Amerika'nın ünlü Türk klasiği
Amerikalı yatçı bir arkadaşım söylemese büyük ihtimalle farkına bile varmayacaktım.
Bir sohbetimiz sırasında eski Trumpy klasik tekneleri ne kadar sevdiğimi söyleyince, “Artık yok ama bir Türk firması ile anlaşma yaptılar ve belki Türkiye’de aynı güzellikte Trumpy’ler üretilecek” deyince çok şaşırdım.
Turmpy’leri üretme hakkını alan Türk firmasının, ABD’deki klasik tekne pazarında da büyük saygınlığı olduğunu söyledi yatçı dostum. Ben de sordum, “Hangi firma bu?” diye.
“Vicem Yat” yanıtını alınca hayli şaşırdığımı itiraf etmeliyim. Vicem, 1991 yılından beri Türkiye’de klasik tekniklerle, şahane ahşap Lobster ve Trawler tipi tekneler üreten bir tersane ancak ABD’de böyle bir repütasyonları olduğunu açıkçası bilmiyordum. Arkadaşım, “Deli misin, Amerika’da ikinci elleri bile çok pahalı. Çünkü yüzde yüz ahşap ve bu kadar klasik yeni tekne üreten neredeyse kimse kalmadı. Başkan Clinton bile her yıl kiraladığı bir Vicem tekne ile tatile çıkar” dedi. Bunu aklımın bir kenarına yazmış olmalıyım ki, sevgili dostum Gürtay Ipçak geçenlerde Vicem’in sahibi ve kurucusu Sabahattin Hafızoğlu’ndan bahsedip, tanıdığını da söyleyince, “Rica ediyorum bir randevu ayarla. Gidip tersanesini görmek istiyorum” dedim. Kıpçak iki gün sonra aradı, “Ne zaman istersen gidebiliriz” dedi. Ben de “Yarın sabah” dedim ve ertesi sabah Vicem’in Tuzla’daki 50 bin metrekarelik tersanesindeydik.
Sabahattin Hafızoğlu Rizeli bir işadamı. 1991 yılında kurmuş Vicem’i. Klasik üretim teknikleri ile ahşap tekneler üretmek için. Yıllarca 36 ila 70 feet arasında değişen tekneler üretmişler. Bahama Bay, Classic, Cruiser ve Sportfish modelleri ile. Sonrasında Sanko Holding ile bir ortaklığa gitmişler. Bu sırada 32 metre ile 46 metre arasında değişen Vulcan serisi yatları yapmışlar. Vulcan serisi dışındaki tüm tekneleri yüzde yüz ahşap. Şöhretlerini Amerikalı bir yatçıdan duyduğumu söyleyince hiç şaşırmadı. “Amerika en büyük pazarımız. Şu anda ABD’de suda 126 teknemiz var. Ahşap ve klasik olduğu için ikinci elde de hemen hiç değer kaybetmiyor” dedi. Son yıllarda ABD pazarı için çok sayıda “Sportfish” serisi, sportif amaçlı balıkçı tekneleri üretmişler. Bunlardan birini yıllar sonra geri satın alıp, Türkiye’ye getirmiş.
TEKNENİN BARDAKLARI BİLE ÖZEL SİPARİŞ
Şu anda ABD’deki teknelerinin bakım ve servis hizmetlerini vermek için, Fort Lauderdale’de bir servis merkezleri var. “Bu hizmeti vermesek ABD pazarında bu kadar güçlü olamazdık” diyor Sabahattin Bey.
Üretiminin tamamı “Sipariş” üzerine. Dizayn ve iç donanımda kullanılacak malzeme seçimi de tekneyi ısmarlayanın beğenisi doğrultusunda yapılıyor. Öyle ki, kullanacakları bardak çanak bile önceden sorulup, çekmecelerdeki yerleri ona göre hazırlanıyor.
Birkaç yıl öncesine kadar ABD’den yılda ortalama 15 ila 20 arasında çeşitli tekne siparişi alıyorlarmış. ABD’li Windsor Craft için de fason olarak ahşap tekneler üretmişler. Ancak son üç yıl içinde bu rakam 3-4’e gerilemiş.
Sabahattin Hafızoğlu bunu Türkiye’nin durumuna bağlıyor. “ABD’li müşteriler Türkiye’ye gelmeye çekiniyor. Bir sıkıntı olmadığını anlatmakta zorlanıyoruz. Öylesine bir güvensizlik oluşmuş ki, Türkiye’ye para transferi yapmak bile istemiyorlar. Çekiniyorlar. Müşterilerimizin çoğu zengin ama sıradan Amerikalılar. Medyanın yarattığı algı nedeniyle Türkiye’ye karşı bir önyargıları oluştu ve bunu kırmakta güçlük çekiyoruz” diyor.
Buna rağmen, mesela kendisi için imal ettiği ve hayatımda gördüğüm en güzel teknelerden biri olan 107 feet’lik Cruiser serisi bir Trawler’ı ABD’li bir işadamı neredeyse zorla elinden almış. Vicem, tam entegre bir tersane. En kaliteli marin ahşaptan, en kaliteli epoksiye ve reçineye kadar her şeyin en pahalı ve sektör lideri olanını kullanıyorlar üretimde. Teknelerin sadece ahşabı değil, krom parçaları da, elektroniği de tersanede üretiliyor. Dışardan tam olarak imal edilmiş hiçbir parça teknelere takılmıyor. Motor, şanzıman ve radar, GPS, telsiz gibi iletişim ekipmanları hariç. Elektrik ve elektronik bölümlerine çok ayrı bir özen gösteriliyor. Sabahattin Bey, “Ahşap teknelerde buna azami özen göstermek zorundayız” diyor. Bugüne kadar tek bir teknelerinde bile yangın çıkmamış. Teknelerin görünen ve görünmeyen tüm bölümleri aynı özenle yapılıyor. Bu yüzden de RİNA, Llyod, ABS gibi tüm uluslararası güvenlik sertifikalarına sahipler.
Tersanede şu anda boyları 18 ila 32 metre arasında değişen üç tekne kızakta. Deli işi bir ahşap ustalığı ile imalatları sürüyor. Bir Türk markasının, ABD pazarında nasıl başarılı olduğunu canlı bir şekilde anlatıyorlar.
KENDİSİ İÇİN ÜRETTİABD’Lİ İŞADAMI SATIN ALDI
Sabahattin Hafızoğlu’nun kendisi için imal ettiği ve hayatımda gördüğüm en güzel teknelerden biri olan 107 feet’lik Cruiser serisi bir Trawler’ı, ABD’li bir işadamı neredeyse zorla elinden almış.
Hafızoğlu, ABD pazarı için ürettiği “Sportfish” serisi, sportif amaçlı balıkçı teknelerinden birini, yıllar sonra geri satın alıp Türkiye’ye getirmiş.
Ferrari ve Lamborghini gibi otomobillerde imzası olan ünlü İtalyan tasarımcı Pininfarina, Vicem için Vanguard 45 modelini tasarladı. 14 metre uzunluğundaki ultralüks sürat teknesi saatte 50 knots hıza ulaşabiliyor. Yatın ağırlığı 13 tonu buluyor.
