Borsa Istanbul’da halka arzlar adeta dibe vurdu

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından hazırlanan 2014 Türkiye Sermaye Piyasaları Raporu halka arzlardaki gerilemeyi su yüzüne çıkardı. Rapora göre 2012’de 30’a çıkan halka arz sayısı 2014’te yarıdan fazla düştü ve 13’e indi. Üstelik bu arzların 4’ü Gelişen İşletmeler Pazarı (GİP) ve birisi de gayrimenkul yatırım ortaklığı şirketi oldu. Halka arz tutarı da 714 milyon lira ile son 5 yılın en dibi olan tarihin en düşük seviyelerinden birisini gördü. Halka arzlarda ‘nitelik’ tartışmasından sonra 2014 rakamları gösteriyor ki artık bir de ‘nicelik’ tartışması çıkacak gibi görünüyor. Zira sayısal olarak halka arz edilen şirketlerin sayısı 1 yılda yüzde 31 gibi yüksek bir oranda geriledi. Son dönemde birçok şirkette halka açılma sonrası yaşanan değer kayıpları nedeniyle ‘nitelik’ tartışması başlamış ve bu konuda aracı kurumların daha seçici davranması konusunda eleştiriler gelmişti. Sayısal açıdan da halka arzların Borsa İstanbul gibi bir piyasa için çok düşük kalması çeşitli kurumlarca yürütülen seferberlik kampanyalarının yeterli olmadığını gösterdi.

ULUSAL’A 3 ŞİRKET GİRDİ

2014 yılında toptan satışlar pazarında yapılan işlemlerde de büyük bir düşüş yaşanarak sadece 207 milyon TL’lik pay el değiştirdi. Böylece birincil piyasada 2014 yılında 1 milyar TL’lik işlem gerçekleşti. 2014 yılında 4’ü GİP’te olmak üzere 12 şirket ilk defa halka arz olurken, bu halka arzlardan elde edilen hasılat 695 milyon lirada kaldı. 2014 yılında işlem görmeye başlayan şirketlerin sadece 3’ü Ulusal Pazar’a kote olurken, halka arz tutarının yarısından fazlasını bu şirketler elde etti.

YATIRIMCI SAYISI 2014’TE DE AZALDI

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin hazırladığı 2014 Raporu’nda Dünya Borsalar Federasyonu’nun 59 borsadan derlediği verilere de yer verildi. Buna göre Borsa İstanbul’un toplam piyasa değerinin milli gelire oranı yüzde 27 ile yüzde 92 olan dünya ortalamasının epey altında kaldı. Likit yapısını geçen yıl da koruyan Borsa İstanbul, dünyada pay senedi işlem hacmi sıralamasında 20. sırada yer aldı. Borsalarda işlem gören borçlanma aracı işlemlerinde 8. sırada yer alanBorsa İstanbul’da kote tahvil sayısı nispeten düşük kaldı. Vadeli işlem hacminde ise Borsa İstanbul, karşılaştırmada 27. sırada kaldı. Raporda ayrıca Borsa İstanbul’daki yabancı yatırımcılara yönelik istatistiklere de yer verildi. Yabancı yatırımcıların borsada payı 2014’te 1 puan artışla yüzde 64’e çıktı. Yerli bireylerin halka açık hisse senetlerinin yüzde 17’sine sahip olduğu gözlenirken bu tutarın da yarısının bin yatırımcıda olduğu belirlendi. Yeni rapora göre özel sektör borçlanma araçlarındaki yatırımcı sayısı da yüzde 17 azalarak 138 bine indi.