Şehirlerin 'akıllı' olmasına takıldım
‘‘Olmaz’’ demeyin, olmuşu var. Bolivya’da yağmur suyu bile biriktiremezsiniz. Çünkü; yasalarda hapis boyutlu cezai karşılığı vardır. Bunu söyleyerek yazıya başlayalım; İzmir’de 2-4 Kasım tarihleri arasında “Akıllı Şehirlerde Su Yönetimi” temasıyla 4. Uluslararası Su Kongresi düzenlenecek. ABD, Kanada, İsveç, Hollanda, Fransa, Japonya, Danimarka, Romanya, Lüksemburg, İtalya, Yunanistan’dan konuşmacılar katılacak. 110 bildiri sunulacak. Üç gün sürecek kongrede ele alınacak konular şöyle:
Su Kaynakları Yönetimi, Yenilikçi Atık Su Arıtma Teknolojileri, Akıllı Su Altyapıları, Yeraltı Suyu Kullanımı, Yüzey ve Yeraltı Sularının Kalitesi, Kentsel Taşkınlar, Şehirlerde Yağmursuyu Yönetimi, SCADA Sistemleri, Şebekelerde Su Kayıpları, Havza Yönetimi, Kıyı Kentlerinde Su Basmaları, İklim Değişikliğinin Kentsel Su Teminine Etkileri, Atıksuların Yeniden Kullanımı, Kentsel Su Sistemlerinde Risk Yönetimi, Kentsel Peyzaj ve Su Yönetimi,
TİCARİ BİR META MI SU
Birleşmiş Milletler 1977 yılında, “su bir insan hakkıdır” demişti. 1992 yılında, “su satılabilen bir metadır” diye değiştirdiler sözlerini. Dünya Su Konseyi Başkanı, Dünya Su Forumu’nun amacının “suların özelleştirilmesi” olduğunu açık açık söyledi. Arkası da geldi. Su, 2000 yılında Den Haag’daki “2. Dünya Su Forumu”nda ticari bir meta olarak nitelendirildi. Karşı görüşü doğdu.
‘‘Oradan oraya taşınacak. Borsa oyunları ile fiyat spekülasyonlarına tabi olacak. Hatta uğrunda savaşlar ve katliamlar doğacak’’ endişesi var bu karşı duruşta.
Normalde; “Yaşamsal bir hak” olarak suya ulaşma hakkı kısıtlanamaz. İhtiyaç ise; insanlar için para ile elde edilebilecek bir şeydir. İşte zurnanın zırt dediği nokta da burası. Suyun bir “meta” (mal) yapılabilme ihtimali göz önünde tutuluyor muhaliflerince. ‘‘ İhtiyaç mı, yaşamsal hak mı?’’ diye tartışıyor dünya 2009’dan beri de.
Hatta; Dünya Bankası, Dünya Ticaret Örgütü (WTO), İMF gibi kuruluşlar ve Küresel Finans merkezleri; suyu bir ticari bir meta nitelendirilme eğiliminde. Alınıp satılma kuralları belirleme, düzenleme görevleri yüklendiler bile.
Bolivya’da suların özelleştirilmeye başlandığı dönem, yağmur suyu biriktirmek suç olmuş. Kongrenin adı ‘‘Akıllı şehirlerde su kullanımı’’ ya; “Akıllı’’ kısmına takıldım.
