Sosyal medya "Bayram" etti!
Sosyal medya etkisini Kurban Bayramı'nda da hissetirdi
Anıl Ekin GÜMÜŞ / HABERTURK.COM
anilgumus@haberturk.com
Sosyal medya, gündelik yaşamımızı etkilediği gibi bayramları da etkiliyor mu? Gelenek ve görenekler sosyal paylaşım ağları ve akıllı telefonlar aracılığıyla nasıl bir dönüşüme girdi? Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ali Murat Kırık HABERTURK.COM'a açıkladı.
İslam âleminin heyecan içerisinde beklediği Kurban Bayramı sonunda geldi. Şekerler, çikolatalar hediyeler alındı, kurban kesimleri ve akraba ziyaretleri başladı. 9 günlük tatili fırsat bilenler memleketlerine ve tatil yörelerine kaçtı. Bayram Facebook, Twitter gibi sosyal paylaşım ağlarında da etkisini hissettirmeye başladı. Kullanıcılar, sanal ortam üzerinden paylaştıkları fotoğraflarla, mesajlarla bayramlaşmaya başladı. Kurban bayramının sosyal medya üzerinden kutlanması, toplu SMS gönderilmesi gelenek ve görenekleri ne ölçüde etkiliyor. Bu soruların cevabını sosyal medya üzerine önemli araştırmaları olan Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ali Murat Kırık açıkladı.
AKILLI TELEFONLAR BAYRAMI SEKTEYE UĞRATTI
Sosyal medya uzmanı akademisyen Yrd. Doç. Dr. Ali Murat Kırık; Kurban Bayramı gibi manevi değeri yüksek olan günlerin sosyal medya üzerinden kutlanmasını iletişim teknolojilerinde meydana gelen dönüşüm ile açıklayarak; “Özellikle mobil teknolojilerin varlığı, akıllı telefonların, tabletlerin yoğun şekilde kullanımı insanı ilişkileri kökten değiştirmiştir. Geçmişte mektupla, telefonla gerçekleşen bayram kutlamalarını bugün sosyal medya üzerinden, mobil uygulamalar aracılığıyla gerçekleştirebilmek mümkündür. İletişim teknolojileri özel günleri de sekteye uğratmıştır. Bireyler sosyal medya üzerinden hemen hemen her gün birbirleriyle sürekli olarak irtibatta kaldıkları için özlemler yerini sanal birlikteliklere bırakmıştır.” dedi.
TEKNOLOJİNİN ESİRİ OLAN SOĞUK BİREY SOĞUK İLETİŞİMİ TERCİH ETMEYE BAŞLADI
Yrd. Doç. Dr. Ali Murat Kırık; sosyal medyanın etkisinin bayramlarda yoğun bir şekilde hissedildiğini vurgulayarak; “Özellikle bayramların uzamasıyla birlikte bir tatil havası oluşmakta ve insanlar bu günleri büyük şehirlerden memleketlerine, tatil yörelerine gidebilmek için fırsat bilmektedir. Dolayısıyla bu durum bayram geleneğini zedelemekte ve yozlaştırmaktadır. Bununla birlikte günümüzde teknolojinin esiri olmuş bir nesil mevcuttur. Bu nesil mobil iletişim teknolojilerini, akıllı telefonların sunmuş olduğu uygulamaları yoğun bir şekilde kullanmaktadır. İletişim sürecinin hızlanması elbette ki insanoğlunun lehinedir. Ancak; manevi değerlerin kaybı da yine bu durumla doğru orantılıdır. Bu yüzden sıcak iletişim yerini, klişe mesajlara, simgelere, sembollere ve görsellere bırakmıştır.” şeklinde konuştu
TOPLU SMS'LER, TOPLU WHATSAPP MESAJLARINA DÖNÜŞTÜ
Sosyal medya üzerinden, akıllı telefonlardan ve diğer mobil uygulamalardan gönderilen toplu iletilerin, görsellerin kolaycılığa kaçmaktan farklı olmadığını ifade eden Kırık; “Sosyal medya üzerinden gönderilen toplu iletiler, mesajlar karşımızdaki insanı değersiz hissettirmemize neden olabiliyor. Çünkü belli bir yaş üzerinde yer alan bireyler SMS okumayı bilemeyebilmektedir. Bir mesajı aynı anda birden fazla kullanıcıya eş zamanlı olarak göndermek zaman kazandırmaktadır. Ancak bu durumun iki tarafı da tatmin edip etmediği tartışma konusudur. Toplu SMS’ler bu bayramda yerini toplu Whatsapp mesajlarına bırakmıştır.” dedi. Kullanıcıların birbirinden kopyaladıkları, internetten arayıp buldukları mesajları birbirlerine gönderdiklerine dikkat çeken Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Kırık; kullanıcıların kimi zaman dalgınlıkla kendisine o mesajı gönderen kişinin ismiyle toplu mesaj gönderdiklerine vurgu yaparak; “Bu durumla birçok insanın karşılaştığını söylemek mümkün. Toplu mesajlar samimiyetsiz bir hava oluşmasına neden oluyor” açıklamasında bulundu.
KURBAN KESİMİNDE BİLE SELFİE ÇEKİYORUZ
Sosyal medyada çekilen selfie pozların da enteresan olduğunu vurgulayan Kırık; “Bilindiği gibi selfie artık gündelik hayatımızın merkezinde yer almaya başladı. Hatta ticari olarak vücut bularak selfie çubukları Türkiye’nin dört bir köşesinde sokaklarda satılmaya başladı. Bayramda aileleriyle, sevdikleriyle birlikte çekilen selfielere alışmıştık. Ancak bu bayramda aldığı kurbanıyla selfie çeken ya da kurban kesimi esnasında çekilen selfieleri de görebilmek mümkündür. Çekilen ya da sosyal medyada paylaşılan fotoğrafları eleştirmek elbette ki bize düşmez. Bu durumu kişilerin takdirine bırakmak doğru olacaktır.” dedi.
EŞ-DOST ZİYARETİ GELENEĞİ SÜRDÜRÜLMELİ
Akraba, eş dost ziyaretlerinin bayramda sürdürülmesi gerektiğini vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Kırık; “Sosyal medya ve internet teknolojisi bizi hazırcılığa, kopyala-yapıştır kültürüne alıştırdı. Sevdiklerimizi bayramda hatırlamak, onların kıymetini bilmek çok önemli. Yüz yüze iletişimin samimiyetini, sıcaklığını, yerini soğuk iletişim araçları ve sosyal medya asla tutmamaktadır. İnsanın en büyük zenginliği dostları ve arkadaşlarıdır. Elbette fiziki olarak var olan mesafeleri sosyal medya kısaltmaktadır; ancak aynı şehirde, aynı mahallede, hatta aynı apartmanda yaşayan insanların sosyal medya aracılığıyla bayramlaşması kültürel yozlaşmaya neden olmaktadır. Bu nedenle “Nerede O Eski Bayramlar” dememek için bayramlarda ve özel günlerde sosyal medya kullanmaktansa insanlarla bir araya gelmek daha doğru olacaktır.” önerisinde bulundu.
