdan çok etkileniriz, eğer herkes bir şeyi yapıyor, hiçbir şeye itiraz etmiyorsa siz de onlara katılırsınız. Çok soru sorarsanız eninde sonunda dışlanışınız. "Bu soruyu sormak için çok erken, daha sonra sor" denilir. Sonra da soruyu hatırlamazsınız bile. Özellikle sözde dini tarikatların ambiyansı böyle: Boyun eğmek. Boyun eğdikçe takdir görürsünüz, "harika bir üyesisin" derler. Bir yanda ceza diğer yanda ödüllendirme. Şiddet içeren evlilikler gibi düşünün. Bir gün eve çiçek getiriyor, ertesi gün dövüyor.
Peki insanların en zayıf anını mı kolluyorlar?
Kesinlikle. Bakın hepimiz zayıf varlıklarız, kırılgan olmak bir hastalık değildir. Boşanırız, bir yakınımız ölür... Böyle anlarımızda bu gruplar için adam devşirenler size yanaşabilir ve zayıflıklarınıza oynayabilirler.
Para, statü gibi daha maddi konular ne kadar etkili?
Bu gruplarsize uygun yemi seçerler. Eğer para arıyorsanız size parayla gelirler.
"AKILLI, EĞİTİMLİ, PARALI İNSANLARI İSTER"
Yanibu gruplara katılanlar aptal değiller diyorsunuz?
Hiç değiller. Bakın aptal insanları istemez. İşlerini yürütecek, önemli bağlantılar sağlayabilecek, yetenekleri olan kişileri isterler. ABD'debu yapılar artık çok genç insanları hedef almıyor. 40'larında kariyeri olan insanları istiyorlar. Çok zeki ve zengin ailelerin çocuklarını da hedef alıyorlar çünkü böylece paralarını çalabiliyorlar.
Evet Adnan Oktar için de aynısı geçerli...
Aptal, hasta insanları niye istesinler ki? Amaçları sizin değil liderin arkasını toplamak vegrubun büyümesini sağlamak.
EN ÖNEMLİ DEVŞİRME TEKNİĞİ: SEVGİ BOMBARDIMANI
En önemli adam devşirme teknikleri neler?
Daha çok arkadaş çevresi üzerinden ilerliyorlar. Çünkü bir arkadaş diğerlerini ikna edebiliyor. Bazen de seminerler düzenleyip insanları davet ederek yapıyorlar. Tabii ki bir de internet, sosyal medya var.
Ne söyleyerek insanları ikna ediyorlar?
En başta "sevgi bombardımanı" dediğimiz şeyi yapıyorlar. Çok yakın bir fiziksel temas kurup gözlerinizin içine bakarak "Çok farklısın, seni çok seviyoruz. Bize katılırsan çok özel bir insan olursun." diyorlar. Katılırken size kendinizi çok iyi hissettirirler, birden bir sürü dostunuz olmuş gibi düşünürsünüz. Diğer arkadaşlarınız da işin içinde olduğu için kendinizi güvende hissedersiniz.
"LİDERLER HÜKMEDİCİ, OTORİTER, NARSİST"
Bu yapılarınliderleri ne yapıyorlar da insanları peşlerinden koşturuyorlar?
Liderler Donald Trump gibi (gülüyor). Otoriter, hükmedici, kendine güvenen tipler. Sürekli yalan söyler ve kendilerini överler. Sürekli çok önemli özellikleri olduğunu iddia ederler. Çoğu psikopat. Bir yandan da karizmatik kişilik özelliklerine sahipler. Bu nedir? Karizma bir sosyal ilişki kurma şeklidir. Karşınızdakiyle doğrudan bir bağ kurarsınız. Onun duygularına, ihtiyaçlarına cevap verirsiniz. "Bu adam çok iğrenç nasıl onun peşinden gidiyorlar?" diye düşünebilirsiniz. Ama başkaları aynı adama bakıp "vay be ne harika biri" diyebilir. En başta bir grup takipçiyi yakaladıktan sonra gerisi kolay. Bu etkiyi sürdürmek için özellikle sözde dini tarikatlarda mistik seanslar düzenlenir. Takipçilere liderin bir ışığı olduğu saatlerce anlatılır.
