YSK

Yüksek Seçim Kurulu Geçmişten Günümüze Seçimlerin Yönetim ve Denetimi

Seçimlerin yönetim ve denetimi çeşitli aşamalardan geçerek bugünkü konumuna gelmiştir.

16.02.1950 tarih ve 5545 sayılı Milletvekilleri Seçim Kanunu ile; İllerde ve ilçelerde Seçim Kurulları oluşturulmuş, ayrıca Ankara'da görev yapmak üzere Yüksek Seçim Kurulu kurulmuştur. Bu Kanun ile seçim güvenliği, yönetimi ve denetimi yeni kurallara bağlanmış, seçim sürecinde yargı denetimi esası getiren Kanun, seçim işlerinin seçim kurullarınca yürütüleceği ve seçim kurullarının bütün işlerinin görülmesinde yargıç gözetim ve denetimine tabi olacağını da hükme bağlamıştır.

Yüksek Seçim Kurulu

Yüksek Seçim Kurulu, 5545 sayılı Milletvekilleri Seçimi Kanunu'yla kurulmuş, 26 Nisan 1961 tarih ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunda da yer almıştır.

5545 sayılı Kanunla getirilen esaslar, bu kanunla da korunmuş, kanunun 9. ve 10. maddesi; 5545 sayılı Kanunun 57. ve 58. maddeleriyle aynı içerikte düzenlenmiştir.

Yüksek Seçim Kurulunun Kuruluş Biçimi

16 Şubat 1950 tarih ve 5545 sayılı Milletvekilleri Seçimi Kanununun 120. maddesi, Yüksek Seçim Kurulunun kuruluş biçimini açıklamaktadır.

Madde 120. Yüksek Seçim Kurulu, bir başkan ve altı üyeden meydana gelir.

Altısı Yargıtay, beşi Danıştay genel kurullarının kendi üyeleri arasından gizli oyla on bir kişi seçilir. Bunlar gizli oy ve salt çoklukla aralarından bir başkan ve bir başkan vekili seçerler. Yargıtay ve Danıştay üyeleri arasından kur'a ile ikişer üye yedek üyeliğe ayrılır. Başkan ve başkanvekilleri kur'aya girmezler.

17 Şubat 1954 tarihli, 6272 sayılı Kanunla yapılan bir değişiklikle; Yüksek Seçim Kurulunun oluşum biçimi yeniden düzenlenmiş ve üye sayısı arttırılmıştır. Değişikliğe uğrayan 120. maddenin yeni şekli aşağıda verilmektedir.

Madde 120. Yüksek Seçim Kurulu bir başkan ve on üyeden teşekkül eder.

Temyiz Mahkemesi (Yargıtay) Birinci Reisi (Başkanı) Kurulun Başkanıdır. Kendisinin bulunmadığı hallerde, kurulda mevcut daire reislerinden (başkanlarından), yoksa üyelerden en kıdemlisi başkana vekalet eder.

Kurul üyeleri Temyiz Mahkemesi (Yargıtay) ve Devlet Şurasi (Danıştay) Reis (Başkan) ve azaları (üyeleri) arasından kendi umumi heyetlerince (Genel Kurullarınca) beşer asil ve üçer yedek olmak üzere kur'a ile tespit olunurlar.

17 Mayıs 1979 Tarih ve 2234 Sayılı Kanun

Bu kanunla 12. madde yeniden düzenlenmiş; süresi biten Yüksek Seçim Kurulu üyeleri yerine yenilerinin, her 2 yılda bir Ocak ayının ilk haftasında seçileceği belirlenmiştir.

Yüksek Seçim Kuruluna 1961 ve 1982 Anayasalarında da yer verilmiştir.

1961 ve 1982 Anayasaları:

Yüksek Seçim Kurulu, 1961 Anayasasının "Cumhuriyetin Temel Kuruluşu" bölümü ile 1982 Anayasasinin "Cumhuriyetin Temel Organları" bölümünde ve "Seçimlerin Genel Yönetimi ve Denetimi" başlığı altında yer almış, böylece Yüksek Seçim Kurulu Anayasal bir kurum haline gelmiştir.

1961 Anayasasının 75. maddesi, 1982 Anayasasının 79. maddesiyle aynı içerikle yer almış, ancak maddeye bu kez bazı eklemeler yapılmıştır.

