Van için 24 noktada çığ uyarısı Van YYÜ Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Fuat Doğu: "Çatak-Bahçesaray Vadisi'nde 24 riskli çığ noktası tespit ettik" "Dik yamaçlarda doğal olarak meydana gelen bu olayların afete dönüşmemesi gerekiyor" "Bu, deprem tahmininden daha kolay bir şeydir"

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (Van YYÜ) Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Fuat Doğu, ÇatakBahçesaray Vadisi'nde 24 riskli çığ noktası tespit ettiklerini belirterek, “Van Gölü’nün güneyindeki dağlarda bugünlerde yol ve yol dışındaki noktalarda onlarca çığ olabilir” dedi.

Bahçesaray yolunda 41 kişinin hayatını kaybettiği çığ faciasının ardından açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Ali Fuat Doğu, Çatak Vadisi’ndeki Elmacık mevkiinde karşılıklı iki çığ bölgesi tespit ettiklerini belirtti. Vadide Görentaş’tan Çatak ilçesine kadar yazın yapılan yeryüzü şekillerini inceleyerek 24 çığ noktası tespit ettiklerini açıklayan Doğu, “Çığ yurdumuzun Doğu Anadolu ve Karadeniz Bölgesi'nin vazgeçilmez bir doğa olayıdır. Bizler özellikle yaz aylarında bu risk alanlarını belirleyebiliyoruz. Çığın olduğu yerleri belirleyip, mühendislik önlemler almak lazımdır. 15 yıl önce yaptığımız bir yüksek lisans tezinde özellikle Çatak Vadisi’nde çığ risk alanlarını belirlemiştik. Yıllarca tekrarı olan çığların yeryüzünde bıraktığı izler jeomorfolojik anlamda etüt edilmesi mümkündür. Bu alanlar belirlendikten sonra bunu önlemek de kolaydır. Belirlediğimiz alanda riskli bölgeyi saptayıp bunu önceden yetkililere sunmaktır. Bilimsel çalışmaların amacı da bu yöndedir” dedi.

“Meteorolojik olaylar bize çığların tekrar edeceğini gösteriyor”

Van Gölü’nün Güney Torosları'nda 20 yıldır çığ bölgesi tespit çalışması yapan Doğu, “Göz göre göre geleceğini bildiğimiz noktalarda çığın felakete dönüşmesi büyük bir şansızlıktır. Bu noktada işi şansa bırakmamamız gerekiyor ve çığ müdahale ekibine eğitim verilmelidir. Çok iyi niyetle yapılan çalışmalar kötü sonuçlar doğurabilir. Van Gölü’nün güneyindeki dağlarda bugünlerde yolda ve yol dışındaki noktalarda onlarca çığ olabilir. Bunu söylemek kehanet değildir. Meteorolojik olaylar bize çığların tekrar edeceğini gösteriyor. Çünkü hava bir ılıklaşıyor, soğuyor, donuyor, kar yağıyor, güneş açıyor ve kaymalar oluşuyor. Dik yamaçlarda doğal olarak meydana gelen bu olayların afete dönüşmemesi gerekiyor. Bir çığ afet değil, doğa olayıdır. Ancak bunun afete dönüşmesi, can ve mal kaybıyla mümkündür. Bu can ve mal kaybını yok edecek önlemler almalıyız” ifadelerini kullandı.

“Kontrollü çığ oluşturulması can ve mal kaybını en aza indirecektir”

Bölgede kontrollü çığ oluşturulmasının can ve mal kaybını en aza indireceğini ifade eden Doğu, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Çığ bölgesine ses bombası atma gibi yöntemler kriz çalışmalarıdır. Bunlar çözülebilecek konulardır. O anda uzmanların bu yöntemleri gerekli görüp görmediklerine göre bu müdahale yapılabilir. Kontrollü çığ oluşturulması İsviçre’de kayak merkezlerinde yapılabilen rutin olaylardır. Buralarda yapılacak önlem çalışmaları, riskli anlarında yolların kapatılması ya da çeşitli yöntemlerle kontrollü çığ oluşturulması, can ve mal kaybını en aza indirecektir. O anı saptama imkanımız yok, ama tedbir alabiliriz. Bu, deprem tahmininden daha kolay bir şeydir. Olgular nokta olarak bellidir ve sıklıkları bilimsel çalışmalarla çözülebilir.”