Denizler üstünde 45 bin mil
Şimdiki zaman nereye gitti? Yaşamakta olduğumuz ama sayısız komplocunun elimizden kapmaya yeltendiği o harikulade an” diye sormuştu Fransız romancı Jean-Claude Carrière. İşte o anı yaşayabilen insanlardan bazıları geçen hafta epey uzakta, Uzakdoğu’da rüzgârla yarışıyordu.
Hong Kong’un hep puslu gökyüzü ve kentin caddelerinde fare avlamak için süzülen kartallarının altında, 15 haftadır okyanuslarda çekişen 7 yelken takımı koy içi yarışına hazırlık yapıyordu. Bense huysuzdum. “Bu yarışın bir ayağı da pırıl pırıl bir kış güneşi altında Boğaz’da mı olsa? İstanbul’un neyi eksik!” diye aklımı kemiren kıskançlıktan olsa gerek. Tabii yerküreyi dolaşan bu yarışın Akdeniz’e girip muhteşem Ege’yi aşıp Çanakkale’yi geçip Marmara’ya ulaşması zor. O zaman Boğaz’dan başlasın! Neyse, hayalleri şimdilik bırakalım. Volvo Ocean Race’in her limanında olduğu gibi 4. etap Hong Kong’daki koy içi yarışıyla avunalım.
YARIŞTA UYKU
14 Ekim 2017’de Alicante’de denize açılan yarışçılar, MelbourneHong Kong etabına 2 Ocak 2018’de başlamış. Hong Kong’a ilk tekne 19 Ocak’ta ulaşmış. 27 Ocak Cumartesi bizim de zodyaklarla izlediğimiz liman içi yarışında rüzgâr yelkenleri doldurmaya yetti, ama yarış pistindeki akan gelgit yarışçıları epey zorladı. Ancak en zor anları sanırım botta ben yaşadım. Korkudan ya da ıslanıp üşümekten değil, uykudan. Evet uykudan! Meğer deniz tutması sadece mide bulantısıyla olmazmış. Naviga Dergisi’ninyayın yönetmeni arkadaşım Tuba Noyan’ın söylediğine göre insanın acayip uykusunu da getirirmiş. Botun tepesinde ayakta uyurken denize düşmediğim için şanslıydım. Ayrıca ben 1 saatliğine denize dayanamazken onlar 9 ay zorlu okyanus şartlarıyla mücadele ediyor. 3 ekip, 2 saatte bir vardiya değiştiriyor. Dondurulmuş gıdalarla besleniyorlar. Yemeklerini ısıtabilecekleri küçük ocakları var. Ancak etap sonlarında vardıkları limanlarda doğru düzgün yemek yiyebiliyorlar. Teknelerde bir tuvaletleri var ama genellikle okyanusu kullanıyorlar.
‘KADIN ERKEK FARK ETMİYOR’
Hong Kong Limanı’ndaki yarışın sonuna doğru yelkenliler iyice hızlandı. Son turda AkzoNobel ile Dongfeng takımının çekişmesi kafa kafayaydı ve yarışı AkzoNobel kazandı. Benim gönlümse 6 kadının yarıştığı Turn the Tide on Plastic’teydi. Çünkü hem amaçları güzel, hem Birleşmiş Milletler’in teknesi hem de kadınlara karşı pozitif ayrımcıyım... Bu arada bu sezon ekiplere kadın yarışmacıların dâhil edilmesini teşvik etmek amacıyla ekipler 7 erkekle sınırlandırılmış. Ekipler 7 erkek ve 1 veya 2 kadın; 5 erkek ve 5 kadın ya da 11 kadın mürettebattan oluşabiliyor. Ancak bu erkek yarışçılar için pek bir şey ifade etmiyor sanki. Yarışın galibi AkzoNobel’deki Hollanda’nın en yüksek profilli yelkencilerinden Simeon Tienpont’a (36) “Kadınlar da yarışmak nasıl bir histi?” diye sordum, “Fark etmiyor” dedi. Belki de doğrusu bu... Fark etmemeli.
