'Kadınlar bu işi sevdi'
Yılın son günü Ali Ağaoğlu’nun Boğaz’a nazır köşkünde/çiftliğinde kahvaltı ediyoruz. Bir yandan da bahçesine yaptırdığı 8 metre yüksekliğindeki Atatürk heykelinin etrafında dolaşan geyikleri seyrediyoruz. Aile dostu Beyhan Benardete çıkageliyor. Beyhan Hanım kamuoyunda daha çok “ünlü golfçü” kimliğiyle bilinir; iş insanı profili öne çıkmaz. Aslında yoğun bir işkadınıdır: İstanbul ve çevresi başta olmak üzere Türkiye’deki kupon fabrika, işyeri arazileri ve gayrimenkulleri pazarlar.
Pek bir heyecanlıydı. Bu kez toprağın üstündeki yapıları değil, kendisini merkeze almış. Kırmızı California solucanı ve gübresini üretmek üzere Balıkesir’in Gönen İlçesi’nde, 6 dönüm arazide bin metrekare kapalı alanda tesis yatırımına başlamış. Oğlu Adilcan Benardete işin başında. İbrahim Tatlıses’in fizik tedavisine destek veren masör dostları Filiz Piştof’un da hissedar olduğu Ecoreform’u kurmuşlar. Ayda 100 ton kırmızı solucan gübresi üretecekler.
Beyhan Hanım’a bu konuda Riverm Kompost Vermikompost şirketi danışmanlık hizmeti veriyor. Riverm, Ukrayna- Türk ortak girişimi olarak, 2013’ten bu yana Tekirdağ’da üretim yapıyor. Böylece Tekirdağ’da solucan gübresi üretimi yaygınlaşıyor. Doğadaki “zararlı mikroorganizmaları” yiyerek dışkısıyla toprağı besleyen solucanlara en çok kadın ve genç girişimciler ilgi gösteriyor.
ÇOK SERMAYE GEREKMİYOR
İnternette gezindiğimde çok sayıda kadın girişimci karşıma çıkıyor. Muğla’da Çiğdem Gün ve Harika Durgut; Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın verdiği eğitimlere katılıp kırmızı California solucanı gübresi üretmeye başlamış.
İlknur Pazarcık Bandırma’da 5 milyon adet solucanın bulunduğunu ve bunlardan ortalama 20 ton gübre ürettiğini söylüyor.
2012 yılında KOSGEB’den aldığı kredi ile bu projeyi yaşama geçiren Pazarcık, “Solucan gübresini, her çiftçi üretebilir” diye açıklama yapmış... Beyhan Hanım bu ilgiyi, “Az sermaye ile sürdürülebilir bir iş modeli kurulabiliyor” diye yorumluyor.
***********
AĞAOĞLU DA ORGANİK GÜBRE ÜRETİYOR
Ağaoğlu, “Büyükbaş hayvan tezeği, bünyesinde asit ve zararlı bakteriler barındırıyor. Isıl işlemden geçmeden toprağa verildiğinde toprak yanıyor ve kalitesiz hale geliyor” diye anlatırken ekliyor: “Bu bahçede ürettiğimiz organik gübreyi kullanıyoruz. Mutfak atıkları ve yanmış koyun gübresiyle kompost hale getirip toprağı besliyoruz.”
Organik gübre farkındalığının yüsek olmaması, kimyasal gübre tüketimini artırmaya devam ediyor. Kimyasal gübre ithalatında dünyada önde gelen ülkelerden biri olan Türkiye’de, gübre sektörünün büyüklüğü 4.5 milyar doları aşıyor.
Yılda yaklaşık 5.5 milyon ton kimyasal gübre tüketiliyor. Potasyum bazlı gübreler Güney Amerika, fosfat bazlı gübreler Uzakdoğu ve Çin, azot bazlı gübreler ise Bağımsız Devletler Topluluğu’ndan ithal ediliyor. 2000 yılına kadar neredeyse tamamı ithal edilen organik gübrelerde ise yıllık 800 bin ton üretimle ihracatçı konuma gelinmiş.
***********
PSİKOLOJİYİ BİTİRECEK
Kırmızı solucanların bulunduğu havuza çimen, buğday, arpa, yulaf samanı, kuruyemiş ya da kavun kabukları, talaş, karton parçaları, yonca kısacası asitik olmayan tüm organik atıklar dolduruluyor. Isıl işlemden geçen hayvan gübresiyle karıştırılıyor. Bunlarla beslenen solucanların dışkısından gübre elde ediliyor. Aynı zamanda solucanlar çoğalıyorlar.
İsrail’in çorak topraklarının tarıma elverişli hale gelmesinde solucan gübresinin payının büyük olduğunu belirten Beyhan Hanım, kadının “toprak ana” imgesine de vurgu yaparak yeni yol haritasını şöyle tanımlıyor:
“Bahçeşehir Üniversitesi Psikoloji Bölümü 3’üncü sınıf öğrencisiyim. Topluma yararlı olacağıma inandığım alanlarda çalışacağım.”
Bir süre Almanya’da yaşadıktan sonra Türkiye’ye dönen Beyhan Hanım, Benap Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Adil Benardete ile evlenmişti. 1995’te oğulları Adilcan’ı dünyaya getirdiğinde golf sporuyla tanışmıştı. O gün bugündür sporun yaşamının ayrılmaz parçası olduğunu söylüyor. Kadınların üretken enerjisi denildiğinde bu örnekler çoğalıyor. Ne de olsa kadınlar erkeklerin aksine bir koltukta 3-5 karpuz taşıyabiliyorlar!
