Korona Virüsü, Panik Satışlar ve Gerçekler!
Korona virüsünün negatif etkisi, geçen haftaya kadar Çin ve etrafındaki Asya ülkelerinde görülüyordu.
Virüsün yüzde 99 oranında Çin’de etkili olması, diğer vakaların da Japonya, G.Kore gibi civar ülkelerde görülmesi, ekonomi ve küresel piyasalarda “ bölgesel ve ürün bazlı satışlar” getirdi. Piyasa Korona Virüs riskini görüyor ama en fazla tedarik zincirini etkileyecek, Asya’daki büyümeyi bir miktar aşağıya çekecek bir unsur olarak değerliyordu. Dolayısıyla da satış tuşu büyük oranda Asya ülkeleri için çalışıyordu.
Ne olduysa geçen hafta oldu!
Piyasaların temkinli virüs fiyatlaması geçen hafta pazartesi itibariyle yerini panik satışlara bıraktı.
Geçen hafta küresel hisse senetlerinin değeri 8 trilyon dolar geriledi.Bu rakam Almanya ve Japonya’nın toplam GSYH’na eşit.
Hisse senetlerindeki satış o kadar sertti ki, 2008 finansal krizinden sonra küresel hisse senetlerinde gördüğümüz en büyük haftalık kaybıgeçen hafta yaşadık. Wall Street’ten Alman Dax endeksine, Brezilya Bovespa Endeksinden Japon Nikkei Endeksinde kadar her yerde satış vardı. 19 Şubat haftasında rekor tazeleyen S&P endeks,i 1 hafta içinde zirveden yüzde 12 geriledi. Aynı dönemde DAX ve Japon Nikkei Endekslerinde kayıplar yüzde 15’i buldu.
Sadece hisse senetleri değer kaybetmedi. Küresel büyümenin baskı altına kalacağı endişesiyle Brent petrol geçen hafta 3 senenin ardından yeniden 50 doların altına geriledi. Bakır, çinko, alüminyum gibi sanayi emtia fiyatlarında yıl başından beri kayıplar yüzde 10’ları buldu.
Kısaca geçen hafta, 2008 ABD Sub Prime Moortgage krizi sonrasında gördüğümüz en geniş kapsamlı ve en sert satışları gördük.
Peki geçen hafta ne oldu?
Şubat ortasında Bank of America’nın her ay düzenli yaptığı yatırımcı anketini açıkladı. Hatırlatalım Şubat ortasında Korona Virüsü Çin ve birkaç Asya ülkesinde can almaya başlamış, Vuhan’da karantina devam ediyordu anacak virüs henüz Asya’nın dışına pek çıkmamıştı.
Bank of Amerika'nınŞubat ortasında açıkladığı ankette yatırımcıların büyük kısmı 2020’de küresel ekonominin daha iyi olacağını ve şirket karlarının da artacağını düşünüyorlardı. Zaten pozisyonlarını da buna göre almışlardı. Portföylerindeki hisse senedi ağırlığı 20 ayın en yüksek oranında, nakit ağırlığı ise 58 ayın en düşük oranındaymış. Anketteki yatırımcılar Korona Virüsünü duymuş olmakla beraber, yılın ikinci yarısındaki ABD seçimlerinden ya da bono piyasasındaki ani faiz yükselişlerinden daha fazla endişe ettiklerini ifade etmişler.
Ancak geçen hafta bu anketteki yatırımcılar da dahil olmak üzere milyonlarca yatırımcı için tam bir şok oldu!
Korona virüsü İran, İtalya, Brezilya, Almanya ve nihayet ABD’ye sıçradı ve can almaya başladı.
1 -2 hafta öncesine kadar sınırlı bir coğrafyada kalması hatta başta Çin olmak üzere Asya merkez bankalarının virüs dolayısıyla negatif etkilenen ekonomiyi desteklemek için likidite sürmesi beklenirken, geçen hafta yatırımcılar 20 ayın en yüksek oranında tuttukları hisse senetlerini panikle satıp, nakite mümkünse de ABD Doları’na geçmek için birbirlerini ezdiler.
Bu hafta ne beklemeliyiz?
Yaşanan panik satışların arkasından FED’den “ Faiz İndirimi” konusunda ilk sinyal Cuma akşamı geldi. Hafta sonu ABD Başkanı Trump da, FED’e gecikmeden faiz indirimi yapması çağrısında bulundu. Piyasa zaten Mart ayında, FED’den 50 baz puanlık faiz indirimi fiyatlıyor.
Virüsün kendisinin değil ama dolaylı etkilerini ekonomide ağır hisseden Almanya, bütçe harcama sınırına gelmiş bazı eyaletlerin, üst limitini kaldırma kararı aldı. Almanya içinde büyük gürültü koparan bu karar, yıllar sonra Almanya’nın mali disiplini göz ardı ederek, para harcamaya başlayacağı anlamına geliyor.
Virüsün en ağır vurduğu Çin’de de, Şubat ayı imalat sanayi satın alma yöneticileri ( PMI) endeksi açıklandı. 50’nin altının daralma olduğu endekste, beklenti 45 çıkmasıydı. Ancak çok daha kötü PMI verisi açıklandı ; 36.7! Böylece Çin ekonomisinin Şubat ayının ne kadar sıkıntılı geçirdiğini bu rakam, bir kez daha ortaya koydu. Bu hafta içinde muhtemelen Çin Merkez Bankası’nın şirketlerin borçlanma maliyetlerini belirleyen referans faiz oranını bir kez daha düşürmesi ve ekstra likidite vermesi bekleniyor.
Bu gelişmeler, geçen haftaki panik satışları bu hafta panik bir miktar dengeleyebilir.
Ancak..
Ortada bir gerçek var!
Korona Virüsü 50’ye yakın ülkeye yayılmış durumda. 85 bin kişi şu ana kadar virüsü maruz kaldı ve 3 bine yakın insan hayatını kaybetmiş durumda.
Çin ve G.Kore dışına Virüs, Avrupa’da İtalya’da 1000 kişiye bulaştı ve 29 kişi hayatını kaybetti. Fransa’da 100, Almanya’da 60 kişiye bulaşmış durumda.
Dünya Sağlık Örgütü’nün bu hafta virüsü pandemik yani salgın hastalık olarak ilan etme hazırlığı var.
Yani Korona Virüsü’nde daha önce iddia edildiği gibi en kötüyü geride bıraktığımızı maalesef iddia edemiyoruz.
Diğer yandan yıl başında yüzde 3.3 olarak beklenen küresel büyüme oranı, Bank of America tarafından şimdidenyüzde 2.8’e çekilmiş durumda. Bu oran 2009’dan beri gördüğümüz en düşük küresel büyüme oranı. CitiGroup ise yıl başında yüzde 9 artması beklenen ortalama şirket karlılık oranının, korana virüsün etkisiylesıfır (0) büyüme olacağını açıkladı.
Korona virüsü şu haliyle bile, 2020’yi 2009’dan beri ekonomik olarak en kötü yıl yapmaya aday.
Bu sebeple önümüzdeki hafta da küresel satışların devamını beklemek çok şaşırtıcı olmaz.
Soru ne zamanda kadar?
Onu da bir sonraki yazıya bırakalım..
Not: İdlib’de şehit olan Askerlerimize Allah’tan Rahmet diliyor, kederli ailelerine baş sağlığı diliyorum.
