Dikkat! Kitap düşebilir, kütüpayısı çıkabilir!

Fotoğraf: Cihan Yüce

Kültürel etkilerin yerini teknolojik gelişmelere kaptırdığı şu günlerde Adana'dan doğan o güneş, bizlere bambaşka bir mutluluk tattırdı. Cemil Sobacı'nın girişimleriyle ortaya çıkan ve sadece emeklerini değil, sevgilerini ve umutlarını da kattığı Nöbetçi Kütüphane giderek büyümeye devam ediyor. Gündüzleri kütüphanede kitap okuma keyfini gecelere de taşımak isteyen okurlar için sabah 10, gece 2 arası hizmet veren ve hiçbir maddi beklenti şartı olmayan Nöbetçi Kütüphaneyi sizler için ele aldık. İşte o keyifli röportajın  detayları…

Nöbetçi Kütüphane (NK) fikri sende nasıl oluştu?

Camus, bütün iyi fikirler bir köşe başını dönerken insanın aklına gelir demişti sanırım. Öylesine, sokaklarda yürüyüp baktığım her şeyin bana şiirini armağan ettiği bir geceydi. Bir kuşun uçuşundan da esinlenmiş olabilirim, ağacın yapraklarına fısıldayan göçebe bir rüzgârdan da. Aniden, gece açık kütüphane mi yapsam acaba derken buldum kendimi. Sonra bir baktım ki Nöbetçi Kütüphane’de bir Kütüpayısı var!

Kütüpayısı nedir yahu?

Nöbetçi Kütüphane, kütüphanelerin nesli tükenmesin diye onları koruma altına alan bir okurun dünyaya armağanı benim için. Kendimi bu nedenle Kütüpayısı ilan ettim. Herkes işletmecisi siz misiniz diye soruyor ben de “işletmecisi değilim, ben buranın ayısıyım, NK benim inim” diyorum.

Nasıl bir inmiş o?

Elbette, uzun uzun anlatabiliriz isterseniz. Nöbetçi Kütüphane, kütüphanenin bir gece fazlası. Okumak, hayal kurmak, arkadaş edinmek için harika bir yer. Teknoloji, sanat ve etkinlikle güçlendirilmiş yeni nesil sosyal kütüphaneler yaratmak için uykumuzdan arttırdıklarımızla yeni kütüphaneler kurmak için çabalıyoruz. Okumak için yer mi arıyorsun, “çık gel” diyoruz kısaca.

Peki, NK’nın diğer kütüphanelerden farkı ne?

NK’nın en önemli farkı diğer kütüphanelerden farklı bir saat aralığında çalışıyor olması. NK her gün 10.00 – 02.00 arasında açık. Okurlar dilerse “Gece Okuru” üyeliği ile de sabaha kadar NK’dan faydalanabiliyor. Okurlara daha yaratıcı bir okuma alanı sunuyoruz, bahçeyi, çiçekleri, ağacı, kuşu kütüphanenin bir parçası sayıyoruz. İşleyiş farklı bir de, kapıdan girdiğiniz andan itibaren yaşadıklarınız şaşırtıcı.

Kapıdan girdik, nelerle karşılaşıyoruz?

“Merhaba, hoş geldiniz” diyen okurlarla. Okurlara emanet bir kütüphane NK. İçeride ses yapmak çalışma ve sosyalleşme sınırları içinde olursa serbest. Eğer kalkıp kendiniz almazsanız bir okur ya da NK gönüllüleri çay veya kahve içer misiniz diye arada mutlaka sorar. Para ödemek istediğinizde bir muhatap bulamazsınız çünkü NK’da armağan ekonomisi var, yani kumbara. Dilediğiniz kadar destekte bulunabilirsiniz.
Takıldığınız bir yer varsa, okurlarla paylaşmak istediğiniz bir şey varsa, topluluğu ilgilendiren her şey konuşulabiliyor. “Bir susun ya!” diyenlere güldüğümüz bir kütüphane. Okurların söz alma hakkı geldi de geçiyor. Sessizlik güzel ama birbirimizle konuşacak şeyler biriktirdiğimizde.

Mesela gece uykumuz kaçtı diyelim, çıkıp gelebilir miyiz?

Elbette, evde güzel bir kek yapıp ya da anne ütopyasına açılan bir börek de olursa yanınızda gecenin en sevilen okuru olursunuz. NK herkese açık, canımız ne zaman okumak isterse o zaman vakit geçirebileceğimiz bir kütüphane hayal etmiştik. Dilediğiniz zaman NK’nın misafiri olabilirsiniz çünkü artık bu bir hayal değil.

Kafka’nın rızasını aldınız mı peki?

Kafka der ki, “Eğer okuduğumuz bir kitap bizi kafamıza vurulan bir darbe gibi sarsmıyorsa, niye okumaya zahmet edelim ki?" Biz de kütüphaneler için aynı şeyi düşündük. Bir kütüphane bize okuma isteği aşılamıyorsa içeri girmeye neden zahmet edelim ki? Ne dersiniz, rızası var mıdır sizce?

Nöbetçi Kütüphane’de kimler okunabilir? Hangi kitapları bulabiliriz?

Sosyal bilimler ve sinema ile ilgili temel kitapları bir araya getirdik. NK çok geniş bir kitaplığa sahip değil, Kafka, Camus, Adorno, Borges, Benjamin, Brecht… Ne kadar yıkanmak istemeyen çocuk varsa hepsinin kitaplarını bir araya topladık. NK kitaplığı için en önemli isimlerden biri de Ünsal Oskay, bizi bu yazarlarla tanıştırdığı için.

Nöbetçi Kütüphane’de gerçekleşen etkinliklerinizden bahseder misiniz?

Sinema, fotoğraf ve kişisel gelişim eğitimleri düzenliyoruz. Söyleşilerimiz oluyor. NK yolculuğumuzda Ezel Akay, George Koukis gibi bize ilham veren insanlarla söyleşilerimiz oldu. Gizem Aksoy ile iki güzel konser yaptık. Etkinliklere bu yıl da yenilerini eklemeye başladık bile. Sosyal medya hesaplarımızdan etkinliklerimiz takip edilebilir.

Birçok hizmet veriyorsunuz, bunun karşılığında okurlardan destek talebiniz olmuyor mu?

NK’nın bizden sonra da yaşayabilmesi için planlamalar yapıyoruz. Yılda bir kez yeni bir NK açmak için www.fonlabeni.com üzerinden proje başlatıyoruz. Topluluk fonlaması ile farklı şehirlerde yeni NK’lar açmak temel hedeflerden biri. Nöbetçi Kütüphane – 2015 kampanyası için hedefimiz 100.000 TL toplayarak topluluk fonlaması rekorunu kırmak. An itibariyle 67.000 olduk bile. Destekler karşılığında armağanlar da var. Okurlar ya da projemizi desteklemek isteyen güzel insanlar www.fonlabeni.com/p/nk adresinden kampanyamıza destek olabilirler.

Son olarak söylemek istediğiniz bir şey var mı?

Biraz eksik mi kalsa, Kafka romanları gibi… Okurlarla tamamlanıyor ya bizim hikâyemiz de. Onlara mı bıraksak sonrasını?