Zaten kadın yarışçılar da aynı havada. Dongfeng takımından 3’üncü kez Volvo Okyanus Yarışı’nda bulunan, 3 kez Olimpik yarışlara katılan Carolijn Brouwer (45), karma takımları sevdiğini söylüyor: “Hep karma takımlarla oldum. Volvo Ocean’da tamamı kadın olan takımla da yarıştım; o da mükemmeldi ancak bana uygun olan bu.” Brouwer, bireysel yarışmakla takım yarışı arasındaki farkı anlatırken aslında okyanus yarışının zorluklarından bahsediyordu: “Bireysel yarışlar zor. Yarıştıktan ya da antrenman yaptıktan sonra sıcak duş, masaj, iyi yemek, 9 saat uyku gerekiyor. Bu ise tam tersi.” Ardında sabırsızlanarak çimlerin üstüne oyun oynayan 6 yaşındaki oğluna koşuyor. 9 ay okyanusta küçücük bir teknede 11 kişiyle yaşa, adrenalinin dibine vur, rüzgârla, akıntıyla mücadele et, çocuğundan uzak kal... Sonuçta birinci olursan ödül ne diye merak etmiş olmalısınız. Paranın alamayacağı bir şey; onur.
VOR YARIŞÇILARINDAN DENİZ TEMİZLİĞİNE VE BİLİME DESTEK
Bu yılın önceki yıllardan farkı, Volvo Ocean Race Science Programme kapsamında yarışan teknelerin, okyanusların farklı bölgelerinden çeşitli veriler toplamak üzere sensörlerle donatılması. Volvo Cars’ın sosyal sorumluluk projesi olarak hayata geçirilen bu çalışmada ulaşılması hedeflenen sıcaklık, barometrik basınç, akıntı ve rüzgâr hızıyla ilgili bu veriler, daha tutarlı hava tahminleri ve iklim modellemeleri yapmaları için bilim adamlarına küresel boyutta yardım edecek. Tekneler ayrıca, çevrelerindeki deniz suyunun tuz seviyesini, çözülmüş karbondioksit ve alg miktarını da ölçecek. Bu veriler mikroplastiklerle ilgili diğer verilerle birleştirildiğinde, plastik kirliliğinin boyutu ve okyanus yaşamına etkisiyle ilgili daha büyük resmin görülmesine yardımcı olacak. Volvo Ocean Race sırasında toplanan yeni veriler Hong Kong Okyanus Zirvesi sırasında paylaşıldı. Verilere göre Antarktika’ya yakın sularda bile mikroplastik parçacıklar tespit edildi. Siz bizimkiler gibi iç denizleri düşünün artık. Çıplak gözle görülemeyen ve 5 mm’den daha küçük plastik parçacıklar olan mikroplastikler, orkinos ve uskumru gibi türler üzerinden besin zincirine girebiliyor ve insanlara da zarar verebiliyor.
FESTİVAL TADINDA
Hong Kong’lular geldiği şehirlere heyecan katan ve dünyanın en prestijli spor organizasyonlarından biri olan Volvo Ocean Race’in şehirlerinde olmasının tadını çıkarıyor. Öğlene doğru çoluk çocuk yarışın başlayacağı ‘festival’ alanını dolduruyorlar. Ev sahibi çekik gözlü çocuklarla, 9 aylık yarışta yelken basan anne ve babalarını görmeye gelen Amerikalı ve Avrupalı ufaklıklar birlikte oyun oynuyor. Yabancılaştığımız, kutuplaşan dünyada bu okyanus yarışı, her durakta böylece amacına ulaşıyor.
45 MİL İLE TARİHİN EN UZUN YARIŞI
Volvo Ocean Race ekipleri 2017-18 sezonunda 4 okyanus aşıp 45 bin mil kat ederek tarihinin en uzun yarışında yelken basacak. Bu sezon Team AkzoNobel, DongfengRace Team, Maphre, Vestas 11th Hour Racing, Sun HungKai/ Scallywag, Turnthe Tide Plastic ve Team Brunel takımları olmak üzere 7 ekip yarışıyor. Alicante, Lizbon, Cape Town, Melbourne, Hong Kong, Guangzhou, Auckland, Itajaí, Newport, Cardiff, Göteburg ve Hague olmak üzere dünyanın en önemli 12 kentini ziyaret edecekleri zorlu maraton, 30 Haziran 2018’de Hague’de sona erecek.
TAKIMDA KİMLER VAR?
Takım 10 kişilik profesyonel mürettebat ve bir medya personelinden oluşuyor.
Bazı ayaklarda takımlar aralıksız 20 günden fazla denizde kalıyor.
Her ekip üyesinin teknede farklı bir görevi var. Yelken ekibinden 2 kişinin tıp eğitimi almış olması, bir kişinin yelken imalatında çalışması, birinin de mühendis olması gerekiyor. Teknede ayrıca özel görevlendirilmiş medya personeli bulunuyor.
Son iki yarıştır takımlar eş tasarımlı teknelerle yarışıyor. Bu hamle ile yarışta takımın gücü daha çok öne çıkıyor. Volvo Ocean 65 adlı bu eş tasarımlı tekneler ABD’deki FarrYachtDesign’da yapıldı.
