Yorgancılık tarihe karışıyor
Bin bir emekle dikilen el yapımı yorganların yerini, makine üretimi yorganlar aldı. Çeyizciler ve Yorgancılar Odası'na 10-15 yıl öncesine kadar kayıtlı 2 bin 28 yorgancı bulunurken, bu sayı şimdi 261'e kadar düştü
GAZETE HABERTÜRK
BİR zamanlar günlük yaşamın parçası sayılan ve çeyiz sandıklarının vazgeçilmezleri arasında bulunan “el emeği, göz nuru” yorganların yerini, artık makine üretimi ucuz ve hafif yorganlar aldı. İlk kez Uygur yazıtlarında “yourgan” şeklinde bahsedilen yorgan, ilerleyen dönemlerde Anadolu’da önemli bir gelenek ve el sanatına dönüştü.
MESLEK KAYBOLUYOR
Doğanın en güzel çiçeklerinin motiflere dönüştürülmesiyle evlere giren el işi yorganların sayısı, makineyle üretime başlanmasının ardından her geçen gün azalıyor. Yorgancılık, yavaş yavaş kaybolan meslekler arasında yerini alıyor. Kadıköy Feneryolu’nda 45 yıldır yorgancılık yapan İstanbul Çeyizciler ve Yorgancılar Odası Başkanı Nazmi İnce, yorgancılığın emek, sabır, yürek ve sanat aşkı istediğini dile getirdi. “1980’li yıllarda sokakları, caddeleri meslektaşlarımız laleleriyle, menekşeleriyle, papatyalarıyla süslüyordu ama ne yazık ki azaldık” diyen İnce, merkezi Kapalıçarşı’daki İstanbul Çeyizciler ve Yorgancılar Odası’nın kayıt defterlerinde 10-15 yıl öncesine kadar 2 bin 28 yorgancının yer aldığını, bugün ise bu sayının 261’e düştüğünü kaydetti. Yorgancıların sorunlarına değinen İnce, “Oda başkanı olarak bütün üyeleri geziyorum. Hepsi tek başına çalışıyor. Bizden sonraki kuşak bu bayrağı artık kime teslim edecek bilmiyoruz, çırak bulamıyoruz” diye konuştu.
‘ÇOCUĞUN YORGANINA DİKKAT EDELİM’
İnce, “Çocuklarımızın bezini alırken bile yün veya pamuğu tercih ediyoruz. Aynı şekilde yatağını, yorganını alırken de dikkat edelim. İnsan ömrünün yarısı, yatakta, yorganın altında geçiyor” dedi. İnce, Harvard Üniversitesi’nden Orta Asya tekstil araştırmacısı Christine Martens’in yorgancılık sanatıyla ilgili araştırma için İstanbul’a geldiğini de belirtirken, Martens’in topladığı materyallerle bir Türk yorganı müzesi açma hazırlığında olduğu bilgisini de paylaştı. Yorgancılığa Kapalıçarşı’da babasıyla başlayan 72 yaşındaki Şahin Gürvardar ise mesleği icra edecek yeni ustalar yetişmediğinden yakınarak, Kapalıçarşı’da 25-30 yıl önce 30 civarında yorgancı dükkanı ve 200 kadar yorgancı bulunduğunu kaydetti. “Bu meslek o kadar gözdeydi ki Kapalıçarşı’da bir caddenin ismi Yorgancılar Caddesi’ydi. Günümüzde bu caddenin sadece ismi kaldı, Kapalıçarşı’da ise hiç yorgancı yok” değerlendirmesinde bulundu.