1961 Anayasası- Madde 75./ 1982 Anayasası- Madde 79. Seçimler yargı organlarının genel yönetim ve denetimi altında yapılır. Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçim tutanaklarını kabul etme görevi Yüksek Seçim Kurulu’nundur. Yüksek Seçim Kurulu kararları aleyhine başka bir mercie başvurulamaz.

Yüksek Seçim Kurulu ve diğer seçim kurullarının görev ve yetkileri kanunla düzenlenir.

Yüksek Seçim Kurulu, yedi asil ve dört yedek üyeden kuruludur. Üyelerin altısı Yargıtay, beşi Danıştay genel kurullarınca kendi üyeleri arasından üye tamsayılarının salt çoğunluğunun gizli oyu ile seçilir. Bu üyeler salt çoğunluk ve gizli oyla aralarından bir Başkan ve bir Başkanvekili seçerler.

Yüksek Seçim Kuruluna Yargıtay ve Danıştay'dan seçilmiş üyeler arasından adçekme ile ikişer yedek üye ayrılır. Yüksek Seçim Kurulu Başkan ve Başkanvekili adçekmeye girmezler.

Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halkoyuna sunulması işlemlerinin genel yönetim ve denetimi de milletvekili seçimlerinde uygulanan hükümlere göre olur.

Maddeye eklenmiş olan son fıkra, 1982 Anayasasıyla getirilen referandumun gerekli kıldığı bir değişikliktir.

Anayasalarda belirlenmiş olan kuruluş biçiminin, 5545 sayılı Kanundaki ilk düzenlemeyle ayni olduğu görülmektedir.

26 Nisan 1961 tarih ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Kanun

Yüksek Seçim Kurulu, 1961 Anayasasına paralel olarak, bu kanunda da yerini almış ve 5545 sayılı Kanunun 120. maddesinin başlangıçtaki biçimiyle hayata geçirilmiştir.

Madde 11. Yüksek Seçim Kurulu, bir başkan ve altı üyeden kurulur.

Altısı Yargıtay, beşi Danıştay Genel Kurullarınca, kendi üyeleri arasından olmak üzere gizli oyla on bir kişi seçilir. Bunlar gizli oy ve salt çoğunlukla aralarından bir başkan ve bir başkan vekili seçerler.

Yargıtay ve Danıştay üyeleri arasından ad çekme ile ikişer yedek üye ayrılır. Başkan ve başkanvekilleri ad çekmeye girmezler.

Kanunun 12. maddesinde, Yüksek Seçim Kurulu için üye seçiminin her 4 yılda bir Ocak ayının ilk haftasında yapılacağı hükme bağlanmıştır.

YÜKSEK SEÇİM KURULUNUN GÖREV VE YETKİLERİ

Yüksek Seçim Kurulunun görev ve yetkileri; 5545 sayılı Kanunun 123. maddesi ile 298 sayılı Kanunun 14. maddesinde ayrıntılarıyla belirtilmiştir.

YÜKSEK SEÇİM KURULU KARARLARININ NİTELİĞİ NEDİR?

Anayasa'da "Yasama Bölümü" içinde yer alan Yüksek Seçim Kurulu, yalnız seçimlerin genel yönetim ve denetimini yürüten bir kurul değildir. Yargıtay ve Danıştay'ın kendi içlerinden çıkardıkları üyelerden oluşan seçimlerin yargısal denetimini de sağlayan karma egemen üst yargı merciidir.

Seçimlerin yönetim ve denetimi çeşitli aşamalardan geçerek bugünkü konumuna gelmiştir.

Osmanlı döneminden günümüze kadar çıkarılmış olan seçim kanunlarında, seçimlerin yönetim ve denetimi ile görev üstlenmek üzere oluşturulan kurullar aşağıdaki evrelerden geçmiştir.

Ysk Haberleri

Gündem, 14 Nisan 2024

YRP'den Siverek'te seçimler yenilensin talebi

Yeniden Refah Partisi, Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) olağanüstü itirazda bulunarak, Şanlıurfa'nın Siverek ilçesindeki seçimlerin yenilenmesini talep etti.
Gündem, 14 Nisan 2024

2 il, 6 ilçe ve 3 belde için karar

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 4 siyasi partinin 2 il, 6 ilçe ve 3 beldede seçimin iptali, oyların yeniden sayımı veya mazbatanın iptaline yönelik başvurularını reddetti.
Gündem, 09 Nisan 2024

YSK'dan, iptal, yeniden sayım ve red başvurularına yanıt!

