Sadece ihracatta değil ithalatta da AB'li oluyoruz
Eylülde ihracat yüzde 5.6 azalmayla 10.935, ithalat da yüzde 0.7 azalmayla 15.296 milyon dolar oldu. Buna göre dış ticaret açığı bu yıl ilk kez yüzde 14 artarak 4.361 milyon dolara çıktı. 9 ayda ise ihracat yüzde 2.7, ithalat yüzde 6.5 azaldı. Dış ticaret açığı da yüzde 14.6 daraldı ve ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 71.3’e yükseldi.
- Bu rakam 2001 sonrasının en iyi ikinci verisi. 2009 ‘da da yüzde 72.5 ‘e kadar yükselen karşılama oranı daha sonra yüzde 60’larda seyretti. Yüzde 70’in üzerinde bir karşılama oranı Türkiye için gayet iyi bir oran.
- Ancak karşılama oranının yüksek seyretmesi cari açıkta işlerin iyi gittiğine işaret etmiyor. Çünkü bu yıl turizm gelirlerinde üçte birlik bir azalmayla karşı karşıya kalıyoruz. Bunun tutarı yaklaşık 8 milyar dolar. Bizim dış ticaretten verdiğimiz açığın bir bölümünü turizm gelirleri kapatıyordu. Şimdi bu gelirin azalması karşısında diş ticaret açığını eskisi gibi büyütemeyiz.
- 9 aylık ve eylül ayı verileri aslında ihracatta performans kaybı olmadığını gösteriyor. Çünkü ihracatı düşüren nedenler ithalatı da düşürüyor. Bitişikte yer aldığı gibi, demir çelik fiyatlarındaki gerileme hem ithalatımızı hem ihracatımızı değer olarak düşürdü.
- Yine petrol ve enerji fiyatlarının gerilemesi ithalatımızda 10 milyar dolar azaltıcı etki yaptı. Ama aynı zamanda 1 milyar dolardan fazla ihracat azalmasına yol açtı.
- Farklı olan ise tarım ürünleri ihracatının Rusya ambargosu nedeniyle azalmasında. Bir de altın ve kıymetli taş ürünlerinde ithalat yılına denk gelinmesinde.
- Eylülde AB bölgesine ihracat, toplam ihracatın yarısına ulaştı. Yüzde 58’den başlayan düşüş küresel kriz döneminde yüzde 38’e kadar inmişti, sonra yeniden toparlanarak eylül ayında yüzde 50.2’ye ulaştı.
- 9 ayda toplam ihracat yüzde 2.7 azalırken, AB’ye ihracat yüzde 8.2 arttı, AB dışına ihracat ise yüzde 11.2 geriledi.
- AB bölgesi ihracat artışı ithalata da yansımaya başladı. Eylülde toplam ithalat yüzde 0.7 azalırken, AB’den ithalat yüzde 4.1 arttı. 9 ayda da azalma toplam ithalatta yüzde 6.5’e ulaşırken, AB’den ithalatta yüzde 3 ile sınırlı kaldı. AB dışından ithalat ise yüzde 8.5 azaldı.
- Hem ihracat hem ithalatta AB’nin payı giderek artıyor. Bu yıl AB’de yüzde 1.6’ya ulaşacak bir büyümenin yakalanması buna hem katkı yapıyor hem de Türkiye’nin işini kolaylaştırıyor.