Nasıl oluyor da liderin Mesih olduğu gibi daha ileri seviyede şeylere inanıyorlar?
Bu adım adım yapılıyor. Yani toplantıya gidiyorlar ve beyinleri yıkanıyor gibi bir durum yok. Yavaş yavaş iradeniz ve eleştirel düşünceniz yok ediliyor. Mesela bazıların eğitim sistemi oluyor. Kendi değerlerini ve düşüncelerini empoze ediyorlar. Öğrenmeye direnirseniz de suçlanıp, aşağılanıyorsunuz. Bazen çılgın meditasyon, ilahi okuma yöntemleri devreye girebiliyor. 20 saat boyunca İncil okutuyorlar zorla mesela. Bunca irade kırıcı eylemden sonra biri çıkıp "ben Mesih'im" dediğinde, "hayır değilsin" diyemiyorsun. Herkes Mesih olmadığını biliyor ama kimse bunu diyecek gücü kendinde bulamıyor.
"KORKU VE PARANOYANIN KOMBİNASYONU KURALLARA UYDURUR"
Korku kitleyi kemikleştirmekte nasıl bir rol oynuyor?
Çok büyük bir rol oynuyor. Bu nedenle pek çok sözde kıyamet tarikatı var. "Ha bugün ha yarın kıyamet kopacak" diye üyelerini korkutuyorlar. Sizi dış dünyayla korkuturlar "Ayrılırsan başına kötü şeyler gelir" derler. Korku ve paranoyanın kombinasyonu kişilerin kurallara uymasını sağlar.
Peki ya cinsel istismar?
Bir insanın sizin en özel yerlerinize dokunması, hele ki kapalı bir grup içerisinde tabii ki önemli bir boyun eğdirme yöntemi. Cinsel açıdan birini ele geçirdiğinizde o kişiyi tamamen kontrol altına alırsınız. Bakın dayak, istismar, aşağılama bunların hepsi umudunuzu kaybettirir. Oradan çıkacak gücü bulamazsınız. Mesela ben siyasi tarikat üyesiyken arabama binip oradan uzaklaşabilirdim. Ama bir türlü yapamıyordum, kapıdan çıkamıyordum. Çünkü psikolojik açıdan adeta donmuştum. Oradan ayrılırsam öleceğimi ya da sefil olacağımı düşünüyordum.
Adnan Oktar'la ilgili teşhisiniz ne?
Patolojik bir tip, tanrı kompleksi var. Cinsiyetçi, kadın düşmanı. Klasik bir lider. Yalan söylüyor. Adnan Oktar'ı ABD'deki NXIVM tarikatına benzettim. Kadınların kalçalarından damgalandığı, kafeslere koyulduğu... Aynı psikopatik kişilik özellikleri var. Kadınların hepsinin fiziksel özelliğini birbirine benzetmesi falan. Dışarıdan bakıldığında gerçekten aptal görünüyor...
"DİNİ ÖZGÜRLÜK BAHANESİYLE KİMSE BU İNSANLARA BİR ŞEY SÖYLEYEMİYOR"
Evet, sosyal medyada özellikle çok alay konusu oluyor ama altında yatan dehşet artık herkesin malumu.
Tam da bu nedenle yaptıkları pek çoklarının yanına kar kalıyor. Çoğu kişi "aman bakın bir grup zararsız insan kendi aralarında takılıyor, kimseye zarar vermiyorlar" diyor. Özellikle ABD'de dini özgürlük bahanesiyle kimse bu insanlar hakkında kötü bir şey söyleyemiyor! Ama perde arkasında büyük trajediler yaşanıyor. Bakın en masum görünenyapı bile insanlara zarar veriyor. Çünkü boyun eğmek, beyninizi kapatmak, sömürü anlamına geliyor.
