Okul iklimi, okulun fiziki, sosyal ve akademik boyutlarını kuşatarak insanların duygu ve tutumları üzerinde etkili olan psikolojik atmosferdir. Her okul, diğerlerinden farklı olup kendine özgü bir okul kültürünün yanında aynı zamanda bir okul iklimine sahiptir. Okullar, fiziki yapılar olarak birbirine benzemekle birlikte sahip oldukları fiziki ve sosyal ortamların özellikleri ve bunların oluşturduğu etkiler yönünden birbirinden farklılaşır. Bazı okulların dış kapısından içeri adım atıldığı andan itibaren ortamın samimi, sıcak ve destekleyici ya da resmi, soğuk ve düzensiz olduğu hissedilebilir. Okuldan okula değişen bu psikolojik durum ya da atmosfer, okul iklimi olarak adlandırılır. Okul iklimi, öğrenci, veli ve öğretmenlerin, okul hakkındaki algılarını, tutumlarını ve davranışlarını etkiler. Okul iklimiyle ilgili olarak ayrıca, sınıf iklimi ve öğrenme iklimi gibi kavramlaştırmalar da vardır.
Okul iklimi, öğrencilerin, velilerin, öğretmenlerin ve okul çalışanlarının, okuldaki yaşantılarıyla yakından ilgili olup okulda kabul gören davranış kalıplarını, hedefleri, değerleri, kişiler arası ilişkilerin niteliğini, öğretme-öğrenme süreçlerinin ve okul yönetiminin uygulamalarının mahiyetini yansıtır. Okul iklimi, okul paydaşlarının tutum ve davranışlarını belirlediği gibi bu tutum ve davranışlardan da etkilenir. Okul iklimini etkileyen birden çok etken söz konusudur. Okul iklimi üzerinde, okul yönetimi de belirleyici olup bu konu eğitim ve okul yönetimiyle ilgili çalışmalarda fazlaca yer tutan bir araştırma konusudur. Okul iklimini ölçmek için bazı ölçekler kullanılmaktadır. Söz konusu çalışmaların sonuçlarıyla okulun öğrenci başarısı, çalışanların motivasyonu ve okulla bütünleşmesi gibi konular arasındaki ilişkilere bakılmaktadır.
Okul iklimiyle ilgili araştırmaların XX. Yüzyılın ikinci yarısından sonra yapılmaya başlandığı, bununla ilgili çeşitli sınıflamaların olduğu görülmektedir. Okul iklimi, pozitif özellikleriyle insanları destekleyici, koruyucu, iş doyumunu sağlayıcı, öğrenme ve öğretmeyi teşvik edici olabildiği gibi bunların tersi olumsuz nitelikleriyle de nitelendirilebilir. Konuyla ilgili çalışmaların sonuçlarına göre, açık ve samimi bir okul ikliminin, eğitim-öğretim faaliyetlerinin etkililiği, öğrenci ve öğretmenlerin motivasyonları ve başarıları üzerinde önemli etkilerinin olduğu konusunda görüş birliği vardır. Bazı araştırmacılar, okul iklimi ile okulun etkililiği, okul sağlığı ve okul kültürü arasında güçlü bir bağ olduğunu ifade etmiştir.
YAZAR
Niyazi ÖZER
