Stres beyninize böyle zarar veriyor!

HABERTURK.COM / SAĞLIK SERVİSİ

Çoğunlukla insanlar stresin ani gelişen bir problem olduğunu düşünür. Patronuzuzla gün içinde yaşadığınız bir çekişme ya da iş çıkışı takıldığınız trafık strese girmenize sebep olabilir.

Kısa dönemli stres asabi, gergin, endişeli, unutkan ya da kafanız karışmış gibi hissetmenize sebep olabilir. Fakat bu etkiler stresin size verdiği zararların sadece küçük bir kısmı.

Zaman içerisinde, stres hormonu olan kortizol seviyesinin yükselmesi ile fiziksel, zihinsel ve duygusal sağlığınız stresten zarar görebilir. Travma sonrası davranış bozukluğu, anksiyete ve depresyon gibi ruhsal hastalıklaklar ile kronik stres arasında doğru orantı vardır.

Peki stresli olduğunuz bir durumda vücudunuzda kalıcı ya da geçici yönde hangi değişiklikler meydana gelir?

Stresin beyninize 4 etkisi

1. Stres beyninizde asabi olmanıza sebep olan kimyasal bir değişime yol açabilir

Birçok insan stresli hissettiği sırada huysuz ve aksi olduğu için geçinilmesi zor kişiler haline gelebilir.

Baskı altındayken unutkan ve kafası karışık hissetmemiz stresin beynimizdeki yıkıcı etkilerine örnek olarak gösterilebilir.

Fransız araştırmacılar,stres tarafından tetiklenen ve beyinde sinapsların düzenlenmesinden sorumlu olan hipokampusün içerisindeki moleküllere saldıran bir enzim keşfettiler.

Bu alandaki sinapslar değişikliğe uğradığında nöral iletim faaliyetlerinde azalma görülüyor.

Bu etkiler kişinin sosyalleşme yeteneklerini kaybetmesine, çevresi ile etkileşime girmekten kaçınmasına,hafıza ve kavrama süreçlerinde sorun yaşamasına yol açıyor.

2. Kronik stres beyninizi küçültebilir

Stresli bir hayat beyninizde duygulardan, otokontrolden ve fizyolojik fonksiyonlardan sorumlu olan bölgelerdeki gri maddenin azalmasına sebep olarak, hafıza ve öğrenme kapasitenize zarar verebilir.

Kronik stres ve depresyon, beyninizde prefrontal kortekste yoğunluğu azaltarak duygusal ve kavramsal bozulmalara yol açabilir.

Araştırmacılar bu etkinin özellikle genetik olarak ruh ve sinir hastalıklarına yakalanmaya yatkın olan kişilerde beyin hücreleri arasındaki sinaptik iletimin kopmasına sebep olduğunu söylüyor.

2008'de fareler üzerinde yapılan bir deneyde kısa süreli stresin bile beyindeki hafıza ve öğrenmeden sorumlu bölgelerde iletim problemleri yaratabileceğini ortaya çıkardı.

3. Stresli olaylar beyin hücrelerinizi öldürebilir

Yeni bilgiler öğrenmeye devam ettiğimiz sürece beynimizde hipokampusde nöronlar üretilmeye devam edecektir.

Fakat sürekli stres beyninizde hipokampusde yeri nöronların üretim sürecini durdururabilir, ayrıca hipokampal hücrelerin arasındaki iletişimin hızını da etkileyebilir.

Yapılan bir araştırmaya göre stres içerisinde olan bir insanın beyni normale göre daha çok miyelin üreten hücre ve normalden daha az nöron üretiyor.

Kortizolün yarattığı yıkıcı etkiler yüzünden hipokampus duygusal sıkıntıya karşı çok savunmasız hale geliyor.

4. Stres beyindeki tehdit tepkilerini tetikleyerek hafıza kaybına sebep olabilir

Kortizol beyindeki aktiviteleri engellediği için beyinde duygusal tepkileri ve motivasyonu kontrol eden ana merkez olan amigdalanın büyümesine sebep oluyor.

Amigdala beyinde korku ve tehdit kavramlarından sorumlu olan bölge olarak biliniyor.

Bu bölgedeki aktivitelerin artması kişinin tehdit altında olduğu düşüncesine kapılmasına ve yeni bilgileri kavrama yeteneğinin zarar görmesine sebep oluyor.