Herkesin gözü sahnede...
Tiyatroya ilgi günbegün artıyor. Geçen sezondan bu yana seyirci sayısı yüzde 5 arttı. Sadece seyircinin değil, sinema ve dizilerin ünlü simalarının da sahneye ayrı bir ilgisi var. Yarın kutlanacak Dünya Tiyatro Günü öncesi Türkiye'de ve dünyada tiyatro sahnelerinde neler oluyor, İstanbul Tiyatro Festivali'nde bizi neler bekliyor, bir göz attık...
Ece ULUSUM / GAZETE HABERTÜRK
“Tanrıların cennette nasıl yaşadıklarını, unutulmuş yeraltı mağaralarında mahkûmların nasıl çürüdüklerini, tutkuların bizi nasıl yüceltebildiğini, aşkın nasıl mahvedebildiğini, bu dünyada nasıl kimsenin iyi bir insana ihtiyacı olmadığını, aldatmacaların nasıl saltanat sürdüğünü, mülteci kamplarında çocuklar solarken insanların apartman dairelerinde yaşadıklarını, o çocukların nasıl çöle dönmek zorunda kaldıklarını, hepimizin her gün sevdiklerimizden ayrılmaya nasıl zorlandığımızı... Tiyatro her şeyi anlatabilir...” Oyuncu Anatoli Vassiliev yıllarını tiyatroya adamış, dünyanın çeşitli yerlerinde hem sahneye çıkmış hem de nice oyunlar seyretmiş. O da dünyada tiyatro disiplininin yükselişte olduğunu ve insanların boş zamanını değerlendirdiğini düşünenlerden. Türkiye’de de işler tıkırında; TÜİK’in geçen yıl yayınladığı verilere göre tiyatro salonlarının sayısı yüzde 9.9 azaldı ama tiyatro seyircisinin sayısı yüzde 5 arttı. Bir zamanlar “Sahnelenecek orijinal işler yok, senaryo yazan yok” derken genç yetenekler aldı başını gitti, nihayet yerli eser gösteri sayısı yüzde 22.3 arttı. 2015-2016 sezonunun henüz verilerini bilmiyoruz ama kolay kolay bilet bulamadığım oyunlar olduğuna göre her şey iyiye gidiyor demektir... Nice salonların açılması ve oyunlar seyretmek dileğiyle çünkü tiyatro bir zenginliktir...
Hollywood yıldızları Broadway’de kendini kanıtlıyor
Öncesi de var ama Bridman filminden etkilenen ünlü, kendini sahnelere attı; Broadway’de kendini kanıtlamak, bir gerekliliğe dönüştü. Tom Hanks, James Franco, Scarlett Johansson, Ewan McGregor, Orlando Bloom gibi isimler de geçen yıla kadar sahnelerdeydi ama ödülü kapan sahneden indi... Cate Blanchett de seneye Anton Çehov’un yazdığı The Present oyununda yer alacak. “Sinema hayatımda her zaman olacak ama tiyatro ölene kadar” diyen Daniel Radcliffe bizde Küheylan adıyla yıllardır oynanan tiyatro oyununu 3 yıl boyunca sahneledi sonra hızını alamayıp devam etti. En son The Cipple of Inishmaan oyununda yer alan Radcliffe, şimdi yeni işler peşinde, film, dizi ve müzikal... Gerçi onun gibi düşünenlerin sayısı epey fazla. Şu an Broadway sahnesini Hollywood ve dizi yıldızları doldurmuş durumda. Blackbird oyunuyla Newsroom ile ününe ün katan Jeff Daniels ile Dawson’s Creek’ten tanıdığımız oyuncu Michelle Williams var. Frank Langella, The Father oyunuyla sahnelerin tozunu attırıyor. “Hamlet’i iyi ki gençken sahnelemişim çünkü 40 yaşından sonra asla oynamaya cesaret edemiyorsun” diyen Al Pacino, China Doll ile New York’ta sahneye çıkıyordu ama bir ara replikleri unutunca inmişti. Tek atışlık bir oyun yapacak ama biletler çoktan bitmiş. Dizi yüzü Zachary Levi de She Loves Me oyunuyla kendini kanıtlama peşinde. Breaking Bad dizisinden tanıdığımız Bryan Cranston’ın Broadway’de iki yıl önce sahnelemeye başladığı All The Way artık bir diziye dönüştü. Yıldızların tiyatro sahnelerine geçişi bambaşka bir akıma da neden oldu; sahnelenen oyunlar ya dizi oluyor ya da film.
