Habertürk
    Takipde Kalın!
      Günlük gelişmeleri takip edebilmek için habertürk uygulamasını indirin
        Sesli Dinle
        0:00 / 0:00

        Avrupa Birliği 1 Temmuz 2021 itibariyle seyahatlerde aşı kartı uygulamasına geçti. Dijital ya da pdf sertifika, rengin olumlu anlamı da yüklenerek “Yeşil Pasaport” diye anılıyor. Fakat Avrupa İlaç Ajansı EMA onaylı dört aşıdan birini - J&J hariç - iki doz yaptırmadıysan TC devletinin verdiği yeşil pasaportla bile örneğin Almanya’ya adım atamıyorsun.

        Tamam Kovid-19 geçirenlere ikinci doz Biontech yolu açıldı, peki ama iki doz CoronaVac’tan sonra hatırlatma dozu olarak tek doz Biontech uygulananlar ne olacak? Seyahat planları, vize başvuruları başka bahara bırakılabilir de ya zorunlu olanlar. Bu kategoriye giren germanist arkadaşım, bir akademisyen olarak yeşil pasaportuyla Almanya’ya gidemeyecek mi mesela? Ya Sinovac’la erken aşılanan sağlık çalışanları, bilim insanları?

        Sadece sağlık çalışanları ve 50 yaş üstü değil, kronik hastalıklar nedeniyle 50 yaş altı risk gruplarına da üçüncü doz açıldı; çevremde var. İkinci doz Sinovac’tan üç ay sonrası için Biontech randevusu alıyorlar. Onlar da aynı gemide.

        İşte Alman Sağlık Bakanlığı’nın linkle yönlendirdiği Paul Ehrlich Enstitüsü’nün seyahat için aranan onaylı aşı tablosu: Biontech, AstraZeneca, Moderna, Janssen ticari adlarıyla sıralanmış. Tek doz uygulanan Johnson & Johnson aşısının dışında diğer üçü malum iki doz yapılıyor.

        Almanya ile çift yönlü bakınca adaletsizlik söz konusu. Türkiye de aşı belgesi istiyor ama adını koymadan.

        Alman Liseli kardeşimin yıllar önce okul gezisinde Berlin’de evinde kaldığı Sabine, “Zeynep’i aramak” projesiyle bir enstitüden altı aylığına burs alıp çat kapı İstanbul’a geldi. Proje aramakla ilgili ama eski mektup adresi üzerinden gelir gelmez de buldu. Sabine, AstraZeneca’yla aşılanmış. O aşıdan bizde var mı? Yok. Aşı belgesi istiyoruz ama marka belirtiyor muyuz? Hayır.

        Dahası aşı kartı yoksa Türkiye’ye girişten 72 saat önce yapılmış negatif sonuçlu PCR testi veya azami 48 saat içinde yapılmış negatif hızlı antijen test sonucunu ibraz etmek de yeterli. Son altı ay içinde Kovid-19 geçirenlerden PCR testi istenmiyor, bu kişilere karantina da yok.

        Aslında Almanya’nın Kovid-19 geçirenlerde iki doz şartı aradığına dair bir kayıt yok. Alman Dışişleri Bakanlığı sayfasında şöyle belirtilmiş: Havayoluyla gelen yolcuların – risk bölgesinden gelip gelmediğine bakılmaksızın bir negatif PCR testi, aşı sertifikası “veya” Kovid-19 geçirip iyileştiğine dair belge ibraz etmesi gerekiyor. Bunun izahı da Alman Sağlık Bakanlığı sitesinde veriliyor: Enfeksiyon atlatanlar buna dair bir pozitif PCR testi ibraz etmek ve hastalık sonrası bir doz aşı uygulandığını kanıtlamakla yükümlü. PCR testinin en az 28 günlük, maksimum altı aylık olması gerekiyor.

        KOMİSYON ÇORBAYA ÇEVİRDİ

        Avrupa Komisyonu’nun üçüncü ülkelerden gelenler için koyduğu aşı kuralları ayrımcılık olduğu kadar içinden çıkılmaz bir karmaşayı da beraberinde getirdi. Çünkü bu düzenleme sadece bir tavsiye, bağlayıcı değil. Her AB üyesi ülke kendi yönetmeliğini belirlemekte serbest. Dünya Sağlık Örgütü’nün onayladığı Çin aşıları Sinovac ve Sinopharm dahil sekiz aşıyı da kabul edebilirler, ancak farklı uygulamalar nedeniyle AB içinde veya Schengen bölgesinde seyahat serbestisi getirmez.

        REKLAM

        AB Komisyonu’nun tavrı Hindistan ve Afrika Birliği’nde tepkiyle karşılandı. Çifte standart yüzünden AB ayrımcılıkla suçlandı. Afrika ülkeleri, AB’nin de paydaş olduğu Covax üzerinden aşı temin ediyor. Bugüne kadar alt gelir grubu 134 ülkeye 95 milyon doz aşı dağıtan Covax’ın envanterindeki en büyük payı Hindistan’ın aşı devi Serum Enstitüsü’nün AstraZeneca lisansıyla ürettiği “Covishield” oluşturuyor. Aşı bu isim altında 44 ülkede uygulanıyor. Ancak AB, kendisi AstraZeneca kullandığı ve ihraç ettiği halde aynı içerikli Covishield’i onaylı aşı olarak kabul etmiyor. Çünkü aşının AB’de kullanılan versiyonu “Vaxzevria” ticari adını taşıyor.

        Her üye ülke kendisi karar verdiği için Estonya, Yunanistan, İzanda, Slovenya ve İspanya “Covishield”i kabul ediyor, Almanya, Avusturya, İrlanda ve Schengen bölgesinden İsviçre dahil birçok ülke geçerli saymıyor. Mesela Covishield ile aşılanan Kanadalı ve İngilizlere Fransa yolu kapalı. AstraZeneca lisansıyla Güney Kore’de üretilen “SK Bio” aşısı için de aynı durum geçerli. DSÖ onaylı ama AB tanımıyor.

        Daha absürt vakalar da yaşanıyor. İki doz Pfizer/BioNTech ile aşılanmış Kanadalılar, aşı Almanya’da geliştirildiği halde Almanya vizesi alamamaktan şikayetçi. Çünkü yaptırdıkları aşının AB’deki ticari adı “Comirnaty”. Kanada’daki konsolosluklar başvuruları geri çeviriyor. Tamamen bürokratik bir ahmaklık. ABD vatandaşları ise bundan etkilenmiyor. AB’nin yeşil listesine girdikleri için negatif bir PCR testi yeterli.

        Şimdi Hindistan, Covishield için EMA’dan acil kullanım onayı almaya çalışırken dün AB’nin aşı açılımına dair olumlu sinyaller geldi. Malezya’daki AB delegasyonundan yapılan açıklamada, DSÖ’nün onayladığı aşılarla oluşturulan sertifikaların Avrupa seyahatlerinde geçerli olacağı duyuruldu. Tabii bu arada Sinovac EMA'dan onay da alabilir. Bu ihtimal dahilinde ama zamanı belirsiz.

        Rusya’nın Sputnik V aşısı ise DSÖ onaylı olmadığı için listeye dahil değil. Halen DSÖ ile EMA’nın inceleme sürecinde. Koruyuculuk oranı yüzde 97’yi bulan aşı Güney Kore’den Macaristan’a 70’e yakın ülkede kullanıyor; 30 milyon dozu Türkiye’ye geldi, uygulama pek yakında.

        Diğer Yazılar