Monokrom kız-kardeşlik yemini
Yeni ABD yönetiminin yemin töreninde Başkan Yardımcısı Kamala Harris, Hillary Clinton ve Michelle Obama feminist mücadelenin ve ayrıca birliğin rengi morun tonlarına bürünmüştü, doğru. Harris’in ABD siyasetinde bugüne kadar bir kadının, hem de göçmen aileden gelen siyah ve Güney Asya kökenli bir kadının seçilebildiği en üst makama yükseldiği düşünülürse, kolay okunabilir bir şifre.
Hatta kadın düşmanlarınca güç ve ihtiras gösterisi olarak algılanan bir şifre. Biden’ın ihtiyarlığından da dem vurarak, “Kamala’yı çok geçmeden başkanlık koltuğuna oturtacak bir komplo kurulduğu” mesajını yaydılar sosyal medyada. Trump düşkünleri Biden’a bile razı demek ki; yeter ki erkek olsun, kadınlar iktidardan uzak dursun!
Ancak asıl ilginç olan başka bir kız kardeşlik gösteriydi. Mavili Jill Biden ve Laura Bush ile başta Nancy Pelosi Kongre üyelerinden Biden’ın pastel giyimli torunlarına ve bembeyaz Chanel’li JLo’ya kadınların neredeyse tamamı – Lady Gaga hariç - monokrom çıktı sahneye. Lady Gaga’nın Schiaparelli özel dikimi tuvaletinin beden parçası ve Kamala Harris’e yemini ettiren Yüksek Mahkeme yargıcı Sonia Sotomayor hariç, kadınlardan yana pek siyah çarpmadı göze törende. Tepeden tırnağa iç-dış tek renk ve uzun mantolarla sarmalanmak sadece bir moda trendi miydi, yoksa bu tarzın da gizli bir sembolik anlamı var mıydı? Eski ikinci hanımefendi Karen Pence bile monokromdu ama gidişe uyumlu simsiyahla.
First Lady Jill Biden gerçi mor kesmemişti, ancak Markarian imzalı kıyafeti, aynı marka maskesi ve Jimmy Choo topuklularıyla silme maviliydi. Kamala Harris de Jill Biden gibi yerli davranıp Amerikalı siyah tasarımcı Christopher John Rogers’i tercih ettiği için çok övgü aldı; Başkan Yardımcısı’nın muadili olmadığı halde Melania Trump’ın, kocasının “Made in America“ düsturuna rağmen Avrupa markalarıyla boy göstermesine nazire olarak da kayda geçti. Bu arada Melania’nın en çok “ölüm rengi“ siyaha meylettiği de sıkça dile getirildi.
Fakat Harris’in ayakları Avrupa’daydı! Mor kıyafeti tamamlayan mor ayakkabılar, Manolo Blahnik’in Brigitte Bardot modeli topuklularıydı. İspanyol tasarımcı bizzat açıklama yaptı; “Madam Vice President’in böylesine önemli bir günde Manolo giymesinden ne kadar mutlu olduğumu kelimelerle anlatamam. Bu büyük bir onur ve ayrıcalık“ dedi.
Biden ve Harris‘in yemin töreni sırasında en çok konuşulan mor manifestonun kodlarına yönelik farklı okumalar da oldu. Genel görüşe göre Biden’ın kutuplaşan ülkeyi birleştirme mesajının simgesiydi mor; Cumhuriyetçilerin kırmızısı ile Demokrat mavinin bileşimi.
Ancak sosyal medyanın komplo teorisyenleri, mor aslen neyin rengidir karar veremediler. Çin imparatorlarının rengi olduğunu iddia edenler bile çıktı. Bizim trol tayfasına göre şeytanın rengiydi ve Kamala da 666’nın elçisi. Sanırım Kamala Harris’in kocası ikinci beyefendi Doug Emhoff’un Yahudi olduğunu bilmiyorlardı, yoksa o bakımdan da bir maraz çıkarabilirlerdi.
Trumpçı troller ise morun Deccal’in rengi olduğunu, dünyanın küresel imparatorluk kurmak için çalışan Deccal kadrosunun eline geçtiğini, Kovid-19’un bunların katalizörü olduğunu iddia ediyordu.
Mavi kana atfen hükümdarlığın rengi mor kodları asalet ve kutsallığa dair işaret görenler de çıktı. Bu kesime göre Kamala Harris dünyaya asaletin temsilcisi olacağı mesajı veriyordu. “Tutkulu, zarif ancak otoriter ve elit bir lider olacağım“ diyordu. Nasıl bir liderlik göstereceğini göreceğiz. Diğerleri kadar kaçık bir yorum da değil, cinsiyet eşitliği mücadelesinde iktidara yükselişin simgesi olarak algılanabilir.
