Para musluğu erken kısılıyor şoku
Geçen hafta ABD enflasyonu yüzde 5’e çıktığında finansal piyasalardaki ağırlıklı beklenti FED’in “Enflasyon geçici olacak” görüşüne yaklaşmıştı. FED’e duyulan güvenle piyasaların korkusu azaldı. Bu güven ve rehavetle borsalarda rekorlar yenilendi ve ABD 10 yıllıklarının faizi 11 Haziran’da yüzde 1.428’e kadar indi.
BU KEZ FED TERS KÖŞE YAPTI
-Ancak FED’in Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı son yılların en heyecanlı ve piyasaları ters köşeye yatıran toplantısı oldu. Karar değil toplantı ifadesini kullandım. Çünkü FOMC herhangi bir faiz kararı almadı, tahvil alımlarını azaltmayı da kararlaştırmadı. Başkan Powell “Bu toplantı taperingi konuşma hakkında konuşma toplantısıydı” dedi.
-Ucuz ve bol para musluğu kısılıyor korkusu yaratan faktör ise Komitenin 18 üyesinin faizler konusundaki tahminlerinden oluşan nokta grafikleriydi. FED’in bölgesel başkanlarının oluşturduğu Komite üyeleri faizlerin daha erken tarihte artırılacağı tahmininde bulundu.
-Mart ayı toplantısına göre 2022’de tek faiz artırımı bekleyen üye sayısı 4’ten 7’ye çıktı. Aynı şekilde martta 18 üyeden 7’si 2023’te tek faiz artırımı beklerken, bu toplantıda sayı 13’e yükseldi. 2023’te iki kez faiz artırımı bekleyen üye sayısı da martta 5 iken, şimdi 11’e vardı.
FAİZ ARTIŞI ÖNE ÇIKTI
-Sonuçta faiz artırımına karar verecek olan FED üyelerinden, hem faiz artırımı bekleyenlerin sayısı ikiye katlandı hem de bu artırım tarihi öne çekildi.
-Tahminler böyle çıkınca FED Başkanı Jerome Powel’ın basın toplantısında sorular da tartışma da faiz üzerine döndü. Önemli ölçüde fiyatlanan aylık 120 milyar dolarlık tahvil alımının azaltılması geri plana düştü.
-Taperingi içine sindirmiş olan piyasalar bir anda ve erken şekilde faiz artırım tartışmasıyla karşılaştı ve şaşırdı.
SERT FİYATLAMALAR GÖRDÜK
-Ucuz ve bol para musluğunun hafifçe kısılması yerine hızlı ve sert kapatılacağı korkusu geri döndü ve piyasalarda dün geceden itibaren sert fiyatlamalara yol açtı.
-Öncelikle dolar yüzde 1 değerlendi, gelişmekte olan ülke paraları değer kaybetti.
-Altın ve gümüş fiyatları yüzde 2.5 dolayında geriledi.
-Borsalar ABD’den başlayarak ve bugün Asya’da devam ederek güçlü satışlarla karşılaştı.
-Para musluğunun hızla kısılacağı korkusunun şiddetli bir şekilde geri geldiğini ABD 10 yıllık tahvil faizlerinin yüzde 1.489’dan yüzde 1.581’e yükselmesinde gördük.
PİYASALAR BUNU DA SİNDİRİR Mİ?
-Para musluğunun bu kadar hızlı ve sert bir şekilde kısılacağı, önemli ölçüde de FED’in söylemlerinden dolayı beklenen bir durum değildi. Musluğun yavaş yavaş, tatlı bir şekilde kısılacağı bekleniyordu. Bu konuda piyasaların FED’e ve Başkan Powell’a güveni vardı. Burada piyasalar ters köşe oldu, güveni sarsıldı.
-Bunun tutanakların yayınlanması kısmı da olacak. FED piyasalarda yol açtığı tahribatı nasıl toparlamak isteyecek ve başarılı olacak mı göreceğiz. Sindirilmesi zor bir durumla karşı karşıyayız. Ve belki de sindirilemeyecek ve piyasaların midesine oturacak.
FED BAŞKANI NE DEDİ?
“- Enflasyon son bir kaç aydır beklentilerin üzerinde geldi. Ancak fiyat artışlarının kategorilerine baktığınızda bunlar pandemiden en çok etkilenen sektörlerde yaşanan darboğazlar olduğunu ve bunların tekrar açılmasından kaynaklandığını görüyoruz.
-Nokta grafiği gelecek faiz artırımları için harika bir tahmin tablosu değil. Bunlar sadece öngörülerdir ve değişebilir
-Daha yakın vadede başlayacak olan tartışma tahvil alımlarının ölçeğidir. Faiz artırımı çok daha sonra gerçekleşecek bir olay.
-Tapering, düzenli, metodik ve şeffaf şekilde başlayacak. Tahvil alımlarında bir değişiklik olacağı zaman çok öncesinde bunun sinyalini vereceğiz.
-Tedarikte bazı darboğazlar devam ediyor ve tedarik zincirinde yaşanan sıkışmalar enflasyonun beklediğimizden daha yüksek olmasına neden olabilirler.
- Bir süre için yüzde 2’nin üzerinde enflasyonu kabul edeceğiz ki, manşet enflasyon uzun vadede ortalama hedefimiz olan yüzde 2 civarına gelsin.
-Fiyatlar bir süre yükselecek ve sonrasında tekrar düşeceğini öngörüyoruz.
-Ekonomi derin bir çukurdan çıkıyor. Bu büyük bir hareket yaratıyor.
- Pandemi yeni varyantlarla ekonomik görünümde risk oluşturmaya devam ediyor.
- 1 veya 2 yıl içinde çok güçlü bir istihdam piyasası görüyor olacağız.
- Tam istihdam hedefi de önemli olacak kararlarımızda. Sadece enflasyon değil.
- Bu toplantı “taperingden konuşmak hakkında konuşma” toplantısıydı.”
