Piyasa ve beklentiler
Geçen hafta Beştepe’de geniş katılımlı bir toplantı yapıldı. Ekonomi Koordinasyon Toplantısı (EKK) olarak ifade edilen ve ekonomi yönetimindeki ilgili bütün bakanların, kurumların, Cumhurbaşkanı’nın ve Başbakan’ın katıldığı bu toplantı yaklaşık 2.5 saat sürdü ve neticesinde oldukça detaylı bir yazılı açıklama yapıldı.
EKK toplantısı sonrası açıklanan metne baktığımızda “Türk varlıkları üzerinde piyasada bir süredir baskı oluşturan” bütün konu başlıklarının, tartışıldığını ve hükümet tarafından bir cevapla açıklanmaya çalışıldığını görüyoruz.
EKK toplantısı sonrası özellikle 4 ana konu dikkatimi çekti.
* Bütçe disiplinin bozulmayacağı vurgusu. Kısa süre önce açıklanan ve bütçeye her sene 24 milyar TL maliyet getiren “Yaşlı aylıklarının artırılması ve emeklilere 1000’er TL iki bayramda ikramiye” içeren paket piyasada “seçim öncesi popülist” bir strateji olarak değerlendirilmişti. Özellikle faizlerde son 2 haftada görülen yükselişin ciddi bir oranı bu algı bozulmasından kaynaklandı. Bu sebeple hükümetin “Bütçeyi daha fazla yormayacağız” mealindeki açıklaması bu anlamda önemli.
* Enflasyonla daha etkin mücadele için gereken tedbirler alınacaktır. Aslında benzer açıklamaları Merkez Bankası’ndan defalarca duyduk. Zaman zaman siyasilerden de enflasyonla mücadele vurgusunu duymuşluğumuz vardır. Ancak piyasada son dönemlerde “Büyüme için enflasyon feda ediliyor” algısı oluşmuştu. Bu da tahvil faizleri üzerinde ciddi baskı oluşturuyordu. Bu anlamda, Beştepe’de yapılan bu kadar geniş katılımlı toplantıda bu denli bir enflasyon vurgusunun yapılması bence piyasaların da pozitif olarak bir yere not ettiği bir başlık oldu.
* Kur rejimi, döviz tevdiat hesapları ve kambiyo rejimi başta olmak üzere hiçbir konuda piyasa mekanizması dışı yöntemler söz konusu değildir. Piyasada özellikle de vatandaş bazında bir süredir kambiyo rejim değişikliği, DTH’lerin akıbeti gibi konularda birçok tevatür dolaşıyordu. Aslı astarı olmayan, ancak bu tür puslu ortamlarda yatırımcıların şevkini kırabilecek spekülasyonlara en üst seviyeden cevap vermek de bence oldukça önemli bir karardı.
* Faiz ve döviz kuru baskısını azaltmak için Merkez Bankası elindeki araçları etkin şekilde kullanacaktır. İşte bu da EKK açıklamasının en can alıcı başlıklarından biriydi. Piyasa profesyonellerinin, “Merkez Bankası’nın faiz artırımı kararını alması için yeşil ışık yakıldı” şeklinde yorumladığı bu açıklamanın, özellikle Beştepe’de yapılan bir toplantıda kayda geçilmesi ekstra önem taşımakta. EKK toplantısında öne çıkan bu noktaların etkisiyle son 2 günde döviz kurunda bir parça da olsa rahatlama, uzun vadeli faizlerde de gerileme yaşandı.
Şimdi piyasa EKK’da vaat edilen bu unsurların nasıl hayata geçeceğini izliyor. Yukarıda saydığım konu başlıklarından ilk 3’ü bugünden yarına piyasanın “Evet, doğruymuş” deyip fiyatlayabileceği başlıklar değil. Bunlar piyasa için “iyi bir zamanda ve kararlılıkla” yapılan açıklamalar olarak pozitif bir algıyla not edildi. Ancak 4. madde, yani “Merkez Bankası’nın elindeki araçları etkin kullanması” konusu EKK toplantısından sonra piyasanın her gün test edeceği bir başlık olacak. Neticede kurun yükselişi enflasyon beklentilerini bozdu. Mevcut yüzde 12’lerdeki çekirdek enflasyonun daha yükselme ihtimali var. Ayrıca yurtdışında oluşan USD/TL swap oranları, Merkez Bankası’nın mevcut yüzde 13.5 seviyesinin üzerinde ve bu sebeple TL yurtdışına kaçıyor.
Kesin çözüm Merkez Bankası’nda değil. Muhtemel bir faiz artışı aslında şok etkisi dışında bir fayda sağlamayacak. Ancak bugün gelinen noktada piyasada beklenti yaratılmış durumda ve piyasa ile inatlaşmak fayda getirmeyecektir.
