Türkiye için kaymak yeme dönemi bitiyor
Kur ve faiz artışından gelen ekstra yüklerin altından kalkarak yüzde 14 özkaynak kârlılığını yakalayan 500 Büyük Sanayi Kuruluşu’nun analizini dün ve önceki gün yapmıştık. İç piyasada büyük bir canlılık olmamasına ve ihracatın çift haneli düzeyde düşmesine karşılık sanayi sektörünün kârlılığını korumasına emtia fiyatlarının düşüşü destek verdi. Hammade ve aramalını büyük ölçüde ithal eden sanayi kesimi düşen küresel fiyatlar sayesinde 2015’te iyi bir yıl geçirdi. Özkaynak kârlılığında da bankaların 3 puan önüne geçti.
- Emtia fiyatlarındaki düşüşe bakarsak nasıl bir avantajlı dönemden geçtiğimiz de ortaya çıkar. Bitişikteki grafik de gösteriyor ki, 23 Haziran 2014’te başlayan ve 1.5 yılı aşan düşüş dönemi 11 Şubat 2016’ya kadar sürdü. 19 ana emtiayı kapsayan CRB Endeksi 313’ten 154’e indi ve yüzde 50.6 geriledi. Endeksin içinde petrol de var, doğalgaz da, altın da.
- Emtia fiyatlarındaki gerileme sayesinde ithalatımız miktar olarak düşmese de tutar olarak geriledi. Haziran 2014’te son bir yıllık ithalat 245.6 milyar dolarken, Mayıs 2016’da 198.6 milyar dolara indi. İthalat miktar olarak artmasına karşılık tutar olarak 47 milyar dolar geriledi. Emtia fiyatlarının bu dönemde Türkiye ekonomisine hediyesi buydu.
- Bu sayede de cari açığı 30 milyar doların altına indirdik, milli gelire oranını yüzde 4.4’e indirdik. Enflasyonu çift haneye sıçratmadık.
- İşte bu emtia fiyatları son 4 aydır yükselişte. 154’e kadar inen endeks dün 195’e çıktı, artışı yüzde 26’yı buldu. Emtialar içinde tutar olarak en çok ithal ettiğimiz petrol fiyatları ise çok daha fazla arttı. 20 Ocak’ta 27.10 dolarla dip düzeyini bulan petrol dün 52.5 dolara yükseldi. Petroldeki artış yüzde 93.
- Gerçi emtia fiyatlarında genel toparlanma henüz can yakıcı düzeyde değil. Çünkü düşüşe geçtiği düzeyin henüz yüzde 38 daha aşağısında bulunuyoruz. Ama birkaç ay önceki avantajımızın sürmediği de kesin. 1.5 yıl boyunca emtia fiyatlarındaki hızlı inişin kaymağını yemiş bulunuyoruz. Hatta Hindistan ve Japonya ile emtia düşüşünden en çok faydalanan ülkelerden biri olduk. Emtia fiyatlarında yeni bir düşüş eğilimi başlamazsa bundan sonra kaymak yeme dönemi de bitecek. Ekonomik zorluklara bir yenisi eklenecek.
SONUÇ: “Oyun oldu, torba doldu.”
Türk Atasözü
