Kentsel değil ‘parsel parsel’ dönüşüyoruz

ESİN TÜMER / GAZETE HABERTÜRK

Resmi verilere göre 20 yılda 7 milyon bina kentsel dönüşümle birlikte yenilenecek. Toplam riskli bina sayısı 2014 verilerine göre yaklaşık 570 bin. Bu binaların geçtiğimiz yıl içinde 12 bin 500 adedi yıkılmış. Çalışmalar gösteriyor ki, deprem riski içinde olan binalarda yaşayan insan sayısı 1.5 milyonu geçmiş. Sorun büyük ve hızla çözüm istiyor. Lakin, “kentsel”değil “parsel” bazında yapılan dönüşüm, mahalle aralarında tek bina yıkıp emsalegöre yükselmek sorunları çözmek bir yana, maalesef arttırıyor.

KADIKÖY KONUNUN MERKEZİNDE

İstanbul’da dönüşümün en önemli duraklarından Kadıköy’de 30 bin 600 bina var ve bunların yalnız yüzde 10’u depremden sonra, yeni yönetmeliğe göre yapılmış. Konutların yüzde 90’ıise mühendislik hesapları olmadan inşa edildiği için bunların da yüzde 45’i acil olarak yıkılmalı.

Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Melih Tavukçuoğlu, Kadıköy’de dönüşüm için 872 ruhsat başvurusu yapıldığını, 2015’te bu rakamın 1000’e yükseldiği belirtirken bunun yılda ortalama 1000 şantiye anlamına geldiğine dikkat çekiyor. Bir yandan şehir şantiyeye dönüyor, diğer yandan çözüm emsalartışı olarak sunuluyor. İnşaatlar bitince sonuçtan memnun kalacak mıyız? Sağlam binalarımızla yaşanmaz bir kent mi bekliyor bizi? Çocuklar, yaşlılar, gençler için özel alanlar, engelliler için duyarlı kaldırımlar, araçlar için çözüm, emsale bağlı artan yoğunluğa cevap verecek yollara ne oluyor? Parsel bazında emsale bağlı kat artışı “kentsel dönüşüm” değil, “kentsel dönüşememek” anlamı taşıyor!

EMSAL SORUNSALI

Dönüşümün en önemli sıkıntılarından biri parsel bazında yapılması. Kentsel dönüşümünbaşlamasından bu yana geçen 2 yıllık süreçte 300 parselde kentsel dönüşüm projesineimza atmasına rağmen Mimar Ahmet Erkurtoğlu, aynı parselde bulunan 10 katlı binayı yıkıpyerine 12 katlı yeni bir bina yapmanın kentsel dönüşüm olmadığına, Kadıköy’de ikamet

edenlerin sayısının artacağına, dolayısıyla insan ve araç trafiğinin artışına ama bu artışa cevap verecek altyapı, yol, yeşil alanlar ve rekreasyon alanlarının bırakılmadığına dikkat çekiyor.

Önceden yangın merdivenleri, balkonlar dahil 2.07 bir emsal söz konusu iken yüzde 20’likartışla 2.48’e çıkan emsalde balkon ve merdivenler de hariç tutulmuş. Bu da hızlı emsalartışı ile yoğunluğu artırıyor. Oysa parsel büyüklüğü ve emsal ilişkisi bir plan dahilinde mutlaka kurulmalı. Ada bazında dönüşüm ele alınmalı ve yeşil alanı, otoparkı ile boşaltma yapılıp, boşaltılan alandaki hak diğer parsellere eklenerek “emsal transferi” yapılabilir.

Bu planlamalar sürdürülebilir bir kent için ve deprem beklentisi olan İstanbul için nefes alma noktalarını ve kaçış alanları olacaktır. Aynı parselde 10 yerine 12 kat yaparak sorunları çözemeyeceğimiz net!