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) 31 Mart Mahalli Seçimleri'nin ardından kendisine yapılan seçim iptali, mazbata iptali ve yeniden sayım başvurularıyla ilgili açıklamada bulundu. İşte YSK'nın bugün verdiği kararlar...

Gündem, 09 Nisan 2024

İYİ Parti'den YSK'ya Ordu itirazı

Ordu'da 31 Mart'taki yerel seçimi 2'nci sırada tamamlayan İYİ Parti adayı Enver Yılmaz, Genel Başkan Meral Akşener ve partililerle birlikte, Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) başvurarak seçimin yenilenmesini talep etti. Geçersiz oyların tamamının çift mühürlü olduğunu savunan Yılmaz, "İYİ Parti ve Enver Yılmaz'ı görmüşler, sandıkları açmışlar, yanında mührü vurmak suretiyle bizim oy pusulalarımızı geçersiz hale getirmişler" iddiasında bulundu.

Gündem, 08 Nisan 2024

31 Mart sonrası ilk kayyum

31 Mart yerel seçimlerinde CHP'nin önde tamamladığı ancak seçimlerin iptal edildiği Kayseri'nin Pınarbaşı ilçesine geçici süre ile kayyum atandı. Seçimlerin yeniden yapılacağı 2 Haziran'a kadar belediyeyi vali yardımcısı yönetecek.
Gündem, 07 Nisan 2024

YSK, 1 il ve 8 ilçe için kararını verdi

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Adıyaman'ın Besni Belediyesi, Kocaeli'nin Körfez Belediyesi ve Samsun'un Salıpazarı, Bafra, Vezirköprü belediyeleri ile Siirt Belediyesi'nde oyların yeniden sayımı ve seçim yenileme taleplerini reddetti. Kurul ayrıca Siverek, Halfeti ve Ürgüp'te de seçimlerin yenilenmesine dair alınan kararları iptal etti.
Gündem, 06 Nisan 2024

Özel: Saat 15.00'de YSK önünde olacağız

Hatay Büyükşehir Belediye Başkanı seçilen AK Parti'nin adayı Mehmet Öntürk'ün mazbatasını almasına tepki gösteren CHP Genel Başkanı Özgür Özel, dün gece sosyal medya hesabından yaptığı duyuruda: "Başvurularımız sonuçlanmadan ve YSK kararını açıklamadan siyasi baskılarla haksızca ve hukuksuzca mazbata verilmiştir. Bizler yarın (07 Nisan) saat 15.00’te YSK önünde olacağız" ifadelerini kullandı
Gündem, 06 Nisan 2024

Hilvan'da seçimler yenilenecek

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Şanlıurfa'nın Hilvan ilçesinde DEM Parti'nin itirazının reddedildiğini duyurdu. Böylece ilçe belediye seçimleri yeniden yapılacak

Gündem, 04 Nisan 2024

Hangi il ve ilçelerde seçim sonuçlarına itiraz edildi? Seçim sonuçlarına itirazlarda son durum

Türkiye, 31 Mart Pazar günü yeni yerel yöneticilerini seçmek için sandık başına gitti. İki aday arasındaki oy farkının çok az olduğu bazı il ve ilçelerde seçim sonuçlarına itiraz edildi. Bazı il ve ilçelerde itirazlar kabul edilirken, bazılarında ise kabul edilmedi. Peki, hangi il ve ilçelerde seçim sonuçlarına itiraz edildi? Seçim sonuçlarına itirazlarda son durum ne? İşte yerel seçim sonuçlarının açıklanması sonrası il ve ilçelerde son durum...

Gündem, 02 Nisan 2024

Hangi il ve ilçelerde sonuçlara itiraz edildi?

Türkiye, 31 Mart Pazar günü yeni yerel yöneticilerini seçmek için sandık başına gitti. Seçimlerde, kesin olmayan Türkiye geneli sonuçlarına göre, CHP 35, AK Parti 24, DEM Parti 10, MHP 8, Yeniden Refah Partisi 2, BBP 1, İYİ Parti 1 belediye başkanlığı kazandı. Seçim sonuçlarının açıklanmasıyla bazı il ve ilçelerde sonuçlara itiraz edildi. Peki hangi il ve ilçelerde seçim sonuçlarına itiraz edildi. İşte seçim sonuçlarına itiraz edilen il ve ilçeler...
Gündem, 02 Nisan 2024