BİZİM STARLAR DA SAHNEDE!
Bizim yıldızların da onlardan aşağı kalır yanı yok. Üstelik seyircilerin yorumlarına bakılırsa dizilerde gösterdiği performanslardan daha da iyiler. Aslı Enver ve Dolunay Soysert, Personel adlı oyunda aynı sahneyi paylaşıyorlar. Amerika’ya göç eden bir ailenin hikâyesini anlatan Köprüden Dönüş’te Bülent İnal ile Aslı Yılmaz sahnede. Bekarlığa Veda’da Akasya Asıltürkmen, Dil Kuşu Ağacı’nda Tülin Özen, Moliere’in ünlü eseri Cimri’de Serkan Keskin, Shirley’de Sumru Yavrucuk, Bütün Kadınların Kafası Karışıktır’da Deniz Çakır, Fransız yazar Bernard-Marie Koltès’in tek kişilik oyunu Ormanlardan Hemen Önceki Gece’de de Rıza Kocaoğlu’nu seyredebilirsiniz.
Muhteşem seçkili festival başlıyor!
20. İstanbul Tiyatro Festivali 3 Mayıs’ta başlıyor, tam 26 gün sürecek festivalde yok yok. Bu yıl yurtdışından 9 oyun var; Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda, İngiltere, İsviçre, İran, Kanada ve Portekiz’den... Türkiye’den 23 oyun, dans ve performanstan oluşan 32 gösteri ve zengin içerikli 18 yan etkinlik, 25 farklı mekânda sanatseverlerle buluşacak. Tabii ortada bir festival varsa iyi de bir plan olmalı. Hangi birine nasıl yetişmeli, neyi seyretmeli? Birkaç tüyo... Benim listem hazır: Ünlü yönetmen Guy Cassiers ve dramaturg Erwin Jans tarafından Jonathan Littell’in aynı adlı kitabından tiyatroya uyarlanan Merhametliler; yönetmen Milo Rau’nun Nefret Radyosu, Orhan Pamuk’un aynı adlı film senaryosundan Mesut Arslan tarafından tiyatroya uyarlanan Gizli Yüz, İran Devrimi’nden sonrasını anlatan ödüllü oyun Her Gün Biraz Daha (Ham Havayi), Fernando Pessoa’nın yaşamı ve yapıtlarından esinlenilerek yazılan ve dünya prömiyeri gerçekleşecek Zululuzu, Shakespeare’in Bütün Ölümleri (The Complete Deaths), Needles and Opium, Godot’yu Beklerken, Kargalar, Macbeth, Martı, Baba ve Piç...
27 Mart Dünya Tiyatro Günü
Devlet Tiyatroları, Dünya Tiyatro Günü’nde, Türkiye genelinde 22 oyunu tiyatroseverler için ücretsiz sahneleyecek. DT Genel Müdürlüğü bu etkinlikle 6 bin 500 kişinin tiyatroya gelmesini bekliyor. Bilet gişelerinden bilgi ve ücretsiz biletinizi alabilirsiniz. En çok izlenen oyunlar arasında 26 Mart’ta Gogol’un yazıp Haldun Dormen ve Tolga Güleç’in başrollerini paylaştığı Müfettiş ve yine 27 Mart Dünya Tiyatro Günü’nde bu yılın en çok izlenen oyunlarından Yetersiz Bakiye var. Ayrıca özel tiyatrolarda da yüzde 50’ye varan indirimler yapılacak. Birçok AVM de Dünya Tiyatrolar Günü’nü farklı etkinlerle kutlayacak.
