Sistemin zor maddeleri
UYUM yasalarının bundan önceki düzenlemesi, gelecek olanın yanında hiç kalır.
En ağır kısmı olmasına neden de, devletin yürütme ve yasama yapılanmasının baştan aşağı yeniden düzenlenmesini zorunlu kılmasından kaynaklanıyor.
İşin zorluğu, AK Parti’nin konuyla ilgili komisyonunun cuma günü sabahtan başlayıp gece yarısına kadar çalıştıktan sonra bir arpa boyu yol almasıyla görüldü...
Cumhurbaşkanı kararları ve kararnameleri konusunda dahi ne kadar tartışma çıktığı kulaktan kulağa fısıldanıyor.
Ayrıca işin asıl zor kısımlarına henüz gelinmedi.
İttifak kararı aldığı MHP’nin hazırlıklarını aylar öncesinden tamamladığı çalışmayla çelişkileri de sırada bekliyor.
BAKAN YARDIMCISI KALDI
AK Parti’nin uyum komisyonunda ele alınan konulara gelirsek.
Aktarıldığına göre bakan yardımcılarının da göreve devam etmesi kararlaştırılmış; oysa Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuyla ilgili başdanışmanları, bakan yardımcılarının olmasına sıcak bakmıyordu.
Meclis’te grubu bulunan veya bir önceki seçimde oy toplamı % 10 olan partilerin göstereceği adaylar dışında kalan cumhurbaşkanı adayları için aranan 100 bin imzanın hangi yöntemle toplanacağı konusunda da karara varılmış değil.
Bu konuda 30 kişilik bir komisyonun denetiminde toplanması; noter onaylı olması ve ilçe seçim kurulları tarafından alınması gibi üç farklı seçenek var; karar bu hafta perşembe günkü toplantıda Cumhurbaşkanı’na bırakıldı.
Cumhurbaşkanının yardımcı sayısı da boş bırakıldı.
Ancak konu burada da bitmiyor.
Başbakanlık Teşkilat ile Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkındaki kanunlar; Siyasi Partiler ve Seçim kanunları da sırada bulunuyor.
Bürokrasinin yükünü taşıyan Başbakanlık Müsteşarlığı kalkacağı için görevinin nasıl dağılacağının, üst bürokrasiden kimlerin seçimle gelip gideceğinin de belirlenmesi gerekiyor.
TURBUN BÜYÜĞÜ
Turbun büyüğü de içtüzük olarak heybede duruyor.
Çünkü Meclis’te eski sistem bitiyor; yenisinin nasıl çalışacağı da ancak içtüzükte yapılacak değişiklikle belli olacak.
Örneğin, milletvekili sayısı 600’e çıkıyor, Bakanlar Kurulu ve anamuhalefet kalkıyor; gensoru ve güvenoyu mekanizmaları son buluyor.
Her şey komisyonlara yükleniyor.
Bu da yetmiyor, Meclis İdari Teşkilat Kanunu başta olmak üzere bütçe yapmaya kadar bir dizi kanun ve 8’i milli saraylara ait 41 yönetmelik, 19 yönergede de değişikliğe ihtiyaç var.
AK Parti içinde seslendirildiği gibi içtüzüğün 186 maddesinden 70-80’inde değişiklik yapılarak yola devam halinde yaşanacak karışıklık ise cabası.
Çünkü bütçe tekniği ve usulleri değişti; yeni sistemde Cumhurbaşkanı bütçeyi yapacak.
Ayrıca kamu kurumları da bundan böyle kanunların bütçeye etkisini tespit etmeyecek; çünkü kanun teklifleri sadece milletvekilleri tarafından verilecek.
TBMM’de güçlü ve yeni bir bütçe ve hukuk bürosuna ihtiyaç duyulacak.
Bakanların komisyonlardaki sorgulanması, Danıştay ve Sayıştay raporlarının denetimi, kararnamelerin önüne geçecek kanunların Anayasa Mahkemesi’ne taşınması halindeki çelişkili durumuna da çözüm bulmak gerekecek.
Çünkü Cumhurbaşkanı çok konuyu içeren kararname yayınlıyor, çıkan kanunun bir maddesini ortadan kaldırması halinde kararnamelerin hepsi yok sayılacak.
Başta da belirttiğim gibi, asıl iş şimdi başlıyor...
