Çin'den doğan lideri görmeliyiz
Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) başkanları multi-apoletlidir. Çin Komünist Partisi (ÇKP) Genel Sekreteri, Başkomutan ve Çin Devlet Başkanı unvanlarını alırlar. Aslına bakılırsa parti devlettir, başında olan payelere de erişir. Böylesi bir gücün kontrol altında olması için komite matruşkaları ile tepeye ulaşırsınız. Oksijenin azaldığı, atmosferin inceldiği bu siyasi şartlarda 68 yaşını aşmamış ve iki dönemi geçmemiş olmanız beklenir.
Göreve geldiği 2013 yılından bu yana 1.5 milyon sorumluya yolsuzluk soruşturması açan, parti içindeki organlarda ağırlığını artıran, Sun Zhengcai gibi potansiyel haleflerini eleyen ve en fazla 7 kişiden oluşup sonraki “lideri” içinden çıkaracak Daimi Komite’ye başkan olmaya uygun namzet seçmeyen Şi’nin yolu belliydi. Şimdi merkezi komite tarafından başkanlığı 2 dönemle sınırlı tutan anayasa maddesinin değişmesi teklifi gelince halk meclisine de bunu onaylayarak Şi Cinping’in yolunu açmak düşecek sadece.
Ekim 2017’de, 5 yılda bir toplanan ÇKP kongresi bir liderin doğuşuna şahitlik etti. “Şi sosyalizmi” olarak teorize edilen doktrin okullarda okutulacak, Şi Cinping’in ismi partinin “çekirdeği” olarak yasaya girecekti. Milyonlarca görevliyi değiştirip neredeyse tüm yönetim kademelerini kendine bağlayan Şi için artık efsane olmanın önünde bir engel kalmadı.
Şi, küresel liderlik için “Kuşak ve Yol Girişimi” vizyonunu çizdi. Hong Kong ve Tayvan gibi “Tek Çin” başlığı altındaki konularda oldukça sert bir tutum takındı. Korumacı Başkan Trump’a karşı serbest ticaret havarisi rolü oynadı. 2 Yüz Yıl Projesi ve Şi Cinping - The Governance Of China kitabında bir araya getirdiği görüşleriyle ÇKP ve ÇHC’nin kuruluşlarından 1’er asır sonra teorik bir düzlem oturtuyor. Buna göre 2021 yılında ekonomik büyüklük, 2049 yılında ise “büyük devlet ve refah toplumu” özellikleri sergilemesini istiyor ülkesinin. Ne var ki kalitatiften geçmeden kantitatife gidilmiyor. Bu yüzden Çin dönüşmek zorunda.
Finansal liberalizasyon, daha düşük çevre kirliliği, kaliteli büyüme, toplam borçluluğun düşürülmesi, ekonomik kompozisyonun sabit yatırımlardan hizmetlere dönüşümü, en modern ordunun oluşumu ve refah toplumuna geçiş süreci devam edecek. Bu, kısa vadede stabil yuan, % 5-6 bandına yavaşça süzülen milli hasıla büyümesi, daha fazla batık şirket, çelik gibi sektörlerde arz fazlasından kurtulma ve teorik olarak daha düşük emtia fiyatları demek. Aynı zamanda iki dönemi dolunca giden Obama’ya alternatif bir yönetim şekli demek.
Yeni lideri ve onun etkilerini görmeliyiz.
***********
RUSYA’NIN HAK EDİLMİŞ NOT ARTIŞI
100 dolar birden çakılan petrol fiyatları, başka ülkeleri ilhak etme denemeleri, Batı’nın ambargoları, %20’ye dayanan faizler 3 katına çıkan kurlar, %73 düşen borsa, 2 yıllık resesyon, 200 milyar dolar eriyen rezervler...
Rusya bunları yaşadıktan sonra hayatta kalmayı başardı. Enflasyon %17’den %2’ye, 2 yıllık bono faizi %15’ten %6’lara indi. Ekonomik çıktı reel olarak pozitife döndü ve varlıkları yeniden kıymetlendi. S&P, böylelikle 12 yıl sonra ülkenin kredi notunu yukarı çekti. Şimdi hem Fitch hem S&P’den yatırım yapılabilir kredi notuna kavuşan ülke pasif bono endekslerinden 2 milyar dolara varan sermaye akımları yaşayacak. İşler değişti...
