Türk Akım'da ikinci boru nereye gidecek?
Rus doğalgazını, Ukrayna’yı by-pass ederek, ilk hedefte direkt olarak Türkiye’ye, ikinci planda ise aynı güzergâhın devamında Avrupa’ya ulaştırmak için yola çıkan Türk Akım’da işler birinci etapta planlandığı gibi yürüyor. Avrupa’ya devam edecek ikinci boru hattında ise henüz netlik yok. Ancak Rusya-Amerika gerginliğinin, diğer bir ifadeyle Amerikan ambargosunun, Türk Akım’a sirayet etmesi gibi hususlar söz konusu değil. Avrupa’ya devam edecek boru hattında ise birçok aşılması gereken konu var.
Rus doğalgaz devi Gazprom, Güney ve Güneydoğu Avrupa’da hangi ülkelere doğal gaz temin edecek? Türk Akım’ın ikinci boru hattı nereden, nasıl gidecek? Henüz belli değil. Yunanistan-İtalya mı, Bulgaristan-Sırbistan- Macaristan hattı mı olacak? Zaman gösterecek. Rusya- Avrupa Birliği ilişkileri ve ilgili ülkelerle ikili temaslar sonrasında tablo netleşecek. Ayrıca Türkiye üzerinden Avrupa’ya uzanacak ikinci boru hattı için de Türkiye-Rusya (BOTAŞ-Gazprom) arasında görüşmeler henüz bitmiş değil.
Rusya ile Türkiye arasında Akkuyu Nükleer Güç Santralı, S-400 hava savunma sistemi ve doğalgaz boru hattı Türk Akım gibi 3 önemli proje var. Fakat Türk Akım’da iki ülkenin ortak proje geliştirme imkânları var. Ve 3 projede de tartışılan küçük konular dışında bir problem yok, gelişmeler var. Mesela dün, 2 doğalgaz boru hattından oluşan Türk Akım’ın direkt Türkiye’ye gaz ulaştıracak birinci hattın denize döşeme işleminin bittiği haberi geldi. Rusya’da Anapa ile Türkiye’de Kıyıköy arasındaki derin sularda boru döşeme çalışmalarını yapan dünyanın en büyük inşaat gemisi Pioneering Spirit, 10 aylık çalışmasını bitirdi. Aslında bu bilgiyi Türk Akım’ın Hollanda’daki merkezini ziyaret ettiğimde öğrenip paylaşmıştım. Takvim aynen açıklandığı gibi devam ediyor.
Bu iyi giden tabloya Rusya’nın, Türkiye’ye uyguladığı domates yasağını tamamen kaldırdığı bilgisini de eklersek, “uçak krizi” öncesindeki ilişki seviyesine yaklaştığımızı söyleyebiliriz. Domatesin ilişkileri belirleme özelliği üzerinden okuma yaparsak, Rusya-Türkiye ilişkileri iyi yolda diyebiliriz.
***********
ÖZBEKİSTAN İLE ÖZLENEN İRTİBAT...
Bu defa Orta Asya ile yeniden ve sağlam bir bağ kurulacak gibi. Zira tekrar menfiliklerin olmaması için epeyce tecrübeye sahip olduk. Bu sebeple kardeş ülke Özbekistan ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın geliştirdiği üst düzey ilişkilerin maddi ve manevi her açıdan çok büyük katkıları olacaktır. Uzun bir süre Özbekistan ile fetret dönemi yaşadık. Özbekistan’ı ilk defa 1994’te ziyaret ettiğimde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Özbekistan Ali Meclisi’ne hitap ederken vurguladığı gibi kendi evime dönmüş gibi hissetmiştim. Adeta 500 yıl öncesine gidip atalarımızın diyarında tarihi yolculuğa çıkmıştım. Halen daha unutabilmiş değilim, ama sonraki yıllar iki ülke ilişkileri bir duraklama dönemine girince Buhara, Semerkant ve Hiva’ya gidip aynı havayı tekrar teneffüs etmek mümkün olmadı. Fakat artık Türk Hava Yolları ve Özbekistan Havayolları’nın karşılıklı yoğunlaşan seferleriyle tarih hazinesi ve ortaçağda İslam uygarlığının geliştiği Maveraünnehir daha yakın oldu. İlk fırsatta buraları mutlaka ziyaret edin, kelimelerle anlatamadığım birçok anıyla döneceğinizi söyleyebilirim.
Öte yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in liderliğinde gerçekleşen görüşmelerde, 2 ülke arasında, çeşitli alanları kapsayan 25 anlaşmanın imzalanmış olması da şüphesiz önemli. Orta Asya’nın en kalabalık nüfusuna (32.5 milyon) sahip Özbekistan ile Türkiye’nin kurduğu üst seviyedeki ilişkinin semeresini çok kısa sürede almaya başlayacağımızı hep beraber göreceğiz.
***********
İMAR BARIŞI TBMM’YE NASIL GELECEK?
“İmar barışı”ndan iki farklı senaryoda iki farklı gelir bekleniyormuş: 48.6 milyar veya 68.6 milyar. Toplanacak gelirler de deprem riski bulunan 7 milyon binanın dönüşümünde kullanılacakmış. “İmar barışı” 31 Aralık 2017’den önce yapılmış yapıları kapsayacakmış. Böylece Hazine arazisi üzerindeki kaçak ve kat mülkiyetine geçen yapıların alım satım işleri yasallık kazanacakmış. Mevzuata aykırı tüm binaların da imar barışından faydalanması bekleniyormuş. Yasaları takmayanlara, mevzuatlar çerçevesinde ceza kesilse daha fazla para toplanabilir, hatırlatmış olayım.
Başbakan Binali Yıldırım da “imar barışı”na vurgu yaptığına göre bu konu seçim atmosferinde TBMM’ye gelecek. Devleti, kanunu, yasayı, helali, haramı dinlemeden, Hazine arazisi üzerine çöreklenen, kafasına göre bina yapan, mülkiyetle, imarla, ruhsatla ilgili sorunları olanların meselesine çözüm bulunacak. Umarım her türlü mevzuata, yasaya uyan, hak-hukuk konusunda titiz olan vatandaşları rahatsız edecek, üzecek bir düzenleme olmaz. Bu detaylara Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ne derece dikkat eder bilemiyorum. Ama Başbakan Yıldırım ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın hakkaniyete dokunmaması için “imar barışı” düzenlemesini titizlikle ele alacağını sanıyorum. Zira seçim atmosferinde bakanlık, kaş yapayım derken göz çıkarabilir.
