Dolar ve faiz Clinton'la çıkar Trump'la düşer
ABD yarın yeni başkanını seçecek. Mevcut sistemin devamı gibi görünen Clinton’ın seçilmesi halinde FED aralıkta faiz artırabilecek. Bu durum ABD faizlerini ve dolarını artırabilecek. Trump’ın seçilme ihtimali ise son bir haftadır kısmen fiyatlanmaya başlandı. Trump’la ekonomi ve piyasalar sarsılacak FED’in faiz artırımı suya düşebilecek bağlı olarak dolar değer yitirebilecek
Yarın yapılacak ABD Başkanlık Seçimi sonuçlarını çarşamba günü öğreneceğiz. Bir günden diğerine ak ile karayı yaşayabiliriz. Çünkü adayların yaklaşımları ve politikaları çok farklı. Hele ki küresel ekonominin sürükleyicisi bir ekonomi söz konusuysa birbirine taban tabana zıt politikaların devreye girme ihtimali sadece kendisini değil, dünyayı da etkiler.
* Adaylardan Clinton’ın mevcut durumun devamını getirecek, istikrarı temsil edecek, iş çevreleriyle piyasayla ve sistemle uyumlu, göçmen ve kadın dostu bir politika izlemesi bekleniyor.
* Böyle bir profilin seçilmesi halinde küresel piyasalar başlangıçta pozitif etkilenebilir. FED aralıkta faiz artırabileceğinden dolayı doların güçlenmesi, ABD faizlerinin yükselmesi, beraberinde borsaların prim yapması beklenebilir.
* Bu durum mevcut küresel risk iştahını da destekleyeceği için, Clinton’ın seçilmesi bizim gibi gelişmekte olan ekonomiler için, en ehveni şer durum diye de tanımlanabilir.
* Trump ise korumacılığı artıracak, vergilerin düşürülmesiyle büyümeyi hızlandıracak, ikili ticari anlaşmalarından vergi düzenlemelerine, gümrük vergilerinin yükseltilmesinden yabancı göçünün engellenmesine, FED’in yapısının değiştirilmesine kadar mevcut sistemi sarsacak popülist bir söyleme sahip.
*Hem anketlerde hem bahislerde seçilme ihtimali düşük gözüküyordu. Ancak Brexit olayında da durum aynıydı. Düşük ihtimal verilen seçenek gündeme geldi. Brexit kampanyasını yürütenlerle Trump kampanyası da benzerlikler taşıyor.
* İhtimali daha az olmakla birlikte Trump’ın başkan seçilmesi halinde ABD siyasetini, ekonomisini, piyasaları, küresel ekonomiyi ve küresel piyasaları sarsacak bir etkiye sahip olabilir.
Zaten seçilme ihtimalinin arttığı son bir haftada dolar değer kaybetti, ABD borsaları düştü, ABD faizleri geri geldi. Buna karşılık altın, Euro, Japon Yeni ve İsviçre Frangı yükselişe geçti.
* Trump’ın gelmesi korumacılığı artırarak risk iştahını keseceğinden ve sermaye hareketlerini yavaşlatacağından dolayı dünya büyümesinde düşüşle birlikte emtiaya talep azalması bekleniyor. Bu nedenle petrol başta olmak üzere emtia fiyatları son bir haftadır geriledi.
* Trump son bir haftadır fiyatlanıyor. Çünkü ihtimali düşüktü. Seçilirse doğru dürüst fiyatlanmadığı için, küresel piyasalarda çok daha sarsıcı etkileri olacak gibi. Son bir haftalık hareketler de tam bunun öncü göstergeleri gibi.
Trump’ın ilk etkisi dış kaynağa olur
Türkiye’yi negatif etkileyecek fazlasıyla siyasi ve jeopolitik sorunu var. Ancak ABD Başkanlık Seçimi’nden Trump’ın çıkması ilk başta dış kaynak akışı yoluyla Türkiye’yi vurabilir.
* Çünkü Trump’la küresel piyasaların kimyası değişecek, zaten değişmeye de başladı. Bu ortam gelişmekte olan ülkelere sermaye akışını zorlaştıran bir ortam. Risk alma iştahı düşünce, piyasalar karışınca, küresel sermaye önce güvenli limanlara sığınıyor. Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerden kaçıyor. İşte bizi de başlangıçta negatif etkileyecek kanal bu.
* Yeteri kadar sermaye gelmeyince veya sermaye çıkınca kur ve faiz yükselecek, borsa ve varlık fiyatları aşağı gelecek. Buna bağlı ekonomide beklentiler kötüleşebilecek.
* Kur yükseldiğinden dolayı döviz borcu bulunan özel sektör şirketleri bundan zarar görecek.
* Şubat ayından başlayarak ekime kadar devam eden dönemde Türkiye’ye net bazda 9 milyar 950 milyon dolar sıcak para girişi oldu. Ekimde ise sermaye çıkışı gerçekleşti. Özellikle yabancıların devlet iç boçlanma senetlerinde 1.2 milyar dolara varan satışları sonucunda toplamda yabancı portföy çıkışı net 704 milyon doları buldu.
