Murat Bozok: Anjan robotlarıyla aşçılara bel altı vuruyor ama ya lezzet!

MURAT BOZOK - HABERTÜRK PAZAR

NASA için ilk gıda yazıcısını (food printer) üreten Anjan Contractor, şimdi de pizza yazıcısını üretmeye çok yakın. “BeeHex” adını koyduğu robotları gerçekten çok marifetli. Eminim Anjan da çok iyi biliyor ki, gerçek bir pizza ustası tarafından hazırlanan pizzanın lezzetini, dünyanın tüm robotları üst üste konulsa bile yakalayamayacak.

Yıllarca gazetelerde, robotların pek yakında işlerimizi elimizden alacağını okuduk. Bu ve benzeri senaryolar kısa zamanda gerçek olacağa benziyor. Özellikle gıda teknolojisine yapılan büyük yatırımlarla yakın gelecekte işlerin bir kısmının robotlara doğru kayacağından kuşku yok. Nedeniyse her türlü gıda yatırımcısının en büyük değerinin ve aynı zamanda da en büyük probleminin insan faktörü olması... İşi bilmiyorsanız ve gıda sektörüne yatırım yapacaksanız, doğal olarak bu konuda tecrübeli personele ihtiyacınız oluyor. Ondan sonra da ellerinde oyuncak olmaya giden, bilinmezlere açılan bir yola çıkılıyor. Robotlar her ne kadar daha güvenilir olsalar da, çizgi ötesi insanların yarattıklarının yerini doldurmaları pek mümkün gözükmüyor.

NASA için ilk gıda yazıcısını (food printer) üreten Anjan Contractor, şimdi de pizza yazıcısını üretmeye çok yakın. “BeeHex” adını koyduğu robotları gerçekten çok marifetli. Klasik gıda yazıcılarından bir tık üstte. “Bunda ne var” deyip, geçebilirsiniz. Şeytan ayrıntılarda gizli... Sloganlarında, normal bir pizza ustasının ortalama dokuz dakikada tamamladığı pizzayı, dört dakikada hep aynı güzellikte “temiz” robotlarla yapabileceğini iddia ediyorlar. Vurguladıkları zaman ve kalitedeki istikrar faktörü, çok önemli ancak yazıda benim dikkatimi çeken yaklaşık her cümle içerisinde geçen “temiz” kelimesi oldu.

TEMİZ’ ROBOTLAR

Teknoloji dünyasında bir fenomen olan Anjan’ın zekâsına ve yaptıklarına hayran olmamak mümkün değil. Ancak yeni ürününü pazarlamak için, bu ürünü ortaya çıkaran ve kuşaktan kuşağa getiren ustalara bel altı vurmasını yadırgadım. Her cümlede “temiz” robotlar vurgusunu yaparak, hepimizin anlayacağı gibi pizza ustalarının hijyenik koşullarını sorguluyor. Bir başka deyişle insani zaaflardan bahsederek, aynı zamanda insani değerlerden uzaklaştırıyor. Eminim Anjan da çok iyi biliyor ki, gerçek bir pizza ustası tarafından hazırlanan pizzanın lezzetini, dünyanın tüm robotları üst üste konulsa bile yakalayamayacak. Bu gerçeği saklamanın, günümüzün moda tabiriyle “algı operasyonu” yapmanın en kolay yolu, dikkati negatif bir unsura kaydırmak.

Eğer işin ekonomik boyutunu biraz irdelersek, bu algı operasyonunun sebebini daha net bir şekilde görebiliriz. Pizza tüm dünyada en çok tüketilen ve en popüler gıdaların başında geliyor. Amerika’da yapılan bir araştırma, halkın yüzde 93’ünün geçtiğimiz yıl en az bir parça pizza yediğini söylüyor. Amerika Birleşik Devletleri’nin nüfusunun 325 milyon olduğunu düşünürseniz, işin parasal boyutu tüm çıplaklığıyla ortaya çıkacaktır. Bugüne kadar taş fırında, klasik pizza ustaları tarafından hazırlanmış pizzaları tercih etmiş tüketicinin satın alma alışkanlıklarını değiştirmek için klasik yöntemi kötülemek en kolay çözüm.

Üretim süresini düşürmek ve hep aynı kalitede ürün servis edebilmek büyük avantaj. Şeflerin egolarını çekmek ve onların elinde oyuncak olmak gibi bir risk de yok. Çok başınız ağrıyacak olursa, en kötü robotların fişini çekersiniz, olur biter. Ancak her güzelin bir kusuru var. Her şef mükemmel pizza yapacak diye bir kanun yok. İyi bir şefin yaptığı her pizzanın da mükemmel olması mümkün değil. Ancak hiçbir robot da, aklınızı başınızdan alacak bir pizza yapamayacak. Tıpkı olağanüstü sanatçıların yaptıklarının, hiçbir robot tarafından karşılanamayacağı gibi. İnsanın sınırları, gücü ve Allah vergisi kabiliyetleri, galiba en büyük silahı...