Hilvan'da seçimler yenilenecek

Şanlıurfa'nın Hilvan ilçesinde, İlçe Seçim Kurulu tarafından seçimin yenilenmesine karar verildi. İlçede kesin olmayan sonuçlara göre, DEM Parti adayı Serhan Paydaş yüzde 33,20, AK Parti adayı Ali Bayık yüzde 30,72 oy almıştı.
Gündem, 02 Nisan 2024

Aldığı 3 oyla Türkiye tarihine geçti

2020 tarihinde kurulan Güç Birliği Partisi'nin (GBP) Bolu'nun Mudurnu ilçesinde belediye başkan adayı gösterdiği Mustafa Doğramacı, 3 oyla Cumhuriyet tarihine, "seçimde en az oy alan partinin adayı" olarak geçti. Doğramacı, 3 oyun sevenlerinden geldiğini dile getirerek, "Bu 3 oyun, ileride 3 bin hatta milyonlara yansıyacağını bekliyor ve biliyoruz. Adaylığımızı gerçekten açıklamış olsaydık 3 oy değil, 3 bin oy olacağından adım gibi eminim." değerlendirmesinde bulundu.
Gündem, 02 Nisan 2024

Kırklareli'nde seçim sonuçlarına itiraz

Kırklareli Belediye Başkanlığı'na kesin olmayan sonuçlara göre, 21 bin 173 oyla MHP'nin adayı Derya Bulut seçildi. CHP'nin adayı da 20 bin 770 oy aldı. Kentte 52 bin 945 seçmenin oy kullandığı 200 sandık için Merkez İlçe Seçim Kurulu'na itiraz edildi.

Gündem, 01 Nisan 2024

Seçim itirazı için son gün ne zaman?

Türkiye, dün yeni yerel yöneticilerini seçmek için sandık başına gitti. Seçimlerde, kesin olmayan Türkiye geneli sonuçlarına göre, CHP 35, AK Parti 24, DEM Parti 10, MHP 8, Yeniden Refah Partisi 2, BBP 1, İYİ Parti 1 belediye başkanlığı kazandı. Peki seçim sonuçlarına itiraz süresi ne zaman sona eriyor. İşte YSK'nın seçim takvimine göre yerel seçim sonuçlarına itiraz süresinde önemli tarihler...

Gündem, 31 Mart 2024

3 büyükşehirde son durum

Türkiye, 5 yıl boyunca görev yapacak yerel yöneticileri seçmek için sandık başına gitti. İstanbul'da 11 milyon 314 bin 516, Ankara'da 4 milyon 304 bin 871, İzmir'de ise 3 milyon 459 bin 970 seçmen oy kullandı. 3 büyükşehir belediye meclislerinde sandalye dağılımı ne şekilde oluştu? 3 büyükşehir'in belediye meclisinde çoğunluk hangi partiye geçti? İşte İstanbul, Ankara ve İzmir büyükşehir belediyelerinde meclisteki sandalye dağılımı ve partilerin meclis üye sayıları...
Seçim, 31 Mart 2024

DEM Parti hangi il ve ilçeleri aldı? (Yerel seçim sonuçları)

Türkiye, 5 yıl boyunca görev yapacak yerel yöneticileri seçmek için sandık başına gitti. Yaklaşık 61 milyon seçmen, 206 bin 845 sandıkta oyunu kullandı. İlk sonuçlar gelmeye başladı. Seçimde Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi'nin (DEM), oy oranı ve hangi il ve ilçeleri alacağı da merak ediliyordu. İşte DEM Parti'nin kazandığı il ve ilçe belediyelerinin tam listesi...
Gündem, 01 Nisan 2024

Ardahan’da AK Parti’den itiraz

Ardahan'da resmi olmayan sonuçlara göre CHP'nin adayı Faruk Demir, en yakın rakibi AK Parti adayı Yunus Baydar'dan 158 oy fazla aldı. AK Parti yönetimi tarafından Çıldır ilçesindeki seçim sonuçlarına itiraz edildi.
Gündem, 31 Mart 2024

YSK Başkanı Yener'den ilk açıklama

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Ahmet Yener, Ankara Arjantin İlkokulu'nda oyunu kullandı.

Gündem, 28 Mart 2024

YSK'dan "iftar" kararı

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 31 Mart'taki Mahalli İdareler Genel Seçiminin "oy sayım ve döküm işlemlerinin aralıksız yapılması gerektiğini" bildirdi