Faizi sıfırladık, dolardan kazanıyoruz
Enflasyon son ayda fırladı ve yatırım araçlarından elde edilen getirileri budadı. Yüzde 8.81 olarak bağlanan 2015 enflasyonu karşısında finansal yatırım araçlarının performansı yine düşük kaldı. 2015’te hazine faizi, mevduat faizi gibi TL enstrümanlarının getirisi çok az pozitif kaldı ama sıfır düzeyinde gerçekleşti. Borsa zaten yüzde 16 düştü, enflasyondan arındırıldığında yüzde 23 ile en çok kaybettiren araç oldu. Yatırım fonları ve bireysel emeklilik fonlarının ortalama getirileri de yüzde 4-5 düzeyinde negatif çıktı. Kazandıran ise dolar, Euro ve altındı. Hatta anlamlı bulunacak tek getiri yüzde 15.2 ile dolardaydı.
Her yıl yayımladığımız finansal yatırım araçlarının uzun vadeli getirileri bize basit ama ilginç sonuçlar çıkarıyor. Geçmiş yıllarda farklı olarak 30 yıllık bileşiklendirilmiş getiriler yerine bu yıl son 5 ve son 10 yıllık bileşik reel getirileri de hesapladık. Ortaya, vadeye göre çok farklılaşan sonuçlar çıktı.
- Öncelikle temel araçtan, TL faizinden başlayalım. Geçmişte yüksek ve istikrarlı kazanç sağlayan bu araçtan son yıllarda hayır yok. Son 10 yılı kapsayan 2006-2015 döneminde ağırlıklı ortalama faizinin bileşiklendirilmiş, yani arka arkaya eklenmiş getirisi yüzde 43. Son 5 yıl baz alındığında ise getiri yüzde 3’e düşüyor. Yani asıl kazanç ilk 5 yılda elde edilmiş. Ekteki tablo da bunu gösteriyor. Son 5 yılın bileşik getirisi yüzde 3 ki, bireysel yatırımcı için bu ancak alım satım komisyonunu karşılar.
- Mevduat faizinde ise son 5 yılda reel getiri bile yok, negatife dönüşmüş. Son 10 yıllık reel getiri ise yüzde 20.6. Yine bu getirinin 2006-2010 arasında elde edildiği dikkat çekiyor. Yani son yıllarda faiz getirileri tasarruf sahipleri açısından reel olarak sıfırlanmış durumda.
- Kazanç ise dolar, Euro ve altından geliyor. Son 10 yılda kazanç altından geldi; hatta yüzde 104 reel getiriyle en yüksek getiriyi sağladı. 10 yıllık bazda dolar ve Euro’da da enflasyonu yenecek düzeyde getiri pek yok, kayıp söz konusu. Ama son 5 yıl baz alındığında doların yüzde 27.6, Euro’nun yüzde 4.2 reel getirileri var. Altın ise yüzde 2.8 negatife dönüyor.
- 10 yıl gibi uzun vadede reel getiri sağlayan ve sağlaması da gereken bireysel emeklilik fonlarının enflasyondan arındırılmış kazançları yüzde 17.2 düzeyinde. Ancak son 5 yıllık performansları o kadar iyi değil. Son yıl da dahil olmak üzere negatif performans söz konusu.
- Hisse senetlerinin ortalama performansı ise 5 yılda da, 10 yılda da kötü. Artık hisse senetleri uzun vadeli yatırım aracı tanımına uymuyor gibi. Son 5 yıllık reel kayıp yüzde 26.7, son 10 yıllık ise yüzde 18 düzeyinde. Bir benzer durum da yatırım fonları için söz konusu. Bu iki yatırım aracının neden pazar payını bir türlü büyütemediğini de bu performansları açıklıyor.
- Borsada ve yatırım fonlarında zarar büyük, faizlerde getiri yıllarca sıfır. Zorunluluktan vurduk kendimizi dövize, altına ve arsaya. İnşallah sonumuz çıkar hayra.
