Türkiye finansal piyasalarında asıl kırılma anı 21 Mart’ta TCMB’nin seçime 10 gün kala faiz artırmasıyla yaşandı. Politika faizinin 5 puanlık artışla yüzde 50’ye çıkarılması hükümetin ve ekonomi yönetiminin kararlı duruşunu gösterdi. Dövizde spekülasyonu ve seçim sonrası uçup gidecek kur umutlarını bitirdi.
➔Seçimler de siyasi hayata denge getirecek şekilde sonuçlandı, iç ve dış piyasalar açısından pozitif yorumlandı.
➔Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P, 3 Mayıs’ta Türkiye’nin notunu 12 yıl aradan sonra bir kademe artırdı. Görünümü pozitife çeviren kuruluş gelecekte notun yükseliş yönünde olabileceğinin işaretini verdi.
➔21 Mart’ta başlayan finansal piyasalardaki pozitif hareket son olarak not artırımı ile iyice ivmelendi. 10 Mayıs’la biten haftanın finansal verileri dün açıklandı. Gördük ki finansal piyasalarda tam bir take off yani kalkış yaşanıyor.
SON HAFTANIN BİLANÇOSU
➔Merkez Bankası’nın haftalık verileriyle 10 Mayıs’la biten haftada finansal piyasalarda yaşananların özeti şöyle:
➔Merkez Bankası’nın toplam rezervleri 7.5 milyar dolar artışla 134.4 milyar dolara vardı. Net rezerv ise 30.9 milyar dolara yükseldi.
➔Aynı haftada bankalardaki döviz mevduatı 3.2 milyar dolar azalışla 172.6 milyar dolara geriledi.
➔Yabancı yatırımcılar nette 2.8 milyar dolarlık devlet iç borçlanma senedi alımı ile haftalık bazda rekor tahvil alımı yaptı.
➔Devlet iç borçlanma senetlerindeki payları yüzde 6.8’e yükselen yabancı yatırımcıların bundan önceki en yüksek alımı Nisan 2013’te aylık 8.9 milyar dolar tutarındaydı.
➔Yabancıların haftalık hisse senedi alımları 85 milyon dolar oldu. Borsadaki payları da yüzde 40’ı gördü. 2018’de yüzde 65 olan borsa payları geçen yılın mayıs ayında yüzde 27’ye kadar düştükten sonra yükselişe geçmişti.
➔Kur Korumalı Mevduat 36.4 milyar lira daha azaldı. Yüzde 1.6’ya varan azalış ocak ayı sonrasının en hızlı gerilemesi.
➔Böylece kur korumalı mevduat stoku zirvesi olan 126 milyar dolardan 69 milyar dolara indi.
21 MART SONRASININ BİLANÇOSU
➔Faizlerin artırıldığı 21 Mart’tan 10 Mayıs’a kadarki dönemde ise finansal piyasa verileri şöyle:
➔Yabancılara ait devlet iç borçlanma senetleri tutarı 5.1 milyardan 9.9 milyar dolara çıktı. 50 günlük dönemde yabancıların net alımları 4.5 milyar doları buldu. DİBS stoku içindeki payları da yüzde 3.6’dan yüzde 6.8’e yükseldi.
➔Hisse senedi piyasasında yabancı alımları 22 Mart sonrasında 1 milyar doları buldu. Borsadaki payları da yüzde 36’dan yüzde 40’a yükselirken portföy tutarları 34 milyar dolardan 40.4 milyar dolara vardı.
➔Merkez Bankası’nın net rezervi 8.5 milyar dolardan 30.9 milyar dolara çıktı. Toplam rezervi 123.8 milyar dolardan 134.4 milyar dolara yükseldi. Bu dönemde Merkez Bankası’nın swap hariç net rezervi 41.9 milyar dolar arttı.
➔Yurt içi yerleşiklere ait döviz mevduatı 185.8 milyardan 172.6 milyar dolara indi ve 13.2 milyar dolara azaldı.
➔Döviz bazında ticari kredi kullanımı ise kur konusundaki beklentilerle uyumlu 8.4 milyar dolar arttı.
➔Sadece yabancılar değil yurtiçi yerleşikler ellerindeki dövizi satmaya başladı, TL’ye dönüş hızlandı.
➔Şirketler ise kurun enflasyonun ve faizlerin altında artacağına güvenerek döviz bazında borçlanmayı hızlandırdılar.
➔2018’den beri azalmaya başlayan döviz kredilerinin stoku 170 milyar dolardan 126 milyar dolara kadar inmişken 10 Mayıs itibariyle 143 milyar dolara yükseldi.
ILIK VE SOĞUK PARA İÇİN GEREKEN
➔Veriler gösteriyor ki, seçimin sonlanması, rasyonel ekonomi politikalarına dönüş yapan ekonomi yönetiminin görevde kalması, bir yıl süren yolculuk ve uğraşla kredi notu arttı, ülke risk primi geriledi.
➔Yerli ve yabancı finansal yatırımcılar da önümüzdeki dönemde enflasyon düşüşüne karşılık yüksek kalacak faizler ve istikrarlı kur beklentisiyle harekete geçti. Türkiye beş yıl önce terk ettiği sıcak para trenini istasyondan yeniden kaldırdı.
➔Enflasyonun önümüzdeki aylarda düşecek olması en büyük güvence ve umut.
➔Biz ise sıcak para yanında ılık yani daha kaliteli, kurumsal ve daha uzun vadeli yabancı sermaye yatırımlarını istiyoruz.
➔Ancak bunun için kredi notumuz yeterli değil. Yatırım yapılabilir düzeye varmak için önümüzde daha çıkacak 4 basamak bulunuyor.
➔Soğuk para yani doğrudan yabancı sermaye yatırımları için de kredi notunun yatırım yapılabilir düzeye çıkması önemli bir avantaj.
➔Yatırım yapılabilir kredi notuna ulaşmak ise yılları alabilir.
➔Ama biliyoruz ki, hedef kadar hedefe giden yolculuk da belirleyici ve yatırımcılar asıl pozisyonlarını bu yolculuk sırasında alıyor.