Kamala Harris siyasi kariyeri boyunca sembolik vurguları çok kullandı. Bölge savcılığı, California başsavcılığı, Kongre üyeliği ve şimdi başkan yardımcılığı. Mor ötesinde beyaz da vardı. ABD’de kadınların seçme ve seçilme mücadelesinin sembol rengi olan beyaz. Kamala Harris seçim sonrası zafer konuşmasını yaparken bembeyazdı. Carolina Herrera imzalı pantolon ceket takımla kadın direnişi ve dayanışmasına dair ilk mesajını vermişti. Kız kardeşlik simgesi beyaz kıyafetle gövde gösteren ilk siyasetçi de değildi. Trump 2019’da Birliğin Durumu konuşmasını yaparken, Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi dahil Demokrat Partili bütün Kongre üyesi kadınlar beyazlar içindeydi. 2016’da başkan adayı ilan edildiğinde Hillary Clinton’ın üzerinde de beyaz pantolon ceket takım vardı. Clinton, Trump karşısında yenilgiyi kabul konuşmasında ise morlara bürünmüştü; hatta Bill Clinton da mor kravat takmıştı.
Yemin töreninde Kamala Harris ve diğer bazı Kongre üyesi kadınların taktığı incilerin de sembolik göndermeleri vardı. ABD tarihinde başkan adayı olan ilk siyah ve Kongre’ye seçilen ilk siyah kadın olan Demokrat Partili Shirley Chrisholm’u temsil ediyordu. Hatta Demokrat Kongre üyesi Barbara Lee bizzat Chrisholm’un incilerini takmıştı. Kamala Harris başkan adaylığına ilk soyunduğunda kampanyasında Chrisholm’un yarım yüzyıl önceki logo ve renklerini kullanmıştı.
TEYZEM BAŞKAN YARDIMCISI
Törenin viral figürlerinden biri de Kamala Harris’in yeğeniydi. Tanınmış bir insan hakları avukatı olan kardeşi Maya Harris’in, Harvard hukuk mezunu kızı Meena Harris. O da monokrom kız kardeşliğe uyumlu fakat yemyeşil giyinmişti. Üzerinde Ulla Johnson’un 2020 koleksiyonundan etek bluz ile farklı tonda yeşil kaban vardı. Yanında iki küçük kızı Beyaz Saray’a teyzesiyle birlikte yürüdü. Teyze seçim meydanına çıktığından beri Meena Harris’i takip ediyorum. Çocuk kitapları yazıyor ve moda ile aktivizmi birleştiren “Phenomenal” markasının da kurucusu.
Moda ve aktivizm birlikteliği teyzenin siyasi gündemine de paralel yürüyor. Örneğin TV tartışması sırasında eski Başkan Yardımcısı Mike Pence sözünü kesince Kamala Harris otoriter bir tavırla “Ben konuşuyorum” demiş, müthiş sansasyon yapmıştı. Ve yeğen o dakika “I’m speaking” yazılı tişörtleri çıkarıvermişti. Beats By Dre ortaklığıyla çıkan “İlk ama son değil” yazılı kulaklıklar da yine teyzenin zaferine gönderme. Ancak belki de en kuvvetli mesajı “Ambitious” (ihtiraslı) yazılı kapüşonlu sweat-shirtleri veriyor. Malum Kamala Harris “fazla ihtiraslı” olmakla suçlanıyor. İhtiras, siyasette yükselmenin payandalarından biri ama erkek siyasetçiler asla hırslı olmakla suçlanmaz. Kadın olunca kabahate girer. Harris’in şu dönem esas Oval Ofis’e göz diktiği imaları bir yana, 2024’te kesin gözüyle bakılan başkan adaylığı bile rahatsız ediyor kimilerini.
Meena Harris’in sadece teyzeden sebeplendiği söylenemez. 2017’de kadınlar Trump cinsiyetçiliğine karşı yürüyüşe geçtiğinde soyundu bu işe. “Phenomenal” markası da Maya Angelou’nun “Phenomenal Woman” (Harika Kadın) şiirinden doğdu; o sloganla ilk tişörtleri çıkardı. Siyah Amerika çok tuttu, Viola Davis ve Serena Williams gibi ünlüler, harika kadın tişörtleriyle dolaştı. Breonna Taylor adlı genç siyah kadın polis tarafından öldürüldüğünde “Katil polisleri tutuklayın” tişörtü bastırdı. Geçen yıl ölen Yüksek Mahkeme’nin efsane yargıcı liberal ikon Ruth Bader Ginsburg’dan ilhamla mayo bile yapıyor.
Siyasetin ticarete yol olması etik yönden tartışmalı ama online satıştan elde edilen gelirin demokratik kitle örgütlerine aktarıldığı belirtiliyor. Ünlü müşterilerin de katkısıyla markanın 600 milyon kişiye ulaştığı söyleniyor. Jane Fonda “Harika Anne”, Jessica Alba ve Eva Longoria “Harika Latin”, Alicia Keys “Ben kazanacağım” tişörtleriyle görülüyor.
Meena Harris vesilesiyle yemin töreninden çok viral bir vaka daha: Facebook’ta yönetici olan kocası Nik Ajagu hiç beklenmedik şekilde sosyal medyada fenomen oldu. Sebebi, ayağındaki Dior Aid Jordan’lar. 5 Milyon kişinin sıra beklediği ayakkabılara kavuşmuş gizemli adam kim diye çok merak edildi, Kamala Harris ailesinden olduğu sonra keşfedildi.
Harris ailesi demişken, moda editörlerine göre üvey kızı Ella Emhoff, Batsheva elbise ve Miu Miu mantosuyla törenin en mükemmel stilini yansıtıyordu. Vanity Fair'in deyişiyle Paris ve Milano podyumlarından fırlamış gibiydi, törende şovu çalan kadın oldu.
