Gayrimüslimler de şehit olur mu?

Gülin YILDIRIMKAYA/ HT GAZETE

‘Yalnızca Müslümanlar şehit olur’

Bugün Gazetesi İlahiyat Yazarı Mehmet PAKSU

ŞEHİTLİK kavramı, İslami, Kurani, Peygamberimizin tespit ettiği bir kavramdır. Allah’ın varlık ve birliğine şahit olmuş anlamına gelir. Şehitlik, peygamberlikten sonra gelen bir makamdır. Bunu belirleyecek olan da sadece dindir; yani şehit kişinin Müslüman olması gereklidir. Gayrimüslimlerin şehit olmaları söz konusu olamaz. Bu unvan, Allah yolunda öldürülen kişiye verilir. Diğer kişiler için dini anlamda şehitlik söz konusu olamaz.

‘Bu kişiler şehit değil, mağdur olur’

İlahiyatçı Yazar İhsan ELİAÇIK

ŞEHİTLİK kavramıyla ilgili bir kavram karmaşası yok, devletin bu alana müdahalesi ve bunu sahiplenmesiyle ilgili bir sorun var. Devlet, şehit kavramını kullanmalı mıdır? Şehitlik devlet literatüründe yer almalı mıdır? Bu kavram, İslam kültürüne ait saf bir dini kavramdır. Devlet çeşitli şekillerde terör saldırılarında hayatını kaybeden gerek polis, gerek asker, sivil, gayrimüslimlerle ilgili, bu kişilerin yakınlarının yaralarını saracak yasal düzenlemeler tabii ki yapacaktır. Ama bunun adına sivil şehitlik yasası yerine mağdur yasası denilmelidir. Mağdur, haksız yere zulme maruz kalan, başta yaşam hakkı olmak üzere hakları elinden alınan demektir. Bunlar mağdurdur, devlet bu kişilere şehit diyemez. Aileleri, arkadaşları, mahallesindekiler diyebilir ama devlet kimin şehit olacağına karar veremez. Ancak şöyle diyebilir: Bunlar benim yarattığım mağduriyetlerdir, ben mağdurlarıma sahip çıkıyorum, maaşa bağlıyorum, yasa çıkarıyorum. Yapılması gereken, doğru olan budur.

‘Şehitlik kavramı sulandırılmamalı’

Araştırmacı yazar İsmail NACAR

ŞEHİTLİK kavramı İslami bir kavram. Şehit sayılan kişi şuurlu bir Müslüman olmalıdır, öyle geleneksel Müslüman da değil. Bu bilinçli Müslümanlık şuuru içerisinde mücadele verirse şehit olunur. Diğer dinlerde de din yolunda ölen kişiye bir kutsallık veriliyor, fakat bizdeki şehitlik kavramı tamamen Müslümanlığa aittir. Herhangi bir şekilde hayatını kaybeden kişinin şehit olması mümkün değildir. Örneğin, Hrant Dink. Kendisi yakinen tanıdığım, hemşerim olan biridir. Şehitlik mertebesi kendisi için de tartışılıyor ama kendisi olsa olsa mazlum, mağdur bir vatandaşımızdır. Devlet bu konularda hassas olmalı, mağduriyetleri gidermelidir, ama bunu yaparken şehitlik kavramını sulandırarak işin içinden çıkamayız.

‘Gayrimüslimde olsa şehittir’

İlahiyatçı Prof. Dr. Beyza BİLGİN

ŞEHİTLİK, diğer dinlerde de olan, onların kendi dillerinde de karşılığı olan bir kelimedir. Onlarda da kendi değerleri için savaşan kişilere şehit denilir. Ama işler şimdi karıştı, artık şehitlik payesi Allah yolunda değil egemenlik ve otorite yolunda tartışılmadan yüzeysel biçimde veriliyor. Bir kurul yok elbette, “Şunlar şehittir bunlar değil” diye belirlesin. Savaştaki askerlerin hepsi birbirini öldürüyor, onlar da şehit sayılıyor. Madem şehit, neden birbirlerini öldürüyorlar? Sivil şehitlik konusunda da gayrimüslim de olsa hepsi bizim insanımızdır. Şehitliğin verdiği birtakım haklar varsa o insanları da bunlardan yararlandırma taraftarıyım.

‘Söz konusu vatanın müdafaasıysa gayrimüslimler de şehittir’

Zaman Gazetesi Yazarı Mümtaz’er TÜRKÖ

“ŞAHİTLİK” yani “tanıklık” üzerinden tasavvur edilen “şehitlik” makamı sadece İslamiyet’e özgü. Yabancı dillerde kullanılan “martyr” kelimesi, “şahitlik” yerine acı ve ıstırap çekmeyi yani “mazlum” olmayı öne çıkartıyor. Hıristiyanlığın yasaklı olduğu ilk üç asırdan kalma bu tabir, büyük işkencelere maruz kalan Hıristiyanları yüceltmek için ortaya çıkmış. Cihan Harbi’nde, Milli Mücadele’de hayatını feda eden gayrimüslimler, İslam itikadınca şehittir. Sevag Balıkçı da öyle. Çünkü söz konusu olan vatanın müdafaasıdır. Doğrusunu Allah bilir.