Teknolojik ithalat düşüyor, ihracat artıyor
Madalyonun parlak yüzü
Yılın ilk yarısına ait dış ticaret verileri belli oldu. İhracat yüzde 8.2, ithalat yüzde 8.7, dış ticaret açığı yüzde 8.5 büyüdü. İhracat artışı ithalat artışına yetişemedi. Üstelik bu kez turizm gelirlerinin desteği de azaldığından dış ticaret açığının cari açığa dönüşümü artacak. Büyüme artışının getirdiği doğal bir sonuç, dış açık büyüyor.
- Altı aylık dönem yeterli mi bilemem ama yılın ilk yarısında ihracatın en önemli gelişmesi yüksek teknolojik ürün ihracatının toplam artıştan daha hızlı artmasıydı. Yukarıda yer alan rakamlara göre, yüksek teknolojik ürün ihracatı 2.3 milyardan 2.9 milyar dolara çıktı. Toplam ihracat içindeki payı da yüzde 3.5’ten yüzde 4’e çıktı.
- Teknolojik ihracat artışı bununla sınırlı değil. Orta yüksek teknolojik ihracat da 22 milyar dolardan 24.8 milyar dolara çıktı ve payını yüzde 32.5’ten yüzde 34.0’e yükseltti.
- Buna karşılık yüksek teknolojik ürün ithalatı ise geriliyor. Geçen yılın altı ayında 14.7 milyar dolar olan ithalat bu yıl 12.8 milyar dolara indi ve toplam içindeki payı yüzde 17.5’ten yüzde 14.7’ye düştü.
- Orta yüksek teknolojik ürünler ithalatı da 37.8 milyar dolardan 36.4 milyar dolara geriledi ve toplam içindeki payı yüzde 44.9’dan yüzde 41.6’ya geriledi.
- Yüksek teknolojik ürünlerde ihracatı ithalattan çıkararak duruma daha net bazda bakalım. Yüksek teknolojik ürün dış ticaretindeki açığımız geçen yılın altı ayında 12.4 milyardan 9.979 milyon dolara indi. Orta yüksek teknolojik ürünler dış ticareti açığımız da 15.7 milyardan 11.6 milyar dolara düştü. Her iki kalemden kaynaklanan toplam teknolojik ürün dış ticaret açığı 28.1 milyardan 21.5 milyar dolara indi. Yani yüksek ve orta yüksek teknolojili ürünler dış ticaret açığı yarı yılda 6.6 milyar dolar veya yüzde 23.5 azaldı.
- Teknolojik ürün ithalatı azalırken ihracatının sıçraması verilen teşvikler sonucu yatırım ve üretim yapısına dayanıyorsa eğilimin devamını beklemek gerek. Bu da ithalatımızı frenlerken ihracatımızı destekleyecek kalıcı bir gelişme, üretimin yapısını dönüştüren ve rekabet gücünü artıran temel bir değişim olacak. Merakla devamını izleyeceğiz.
MADALYONUN NEGATİF YÜZÜ
YATIRIM ARTIŞI ZAYIF
Teknolojik ihracatın artmasını sağlayan yatırımların ne zaman yapıldığını bilmiyoruz ama bu yılın ilk yarısında özel sektör yatırımlarının çok zayıf gittiğini biliyoruz. İlk çeyrek büyümesine yatırımlardan destek yoktu. Sonrasında ekonominin canlandırılması için vergi ve kredi teşvikleri verildi. Dolayısıyla ikinci çeyrekte yatırımlarda canlanma olabilirdi. Ancak ithalat rakamları gösteriyor ki, yatırımlarda ciddi bir canlanma yok.
- Çünkü yatırım malları ithalatı 4 milyar dolar azaldı. Altı aylık azalma yüzde 21.2. Haziran ayı azalması ise yüzde 35. Yani ithalat giderek azalmış.
- Halbuki aynı dönemde ekonomik büyüme hızlandı. İthalatın yüzde 8.7 artması bundan. Hele ki ara malı ve hammadde ithalatının yüzde 20 artmış olması, üretimin bu dönemde hızlandığının en somut göstergesi.
- Yılın ilk yarısında yatırım malları ithalatı yüzde 21.2 azalırken, yatırım malı dışı ithalat ise yüzde 15.5 artarak 81.1 milyardan 93.7 milyar dolara çıktı.
- Anlaşılan Kredi Garanti Fonu’ndan verilen 200 milyar lirayı aşkın krediler ve vergisel teşvikler henüz yatırımları sıçratmadı. Belki referandum beklendi ama bu bekleme dönemi hazirana kadar da uzadı. Bundan sonrasını da merakla bekleyeceğiz.
SONUÇ: “Olan şey hayırlıdır.”
İran atasözü
