Japon balıkları alkol üretiyor

Oksijen, karbonhidrat glukoz ile birleştiğinde, karbondioksit ve su oluşturarak enerji sağlar. Suyun veriminin aksine, karbondioksit, ortama boşaltılan bir yan üründür.

Oslo ve Liverpool Üniversitelerindeki bilim insanları, diğer hiçbir omurgalının sahip olmadığı bu yetenek nedeniyle, balığın sırrını keşfetmeye giriştiler.

Ortaya çıktığına göre japon balığının ataları yaklaşık 8 milyon yıl önce, piruvat dehidrojenaz multienzim bileşiğinden sorumlu olan genlerin kopyalarını üretmiş. Orijinal genler, enerji üreten metabolik bir döngüye girmek amacıyla piruvat adı verilen bir glukoz türevini hazırlamayı kapsayan orjinal işlevi kaybetmemiş.Bu genlerin kopyaları zamanla değişerek, bira mayasındakine benzer bir enzim yapmak üzere evrimleşmişler. Bu enzim, piruvik asidi daha sonra etanola dönüşen asetaldehite dönüştürüyor.

Balık genelde oksijenli solunumda kullanmak için yüzgeçlerinden oksijen emerek, diğer omurgalılar ile aynı güzergahı kullanıyor. Oksijen düşük olduğu zaman, güzergah kanal değiştirerek etanol üretiyor. Fazla verimli olmasa da, balığın şartlar iyileşene kadar aylarca yatması için yeterli. Fakat ataları, doğadaki buz gibi sularda uzun kış dönemleriyle başa çıkmak zorundaydı.

Liverpool Üniversitesi’nde bir evrimsel fizyolog olan araştırmacı Michael Berenbrink: “Kuzey Avrupa’daki yaşam alanlarında, buz kaplı göletlerde birkaç ay sürebilen oksijensiz dönemlerde japon balığının kanındaki alkol yoğunlukları, bu ülkelerde içkili araba kullanma sınırının üstünde olan 100 mililitre başına 50 miligramdan fazlaya ulaşabiliyor. Ancak yine de bu, içinde insanların da bulunduğu diğer omurgalılar oksijenden yoksun oldukları zaman metabolik yan ürün laktik asit ile dolmaktan çok daha iyi bir durum.” diyor.

Bu durum, japon balıklarının neden soğuk ve zar zor oksijen barındıran büro akvaryumu ile başa çıkacak kadar dirençli olduklarını da açıklayabilir.