Türkiye'de maymun çiçeği virüsü var mı? Bakan Koca açıkladı! Maymun çiçeği virüsü nedir, belirtileri neler, bulaşıcı mı ve tedavisi nasıl?
Maymun çiçeği virüsü gündeme bomba gibi düştü. Afrika menşeli hastalık Avrupa ve Amerika'da da teşhis edildi. Avrupa'nın pek çok ülkesinde görülen Maymun çiçeği virüsü Türkiye'ye de büyük bir paniğe neden olurken konuyla ilgili açıklama Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'dan geldi. Dünyayı alarma geçiren Maymun çiçeği virüsünün Türkiye'de görülüp görülmediği, nasıl bulaştığı, belirtileri ve tedavisi merak konusu oldu. İşte, maymun çiçeği hastalığı hakkında tüm merak edilenler…
Tüm dünyayı alarma geçiren Maymun çiçeği virüsü, koronavirüs vakalarının azaldığı şu günlerde gündeme geldi. Orta ve Batı Afrika'nın tropikal yağmur ormanlarında ortaya çıkan Afrika kökenli hastalık önce İngiltere’de sonra Afrika ve Amerika’da gözlemlendi. Avrupa’da birçok ülkede ortaya çıkan hastalık Türkiye’de de korkuya neden olurken “Maymun çiçeği virüsü nedir, belirtileri neler, bulaşıcı mı ve tedavisi nasıl? araştırmaları hız kazandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yaptığı açıklama ile, “Türkiye’de maymun çiçeği virüsü var mı?" sorusuna yanıt verdi. İşte, hastalık hakkında tüm merak edilenler…
MAYMUN ÇİÇEĞİ VİRÜS’Ü TÜRKİYE’DE VAR MI?
Maymun çiçeği virüsünün Türkiye’de olup olmadığına dair açıklama Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından yapıldı. Bakan Koca; “ Maymun çiçeği hastalığı konusunda kamuoyu müsterih olmalı. Hayvan kaynaklı olan bazen insanlara da bulaşan bu hastalık bir pandemiye yol açmaz. Semptomların genellikle 2, 3 hafta içinde kendiliğinden düzeldiği bilinmektedir. Afrika'da görülen hastalığa ülkemizde rastlanmamıştır.” İfadelerini kullandı.
12 ÜLKEYE YAYILDI, 80 KİŞİDE GÖRÜLDÜ!
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ilk olarak İngiltere’de gözlemlenen sonrasında birçok Avrupa ülkesine yayılan maymun çiçeği virüsünün 80 kişide görüldüğünü doğruladı. Konuyla ilgili yapılan açıklamada virüsün takibi genişledikçe vakaların da artacağı vurgulandı.
İlk olarak 7 Mayıs günü İngiltere’de ortaya çıkan maymun çiçeği virüsü, son 2 haftada toplamda 12 ülkeye yayıldı.
MAYMUN ÇİÇEĞİ HASTALIĞI NEDİR?
Hastalığa, Poxviridae ailesindeki Orthopoxvirus cinsinin bir üyesi olan maymun çiçeği virüsü Monkeypox hastalığına neden olur.
Monkeypox, öncelikle Orta ve Batı Afrika'nın tropikal yağmur ormanlarında ortaya çıkan ve zaman zaman diğer bölgelere ihraç edilen viral bir zoonotik hastalıktır.
Monkeypox ilk olarak 1958'de laboratuvar maymun kolonilerinde çiçek benzeri bir hastalık salgınının ortaya çıkmasıyla keşfedilmiştir, bu nedenle 'maymun çiçeği' adı verilmiştir. Maymun çiçeği virüsü vakası insanda ilk olarak 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde görülmüştür. Söz konusu tarihten itibaren diğer Orta ve Batı Afrika ülkelerindeki insanlarda maymun çiçeği virüsü vakası bildirilmiştir.
Maymun çiçeği virüsünün Orta Afrika ve Batı Afrika olmak üzere iki farklı genetik grubu vardır. İnsanlarda görülen Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne göre daha şiddetlidir ve daha yüksek ölüm oranına sahiptir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Ateş, yoğun baş ağrısı, lenfadenopati (lenf bezlerinin şişmesi), sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizlik ile karakterize invazyon dönemi 0-5 gün arasında sürer. Lenfadenopati, başlangıçta benzer görünebilen diğer hastalıklarla (suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karşılaştırıldığında maymun çiçeği virüsü vakasının ayırt edici bir özelliğidir.,
Deri döküntüsü genellikle ateşin ortaya çıkmasından sonraki 1-3 gün içinde başlar. Döküntü, gövdeden ziyade yüz ve ekstremitelerde daha konsantre olma eğilimindedir. Döküntüler genelde yüzde başlayıp (vakaların %95'inde) ve avuç içlerini ve ayak tabanlarını (vakaların %75'inde) etkiler. Ayrıca oral mukozalar (vakaların %70'inde), genital bölge (%30) ve konjonktiva ile birlikte kornea da (%20) etkilenir. Döküntü, ardışık olarak maküllerden (düz tabanlı lezyonlar) papüllere (hafifçe kabarık sert lezyonlar), veziküllere (berrak sıvı ile dolu lezyonlar), püstüllere (sarımsı sıvı ile dolu lezyonlar) ve kuruyup dökülen kabuklara doğru değişiklik gösterir.
HASTALIK BULAŞICI MI, NASIL BULAŞIR?
Maymun çiçeği virüsü insanlara çoğunlukla kemirgenler ve primatlar gibi vahşi hayvanlardan bulaşır, ancak insandan insana bulaşma da gerçekleşebilir.
Monkeypox virüsü bir kişiden diğerine lezyonlar, vücut sıvıları, solunum damlacıkları ve yatak örtüsü gibi kontamine materyallerle temas yoluyla bulaşır. Yetersiz pişmiş et ve enfekte hayvanların diğer hayvansal ürünlerini yemek olası bir risk faktörüdür. Anneden fetüse plasenta yoluyla da bulaşabilir.
MAYMUN ÇİÇEĞİ ÖLDÜRÜCÜ MÜ?
Maymun çiçeği virüsü genelde 2 ile 4 hafta aralığında kendiliğinden iyileşiyor. Maymun çiçeği düşük bağışıklığa sahip insanlar ve küçük çocuklarda ağır seyredebiliyor.
Genellikle çocuklarda gözlemlenen hastalığın Orta Afrika türünde yüzde 11, Batı Afrika alt tipinde yüzde 1 oranında öldürücülük ihtimali bulunuyor.
MAYMUN ÇİÇEĞİ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Henüz maymun çiçeği virüsü enfeksiyonu için kanıtlanmış, güvenli bir tedavi yoktur. Maymun çiçeği salgınını kontrol altında tutmak amacıyla çiçek hastalığı aşısı, antiviraller ve İntravenöz immün globulin (VIG) kullanılabilir. Bununla birlikte, şu anda, orijinal (birinci nesil) çiçek hastalığı aşıları artık halka açık değildir. 2019'da çiçek hastalığı ve maymun hastalığının önlenmesi için daha yeni bir aşı onaylanmakla birlikte henüz kamu sektöründe yaygın olarak mevcut değil.
